3 cách mà “khoảng cách swag” có thể phá hỏng một mối quan hệ

Cụ thể, khái niệm này nói đến một sự mất cân bằng tinh tế nhưng khó phủ nhận về mức độ “ngầu” giữa hai người yêu nhau. Khi một người dường như luôn có khí chất ấy, còn người kia thì không. Có thể một người - người trông có vẻ “ngầu” hơn, bước vào bất kỳ căn phòng nào cũng như thể họ thuộc về nơi đó: ăn mặc chỉn chu, phong thái tự tin nhẹ tênh. Trong khi người còn lại lúng túng theo sau, quần áo vẫn ổn, nhưng không hẳn là “đủ swag”.

Từ một meme vui vẻ ban đầu, xu hướng này đã khơi lên những cuộc trò chuyện nghiêm túc về hình ảnh bản thân, sức hút và khái niệm quyền lực trong các mối quan hệ. Ở tận lõi sâu của trào lưu ấy là một cảm giác so sánh xã hội âm thầm.

Dưới đây là ba cách mà động lực quyền lực này có thể gây tổn hại.

1. “Khoảng cách swag” có thể bào mòn lòng tự trọng

Khi một người trong mối quan hệ so sánh mình với người kia, dù không quá lộ liễu, điều đó vẫn có thể lặng lẽ ảnh hưởng đến lòng tự trọng của họ. Sự so sánh này dễ tạo ra mất cân bằng, khiến người được xem là “kém ngầu hơn” bắt đầu co mình lại, dè dặt, hoặc âm thầm nuốt vào cảm giác tự ti.

Một nghiên cứu quy mô lớn, theo dõi dài hạn năm 2021 đăng trên PLOS One đã xem xét cách mà lòng tự trọng và nhận thức về xung đột trong mối quan hệ tác động qua lại theo thời gian. Các nhà nghiên cứu theo dõi gần 1.100 cặp đôi trẻ.

Kết quả cho thấy: cảm giác kém tự tin hoặc không được trân trọng trong mối quan hệ khiến con người trở nên nhạy cảm hơn với xung đột; và việc liên tục đối mặt với xung đột lại càng làm lòng tự trọng hao mòn. Hai yếu tố này tương tác qua lại như một vòng xoáy, cho thấy cảm giác bị lu mờ có thể lặng lẽ làm suy yếu cả sự tự tin cá nhân lẫn sức khỏe cảm xúc chung của mối quan hệ.

Source: Curated Lifestyle / Unsplash

2. “Khoảng cách swag” kích hoạt sự dịch chuyển trong cảm nhận về quyền lực

Quyền lực là một yếu tố trung tâm trong các mối quan hệ hẹn hò. Nó thường quyết định ai là người dẫn dắt các quyết định. Quan trọng hơn, nó ảnh hưởng đến cách các đối tác cảm nhận về chính mình và về nhau. Trong động lực lãng mạn, quyền lực hiếm khi biểu lộ rõ ràng; nó rất dễ nảy sinh từ sự khác biệt trong hiện diện xã hội hoặc thậm chí từ cảm nhận về mức độ “ngầu”.

Một nghiên cứu năm 2021 đăng trên Journal of Social and Personal Relationships đã khảo sát 181 cặp đôi dị tính, tìm hiểu cách các khía cạnh khác nhau của quyền lực ảnh hưởng đến sự hài lòng trong mối quan hệ.

Các nhà nghiên cứu phân biệt giữa: cảm nhận quyền lực cá nhân (một người cảm thấy mình có quyền lực đến đâu), quyền lực vị thế (những lợi thế mang tính hình thức), động cơ quyền lực chung và sự cân bằng quyền lực.

Họ phát hiện rằng chính cảm nhận chủ quan về quyền lực cá nhân, chứ không phải quyền lực vị thế khách quan hay sự cân bằng quyền lực tổng thể, mới là yếu tố dự đoán chất lượng mối quan hệ của cả hai người. Những cặp đôi cảm thấy mình có ảnh hưởng và hài lòng với vai trò của bản thân báo cáo mức độ hài lòng cao hơn, bất kể khác biệt quyền lực về mặt hình thức hay cấu trúc.

Điều thực sự quan trọng trong một mối quan hệ không phải là kiểm soát hình thức hay sự công bằng bề mặt, mà là cảm nhận về giá trị và ảnh hưởng cá nhân. Trong bối cảnh “khoảng cách swag”, cảm giác mình kém ngầu hơn người yêu bắt đầu tạo ra một bất cân xứng quyền lực rất mạnh mẽ, làm thay đổi cách ta trải nghiệm mối quan hệ.

Theo thời gian, ngay cả những dịch chuyển nhỏ nhặt hằng ngày cũng có thể tích tụ, dần dần kéo mức độ hài lòng chung của mối quan hệ đi xuống.

3. Cảm nhận về độ “ngầu” có thể chuyển hướng sự chú ý lãng mạn

Việc cảm thấy tự tin hơn người yêu có thể tạo ra một cảm giác địa vị cao hơn, dù không nói ra, cho người tự xem mình là “cool” hơn. Điều này có thể nâng cao lòng tự trọng và cảm giác kiểm soát, nhưng đồng thời cũng có thể kéo sự chú ý của họ ra bên ngoài mối quan hệ, khiến họ nhạy cảm hơn với những lựa chọn hấp dẫn hay cơ hội khác.

Một nghiên cứu năm 2024 đăng trên Archives of Sexual Behavior cho thấy cảm giác có quyền lực trong mối quan hệ ảnh hưởng như thế nào đến ham muốn lãng mạn.

Hiện tượng này được quan sát qua bốn nghiên cứu liên tiếp. Trong tất cả các nghiên cứu, những người cảm nhận mình có quyền lực cao hơn trong mối quan hệ có xu hướng quan tâm đến người khác nhiều hơn. Hiệu ứng này không chỉ gắn với quyền lực, mà còn liên quan đến cảm nhận về “giá trị bạn tình tương đối”, tức là cảm giác mình sở hữu nhiều phẩm chất đáng khao khát hơn người yêu.

Cảm giác “giá trị cao hơn” thường khiến những người có quyền lực ưu tiên mong muốn cá nhân của mình, đôi khi đánh đổi bằng lợi ích của đối tác hoặc của chính mối quan hệ.

Điều quan trọng cần hiểu là: cảm thấy mình hấp dẫn hay tự tin vốn không phải là điều có hại. Ngược lại, nó có thể góp phần nuôi dưỡng bản ngã lành mạnh và sự hài lòng trong mối quan hệ. Nguy cơ chỉ xuất hiện khi tồn tại một khoảng cách rõ ràng và kéo dài giữa hai người. Khi một người liên tục cảm thấy mình “trên cơ” người kia, sự chênh lệch ấy có thể tạo ra những mất cân bằng sâu sắc trong sự chú ý và đầu tư cảm xúc.

Hãy biết rằng nếu “khoảng cách swag” hay bất kỳ cảm nhận chênh lệch nào trở nên dai dẳng, nó có thể dẫn đến oán giận âm ỉ hoặc khoảng cách cảm xúc kéo dài. Trong những trường hợp như vậy, việc tìm đến hỗ trợ chuyên môn là rất hữu ích. Một nhà trị liệu hoặc chuyên viên tham vấn mối quan hệ có thể giúp các cặp đôi nhận diện những động lực quyền lực tiềm ẩn và phát triển chiến lược để cân bằng lại cách nhìn và kỳ vọng.

Bất kỳ khoảng cách nào, nếu được xử lý bằng sự tinh tế và cam kết chung, cuối cùng cũng có thể trở thành cây cầu dẫn đến sự thấu hiểu sâu sắc hơn và kết nối bền chặt hơn giữa hai người.

Tác giả: Mark Travers Ph.D.

Nguồn: 3 Ways a "Swag Gap" Can Ruin a Relationship | Psychology Today