Bạn sẽ phải lòng người này, thật sao?

Các nghiên cứu trong ngành tâm lý học trải rộng đến choáng ngợp, từ rối loạn phát triển ở trẻ nhỏ đến cách con người ra quyết định về kinh tế. Mười câu hỏi đúng – sai sau đây sẽ cho bạn thấy phần nào bức tranh đa chiều ấy. Bạn sẽ trả lời đúng được bao nhiêu?

Đúng hay sai? Não của chúng ta đã phát triển hoàn chỉnh khi chào đời.

Sai. Não của trẻ sơ sinh chỉ mới đạt khoảng 350 cm³, trong khi não người trưởng thành trung bình vào khoảng 1200 cm³. Đặc biệt, thùy trán – vùng não quản lý tính cách, ý thức, khả năng kiềm chế bản thân – chỉ hoàn thiện từ 16 đến 18 tuổi. Não phát triển từ phần dưới lên trên, và thùy trán là phần cuối cùng hoàn thiện. Nếu vùng não này bị tổn thương hoặc phát triển chậm, hậu quả thường là những vấn đề trong kiểm soát hành vi bốc đồng.

Đúng hay sai? Trái dấu hút nhau: Người ta thường yêu người hoàn toàn khác mình.

Sai. Có rất nhiều bằng chứng cho thấy con người có xu hướng kết bạn và yêu những người giống mình về tuổi tác, sắc tộc, tôn giáo, chiều cao... Hãy thử tưởng tượng một buổi hẹn hò mà bạn phát hiện người kia ghét nhà hàng, ban nhạc, chương trình TV yêu thích của bạn và chưa từng bầu cho đảng chính trị bạn ủng hộ. Liệu bạn có thốt lên, “Mình phải lòng người này mất rồi!”?

Source: Polina Parm/Shutterstock

Đúng hay sai? Người mù có thính giác và xúc giác nhạy bén hơn.

Đúng. Người mù thường có khả năng cảm nhận âm thanh và tiếp xúc tốt hơn, nhưng không phải vì các thụ thể của họ đặc biệt. Các thụ thể cảm giác nơi tay và tai của họ vẫn giống người sáng mắt, nhưng vùng vỏ não xử lý các thông tin đó lại lớn hơn. Bình thường, thông tin thị giác sẽ được xử lý ở thùy chẩm phía sau não. Khi người mù không có tín hiệu thị giác đưa vào, khu vực này sẽ được "trưng dụng" để tăng cường cho các giác quan khác như thính giác và xúc giác.

Đúng hay sai? Ai cũng mơ khi ngủ.

Đúng. Miễn là bạn ngủ đủ lâu để bước vào giai đoạn ngủ REM, bạn chắc chắn sẽ có giấc mơ. Việc bạn có nhớ được giấc mơ đó hay không lại là chuyện khác. Nhiều người không thể nhớ nổi mình đã mơ gì, khiến họ lầm tưởng rằng mình không mơ.

Đúng hay sai? Con người chỉ sử dụng 10% bộ não.

Sai. Bạn có thể sống bình thường nếu 90% não của mình bị cắt bỏ không? Chỉ cần mất một phần nhỏ của vỏ não vì phẫu thuật hay tai biến cũng đã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Về mặt sinh học, bạn sử dụng toàn bộ não bộ, máu vẫn lưu thông và hoạt động hóa học vẫn diễn ra khắp nơi, giống như cách bạn sử dụng toàn bộ khuỷu tay hoặc trái tim của mình.

Đúng hay sai? Những người theo giáo phái là những kẻ nhẹ dạ và kém thông minh.

Sai. Các nghiên cứu cho thấy những người tham gia giáo phái có trí tuệ không thua kém gì dân số nói chung. Khoảng 95% trong số họ hoàn toàn bình thường về tâm lý khi mới gia nhập, không có tiền sử rối loạn tâm thần. Là loài sống theo cộng đồng, con người có nhu cầu sâu sắc và bẩm sinh được kết nối và thuộc về một nhóm, cũng mạnh mẽ không kém gì nhu cầu về thức ăn hay tình dục. Các giáo phái rất giỏi nhận ra đúng thời điểm yếu đuối của con người để đưa ra những lời lẽ vừa đủ ngọt ngào, vừa đủ thuyết phục. Người dẫn dắt giáo phái thường là những bậc thầy trong việc tạo cảm giác an toàn, mang đến cho người ta thứ họ khát khao nhất: cảm giác thuộc về.

Đúng hay sai? Giận quá thì phải xả ngay, lâu dài sẽ đỡ hơn.

Sai. Trái lại, việc “xả giận” như vậy dễ khiến cơn giận càng hằn sâu hơn. Lần sau, bạn sẽ dễ nổi cáu và hung hăng hơn khi gặp chuyện không như ý. Quan niệm phổ biến rằng nên trút giận vào vật vô tri, kiểu như đấm gối hay hét vào không khí, bắt nguồn từ thuở sơ khai của phân tâm học, khi người ta ví cơn giận như chiếc van áp suất cần được xả ra. Nhưng thực tế cho thấy, trút giận kiểu đó không khiến ta nhẹ lòng, mà chỉ khiến cơn giận bén rễ sâu hơn.

Đúng hay sai? Xúc giác là giác quan đầu tiên phát triển ở thai nhi.

Đúng. Xúc giác là giác quan hình thành sớm nhất trong thai kỳ. Vào tuần thứ 8, thai nhi đã phản ứng với sự chạm nhẹ vào môi và má; đến tuần 14, các bộ phận khác cũng bắt đầu nhạy cảm với tiếp xúc. Vị giác và thính giác phát triển ngay sau đó.

Đúng hay sai? Trong não người, vùng liên kết với miệng lớn hơn vùng liên kết với cả cái chân.

Đúng. Lý do là vì miệng chứa nhiều thụ thể cảm giác hơn so với chân. Nói cách khác, não và miệng “giao tiếp” với nhau nhiều hơn. Dù đôi chân chiếm gần một nửa cơ thể, nhưng chúng chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong vùng vỏ não vận động chính của bộ não.

Đúng hay sai? Rối loạn đa nhân cách là dạng nặng của tâm thần phân liệt.

Sai. Tâm thần phân liệt và rối loạn đa nhân cách là hai chứng bệnh hoàn toàn khác nhau. Trong sổ tay chẩn đoán DSM, chúng thuộc hai nhóm bệnh riêng biệt. Nhưng rất nhiều người, kể cả phim ảnh Hollywood, lại nhầm lẫn hai khái niệm này. Tâm thần phân liệt là một rối loạn não bộ, khiến người bệnh không phân biệt được thực tại và tưởng tượng. Trong khi đó, rối loạn đa nhân cách hay còn gọi là rối loạn nhận dạng phân ly, cực kỳ hiếm gặp và còn gây tranh cãi rất nhiều trong giới chuyên môn.

Nguồn: You Are Going to Fall in Love With This Person — Really? | Psychology Today