Buông xả trong thương yêu – món quà cho mọi người

Buông xả trong thương yêu là gì?

Nếu bạn thường xuyên lo nghĩ về một người thân, thất vọng hoặc đau lòng vì lựa chọn của họ, hoặc cảm giác cuộc đời mình lên xuống theo việc họ “ổn hay không”, thì buông xả trong thương yêu chính là điều có thể cứu rỗi bạn.

Theo Tổ chức Hazelden Betty Ford: “Buông xả trong thương yêu nghĩa là đủ quan tâm để cho người khác cơ hội học từ sai lầm của chính họ.”

Với tôi, buông xả là bước lùi ra khỏi vòng xoáy lo lắng cho người khác, thôi việc chỉ dẫn, thôi cố gắng cứu họ khỏi hệ quả của chính hành động họ tạo ra. Khi buông xả, ta trả lại cho họ trách nhiệm đời họ, không can thiệp, không che chắn khỏi những kết quả, tốt hay xấu, mà họ cần đối diện.

Buông xả cho ta khoảng không cảm xúc cần thiết để bớt phản ứng, bớt lo âu. Nó giúp ta bớt kiểm soát, chấp nhận mọi thứ như chúng đang là, thay vì cố uốn nắn theo ý mình.

Buông xả không phải là rời bỏ, càng không phải là ngừng thương. Ngược lại, chính vì ta thương quá nhiều, ta mới cần buông xả, để bảo vệ trái tim mình khỏi bị cuốn vào đời sống và rắc rối của người khác đến mức kiệt quệ.

Buông xả tốt cho bạn

Bạn cần buông xả khi bạn bị cuốn vào nỗi đau và vấn đề của người khác đến mức chính sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn bị ảnh hưởng:
– ngủ không ngon,
– ăn uống thất thường,
– đau đầu, đau bụng,
– căng thẳng, mất tập trung, cáu gắt,
– buồn bã, lo lắng triền miên…

Bạn cần buông xả khi bạn dường như quan tâm đến cuộc đời người đó nhiều hơn chính họ. Ta không thể thay đổi một người không muốn thay đổi. Và cố gắng mãi chỉ khiến ta kiệt sức, đau lòng, bất lực.

Nghe thật khó chấp nhận, nhưng đôi khi điều đau nhất không phải là nhìn người mình thương tự hủy hoại bản thân, mà là mãi giận dữ, la mắng, đặt ultimatums, cầu xin, cứu vớt – mà không điều gì thay đổi.

Khi bạn hiểu rằng mình không thể “cứu” người ấy, điều tốt nhất bạn có thể làm là chăm sóc chính mình. Buông xả cho phép bạn lùi một bước, lấy lại cân bằng cảm xúc, để trở về là phiên bản khỏe mạnh và sáng suốt nhất của chính bạn.

Buông xả nhắc ta rằng ta chỉ có thể kiểm soát chính mình. Và khi tập trung vào điều ta có thể làm chủ, ta sẽ bắt đầu thấy những thay đổi tích cực – niềm hy vọng quay trở lại, sức mạnh nội tâm trở về.

Source: Priscilla Du Preez/Unsplash

Buông xả cũng tốt cho người khác

Bạn có thể hỏi: “Buông xả có phải là vô tâm hay ích kỷ?” Không. Hoàn toàn không.

Ta không buông xả để trừng phạt ai, cũng không phải vì giận họ. Buông xả là một hành động giữ gìn bản thân. Và cũng là một cách thương yêu, dù người kia có thể chưa nhận ra điều đó.

Khi bạn luôn kè kè bên cạnh, lo lắng, chỉ trỏ, can thiệp, cứu vớt, họ sẽ không bao giờ học được cách tự quyết, tự giải quyết, hay tự chịu trách nhiệm cho cuộc đời mình. Khi bạn làm thay họ, bạn vô tình tạo ra sự phụ thuộc, điều này không tốt, không bền vững, và cũng chẳng tử tế.

Thực tế, những hành vi kiểm soát, dù với ý tốt, luôn mang sắc thái bề trên: “Tôi biết hơn bạn. Bạn phải làm theo tôi.” Nhìn xuống ai đó không bao giờ là nền tảng của một mối quan hệ lành mạnh. Nó bào mòn sự tin cậy, bóp nghẹt mọi cuộc trò chuyện chân thành.

Việc kiểm soát và giải cứu người khác còn khiến họ tức giận. Chẳng ai muốn bị đối xử như trẻ con. Dù đôi khi họ hưởng lợi khi được bạn dọn dẹp hậu quả hay đưa tiền, nhưng bị xem như đứa trẻ sẽ làm họ tự ti, dần dần họ sẽ mắc kẹt trong sự phụ thuộc và non nớt ấy.

Yêu thương đôi khi chính là buông tay, không giữ họ lại trong sự lệ thuộc, không giam họ trong vòng kiểm soát của ta. Người lớn có quyền đưa ra lựa chọn sai lầm. Và đau lòng thay, đôi lúc ta phải để họ làm thế.

Làm sao để buông xả trong thương yêu?

Buông xả là hành động giúp ta “ở trong làn đường của mình” – tập trung vào điều ta có thể kiểm soát, vào trách nhiệm của chính ta, và thôi can thiệp vào đời người khác.

Một vài ví dụ:

• Không đưa ra lời khuyên khi người ta không hỏi.
• Đặt ranh giới rõ ràng.
• Để người khác trải nghiệm hệ quả tự nhiên của hành động họ.
• Thừa nhận nhu cầu và cảm xúc của chính mình là quan trọng.
• Nói ra suy nghĩ và cảm xúc một cách thẳng thắn.
• Rời khỏi cuộc tranh cãi vô ích hoặc làm tổn thương nhau.
• Không nhận trách nhiệm thay cho vấn đề của người khác.
• Không biện hộ cho hành vi sai của họ.
• Tập trung vào điều mình làm chủ, thay vì ám ảnh họ đang làm gì.
• Không bi quan hóa mọi thứ, không tưởng tượng kịch bản tồi tệ nhất.
• Không làm giúp những việc họ hoàn toàn có thể tự làm.

Buông xả không dễ, và nó đi ngược lại bản năng của những người có xu hướng phụ thuộc cảm xúc vào người khác. Vì vậy, hãy nhớ vài điều:

• Hãy tìm sự hỗ trợ. Bạn sẽ thấy việc buông xả nhẹ nhàng hơn khi có bạn bè đồng hành hoặc chuyên gia hướng dẫn.
• Buông xả không tàn nhẫn. Nhiều khi nó chính là điều duy nhất giữ mối quan hệ không bị phá hủy. Nếu không buông xả, bạn sẽ càng kiểm soát, càng can thiệp, càng tổn thương rồi rơi vào oán giận, tội lỗi, và kiệt quệ.
• Chăm sóc bản thân không phải ích kỷ. Khi bạn khỏe mạnh, sáng suốt và bình an hơn, tất cả mọi người quanh bạn đều được hưởng lợi.

Nguồn: Detaching With Love Is Good for Everyone | Psychology Today

Tác giả: Sharon Martin, DSW, LCSW