Có phải trở nên kén chọn, được yêu mến, hay khó chinh phục sẽ khiến ta hấp dẫn hơn?

Khi sự khan hiếm trở thành vũ khí trong tình yêu
Nói chung, dù con người luôn có xu hướng mưu cầu lợi ích và mong muốn tiến xa hơn, thì động lực mạnh mẽ hơn lại thường đến từ nỗi sợ mất mát và bị bỏ lỡ. Chính vì thế, khi một thứ gì đó trở nên khan hiếm, giới hạn, hoặc khó tiếp cận, thì nó cũng đồng thời trở nên đáng ao ước hơn.
Hóa ra, kiểu ảnh hưởng đó cũng hoạt động trong tình yêu, khiến những buổi hẹn hò và người bạn đời trở nên hấp dẫn hơn. Suy cho cùng, đó cũng là lý do vì sao ta có những câu nói như “giả vờ lạnh lùng cho người ta thêm khao khát”, “chỉ khi mất đi rồi ta mới biết mình từng có gì”, hay “xa mặt cách lòng, nhưng cách xa lại khiến tim gần hơn”, những câu quen thuộc mỗi khi ta nói về chuyện hẹn hò hay yêu đương.
Trong quá trình viết tại đây, tôi đã từng khám phá một vài chiến thuật hẹn hò và gắn kết giúp một người trở nên cuốn hút và hấp dẫn hơn, bằng cách tỏ ra ít sẵn lòng hoặc chọn lọc kỹ càng hơn. Cụ thể, tôi đã bàn đến chuyện “giả vờ khó chinh phục”, tỏ ra chỉ chọn xuất hiện trong những lúc nhất định, và tạo cảm giác mình được nhiều người khác để mắt tới. Trong bài viết này, tôi sẽ điểm lại những chiến lược đó, đan xen thêm những nghiên cứu về hiệu ứng của sự khan hiếm nói chung và giúp bạn nhận ra khi nào, cũng như bằng cách nào, nên áp dụng từng phương pháp để trở nên hấp dẫn hơn trong mắt người khác.
GIẢ VỜ KHÓ CHINH PHỤC
Một trong những cách đơn giản và trực tiếp nhất để trở nên vừa khan hiếm vừa đáng ao ước hơn, là giả vờ khó chinh phục. Việc này khiến người ta có cảm giác bạn có giá trị hơn trong mắt đối tượng hẹn hò hay người yêu tiềm năng, bằng cách làm giảm “nguồn cung” tình cảm của bạn và giới hạn thời gian bạn dành cho người khác. Trên thực tế, cách tiếp cận này là sự kết hợp của hai chiến lược khan hiếm khác nhau. Một số kỹ thuật để giả vờ khó chinh phục và đạt được hiệu quả đó bao gồm (Jonason & Li, 2013):
- Giới hạn thời gian bạn có thể gặp gỡ hay trò chuyện
- Luôn tỏ ra bận rộn
- Khó liên lạc, không dễ tìm
- Có vẻ như muốn được chú ý, rồi lại phớt lờ nó đi
- Tỏ ra quan tâm ban đầu, rồi để sự quan tâm ấy nhạt dần đi
Tuy nhiên, theo một nghiên cứu về hẹn hò tốc độ của Dai, Dong và Jia (2014), việc sử dụng chiến lược “giả vờ khó chinh phục” vẫn có giới hạn của nó. Cụ thể, chiêu này chỉ hiệu quả khi đối phương đã có sẵn (dù chỉ một chút) sự hứng thú dành cho bạn.
Nghiên cứu cho thấy, những người tham gia đã chủ động lựa chọn đối tượng hẹn hò cho mình thường cảm thấy đối tượng “khó chinh phục” hấp dẫn hơn. Ngược lại, những người được sắp đặt ngẫu nhiên (và chưa có sẵn cảm tình hay sự đầu tư cảm xúc) lại thấy người dễ tiếp cận hấp dẫn hơn. Nói cách khác, giả vờ khó chinh phục có thể là một lựa chọn tốt để khuếch đại sự hấp dẫn và khao khát đã có sẵn giữa bạn và một người nào đó, nhưng nó không đủ sức tạo nên sự thu hút từ con số không.
CÓ CHỌN LỌC TRONG SỰ HIỆN DIỆN
Dù đôi khi khó phân biệt, nhưng giữa việc giả vờ khó chinh phục và việc có chọn lọc trong sự hiện diện của mình vẫn có một ranh giới khác biệt. Cụ thể, theo Walster, Walster, Piliavin và Schmidt (1973), người ta thường thấy một đối tượng hẹn hò trở nên hấp dẫn nhất khi người đó “có thể đạt được với riêng mình”, nhưng lại không dễ dàng với người khác.
Quan điểm này cũng được ủng hộ bởi nghiên cứu của Jonason và Li (2003). Trong nghiên cứu thứ ba của họ, nhóm tác giả đã xem xét tác động của các chiến lược hành vi khác nhau đến mức độ hấp dẫn của một người với vai trò là bạn hẹn hò, bạn tình, hay người yêu. Những người tham gia được yêu cầu đánh giá mức độ hứng thú của mình với các kịch bản khác nhau, trong đó đối tượng được mô tả là: rất dễ tiếp cận (ít chọn lọc); rất khó tiếp cận (rất khan hiếm); hoặc ở mức trung bình (có chọn lọc). Kết quả cho thấy cả nam và nữ đều thích người rất dễ tiếp cận khi chỉ muốn một mối quan hệ ngắn hạn, nhưng lại chọn người có mức độ hiện diện vừa phải (có chọn lọc) cho các buổi hẹn hò và mối quan hệ lâu dài.
Vì vậy, đôi khi chiến lược tình cảm hấp dẫn nhất lại chính là sự kén chọn và biết cân nhắc. Dù cũng là một hình thức của sự khan hiếm, nhưng cách này vận hành theo hướng khác. Trong khi giả vờ khó chinh phục là làm giảm đi sự hiện diện và quan tâm một cách tổng thể, thì sự chọn lọc lại khiến mối quan hệ với bạn trở nên đặc biệt và mang tính cá nhân hơn với một ai đó cụ thể. Và như các nghiên cứu về thuyết thuyết phục đã chỉ ra, cơ hội khan hiếm và độc quyền như thế cũng có sức hấp dẫn mạnh mẽ, nhất là đối với người đang được bạn chọn (Burger & Caldwell, 2011).
Vì vậy, chiến lược này cũng có một giới hạn nhất định. Để áp dụng hiệu quả, bạn cần chọn một người cụ thể (hoặc ít nhất là một “kiểu người” rất giới hạn) để hướng tới. Nếu không, cơ hội bạn tạo ra sẽ không còn đủ tính độc đáo và sức hút sẽ giảm đi đáng kể. Đó cũng là lý do vì sao chiến lược này phù hợp và hiệu quả trong những mối quan hệ lâu dài (chứ không phải những cuộc tình chóng vánh). Dù vậy, nếu bạn đang tìm kiếm một người đồng hành cả đời, thì việc trở nên có chọn lọc có thể là cách tiếp cận tuyệt vời nhất cho bạn, và cũng là điều khiến bạn trở nên hấp dẫn hơn trong mắt họ.
TẠO CẢM GIÁC ĐƯỢC NHIỀU NGƯỜI YÊU MẾN
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, đôi khi việc tạo cảm giác rằng bạn được nhiều người để ý và yêu thích cũng có thể làm tăng sức hút của bạn trong mắt người khác. Điều này được ủng hộ bởi nghiên cứu của Little, Caldwell, Jones và DeBruine (2011). Kết quả từ năm cuộc nghiên cứu cho thấy: những người mà bạn chọn đồng hành có thể khiến bạn trông hấp dẫn hơn (hoặc kém hấp dẫn đi) trong những bối cảnh khác nhau. Đặc biệt, khi bạn xuất hiện cùng một người khác giới có ngoại hình cuốn hút, điều đó có thể khiến bạn trông hấp dẫn hơn trong mắt những đối tượng tiềm năng khác.
Một trong những lý do lý giải hiệu ứng này nằm ở hiện tượng học hỏi xã hội. Cụ thể, khi con người cảm thấy bối rối hoặc thiếu thông tin để đưa ra quyết định, họ thường nhìn vào hành vi và lựa chọn của người khác để tìm hướng đi. Khi họ làm vậy để quyết định ai là một bạn đời tiềm năng, thì điều đó được gọi là "sao chép lựa chọn bạn đời". Tuy nhiên, bởi vì người được nhiều người chú ý hay đã có người yêu cũng thường đồng nghĩa với việc khó tiếp cận hơn, nên ở đây cũng xuất hiện hiệu ứng khan hiếm. Cụ thể, đây là hiệu ứng khan hiếm đến từ nhu cầu cao, hay còn gọi là “khan hiếm vì nhiều người muốn” (Aguirre-Rodriguez, 2013).
Tuy nhiên, cũng như các chiến lược khác, cách tiếp cận này cũng không phải không có rủi ro. Một mặt, việc đi cùng người hấp dẫn và có thể là đối tượng tiềm năng có thể khiến bạn trông cuốn hút hơn; nhưng mặt khác, nếu người đó bị xem là đối thủ cạnh tranh, thì sự hiện diện của họ lại có thể làm giảm sức hút của bạn. Vì thế, trong những nhóm đông người với sự pha trộn giữa các giới, chiến thuật này có thể khó đoán trước kết quả. Ngoài ra, việc được nhiều người theo đuổi đôi khi còn bị xem như là dấu hiệu của sự không chọn lọc kỹ càng. Do đó, dù việc trở nên nổi bật và được khao khát có thể khiến bạn hấp dẫn hơn về tổng thể, nhưng nó cũng có thể khiến một số đối tượng nghiêm túc và tìm kiếm sự cam kết dài lâu cảm thấy e dè.
TỔNG HÒA MỌI THỨ
Vượt lên trên những chiến thuật cụ thể để thể hiện những nét hấp dẫn, điều quan trọng nhất chính là sự tôn trọng và trân trọng dành cho thời gian và giá trị của chính bạn. Bằng cách đó, bạn sẽ biết cách yêu quý bản thân, và không rơi vào cái bẫy của “người tốt dễ bị tổn thương” luôn cố làm hài lòng người khác, hoặc tưởng thưởng cho những hành vi không xứng đáng họ dành cho mình.
Vậy nên, hãy trân quý thời gian, năng lượng và sự hiện diện của bạn. Hãy lấp đầy cuộc sống bằng những điều độc đáo khiến bạn trở nên khác biệt và đáng yêu. Khi một người thật sự phù hợp bước vào cuộc đời bạn, một người biết trân trọng, có sức hút và mang lại điều tốt đẹp, thì hãy chọn lọc để dành thời gian cho họ. Còn trước đó, đừng tự đánh giá thấp chính mình, và đừng quên giữ cho mình một chút bí ẩn, một chút khan hiếm nhé!
Tác giả: Jeremy S. Nicholson, M.A., M.S.W., Ph.D.
Tài liệu tham khảo:
Aguirre-Rodriguez, A. (2013). The effect of consumer persuasion knowledge on scarcity appeal persuasiveness. Journal of Advertising, 42(4), 371-379.
Burger, J. M., & Caldwell, D. F. (2011). When opportunity knocks: The effect of a perceived unique opportunity on compliance. Group Processes & Intergroup Relations, 14(5), 671-680.
Dai, X., Dong, P., & Jia, J. S. (2014). When does playing hard to get increase romantic attraction? Journal of Experimental Psychology: General, 143, 521-526.
Jonason, P. K., & Li, N. P. (2013). Playing hard to get: Manipulating one's perceived availability as a mate. European Journal of Personality, 27, 458-469.
Little, A. C., Caldwell, C. A., Jones, B. C., & DeBruine, L. M. (2011). Effects of partner beauty on opposite-sex attractiveness judgments. Archives of Sexual Behavior, 40, 1119-1127.
Walster, E.,Walster,G. W., Piliavin, J.,& Schmidt, L. (1973). “Playing hard to get”: Understanding an elusive phenomenon. Journal of Personality and Social Psychology, 26, 113-121.
Nguồn: Is It Attractive to Be Selective, Popular, or Hard-to-Get? | Psychology Today