Người có lực bóp tay càng mạnh thì khả năng xuất hiện ý nghĩ tự sát càng thấp

Một nghiên cứu gần đây cho thấy, người có lực bóp tay càng mạnh thì khả năng xuất hiện ý nghĩ tự sát càng thấp. Nghiên cứu này được thực hiện trên hàng nghìn người tại Hàn Quốc, và kết quả của nó trùng khớp với một phát hiện trước đó ở nam giới Mỹ. Dù nguyên nhân của mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát vẫn chưa rõ ràng, các yếu tố có thể liên quan bao gồm tình trạng viêm nhiễm gia tăng, suy giảm chức năng và khuyết tật.

Một bài báo của Hwang và Ahn, đăng trên Tạp chí Rối loạn Cảm xúc vào tháng 1 năm 2021, đã gợi ý rằng sức mạnh bóp tay có liên quan đến ý tưởng tự sát.

Những yếu tố nguy cơ tự sát đã được xác lập

Tự sát là một chủ đề được nghiên cứu rộng rãi, và chúng ta đã hiểu khá nhiều về nó. Chẳng hạn, chúng ta biết rõ về sự khác biệt địa lý trong tỷ lệ tự sát: mặc dù tỷ lệ tự sát theo độ tuổi chuẩn hóa toàn cầu là 10,5 trên 100.000 người mỗi năm, nhưng tỷ lệ này thay đổi rất lớn tùy quốc gia, ở một số nơi như Guyana, Nga, Litva, Kazakhstan, tỷ lệ này cao gấp nhiều lần mức trung bình.

Chúng ta cũng đã xác định được thời điểm tự sát dễ xảy ra hơn: theo giờ trong ngày (cao điểm vào buổi chiều), theo ngày trong tuần (đầu tuần), theo tháng (tuần đầu tiên trong tháng), và theo mùa (mùa xuân và mùa hè).

Ngoài ra, có rất nhiều yếu tố nguy cơ tự sát đã được nhận diện. Với người trưởng thành từ 20 đến 64 tuổi, các yếu tố nguy cơ mang tính ổn định bao gồm: nam giới, người da trắng, trình độ học vấn thấp, có người thân từng tự sát, bản thân từng có hành vi tự sát, tự hại không nhằm tự sát, được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần, từng bị bạo hành thể chất hoặc tình dục, có tiền án tiền sự, từng phục vụ quân đội.

Các yếu tố nguy cơ dao động (tức là có thể thay đổi theo thời gian) gồm: tình trạng hôn nhân (độc thân, ly hôn, góa), bệnh tâm thần đang hiện diện (đặc biệt là trầm cảm), các triệu chứng tâm lý (tuyệt vọng, kích động, bốc đồng, mất ngủ), mâu thuẫn trong mối quan hệ yêu đương, mới bị bắt giữ, mất việc hoặc khủng hoảng tài chính, có vũ khí trong tầm tay, một số yếu tố liên quan đến quân đội (ví dụ cấp bậc thấp, sử dụng chất kích thích), và việc nhập viện tâm thần (ví dụ như tự hại trong thời gian nằm viện, mới được xuất viện).

Vậy còn những yếu tố nguy cơ khác thì sao? Để tìm một câu trả lời bất ngờ, hãy cùng nhìn lại nghiên cứu của Ahn và Hwang.

Source: HolgersFotografie/Pixabay

Tìm hiểu mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát

Hai tác giả đã phân tích dữ liệu từ 14.325 người (tuổi trung bình 50, trong đó 45% là nam) trong một khảo sát quốc gia tại Hàn Quốc. Ý nghĩ tự sát và trầm cảm được đánh giá qua hai câu hỏi: “Trong vòng 12 tháng qua, bạn có từng nghĩ đến việc tự tử không?” và “Trong năm qua, bạn có từng cảm thấy buồn bã hay tuyệt vọng liên tục trong hơn hai tuần không?” Nhìn chung, trầm cảm và ý nghĩ tự sát phổ biến hơn ở nữ giới, người lớn tuổi, những người có bệnh lý kèm theo, lối sống không lành mạnh và hoàn cảnh kinh tế - xã hội thấp.

Sức mạnh bóp tay, được định nghĩa là lực bóp mạnh nhất đo được từ tay thuận, được đo bằng thiết bị đo lực kỹ thuật số.
Nhóm nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy logistic đa biến để đánh giá mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát.

Kết quả cho thấy: lực bóp tay yếu hơn có liên hệ đáng kể với ý nghĩ tự sát ở cả hai giới. Như nhóm nghiên cứu viết: “Mỗi khi lực tay tăng thêm 1 kg thì khả năng xuất hiện ý nghĩ tự sát giảm 4% ở nam giới và 3% ở nữ giới. Mối liên hệ này vẫn tồn tại sau khi đã điều chỉnh yếu tố trầm cảm.”

Mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát cũng đã được ủng hộ bởi các nghiên cứu trước. Ví dụ, trong một mẫu nghiên cứu ở nam giới Mỹ, “Mỗi khi lực tay tăng thêm 5 kg thì khả năng xuất hiện ý nghĩ tự sát giảm 16%.”

Trong nghiên cứu hiện tại, mối liên hệ này vẫn giữ nguyên ngay cả khi đã kiểm soát biến số trầm cảm. Vì sao? Có thể là vì ý nghĩ tự sát gắn liền nhiều hơn với cảm giác tuyệt vọng hay mất phương hướng trong cuộc sống (thay vì chỉ là trầm cảm). Thật vậy, một nghiên cứu trước đây ở người cao tuổi từng chỉ ra: “Cảm giác có mục tiêu sống có liên hệ với việc giảm nguy cơ suy yếu lực tay trong tương lai.”

Giờ hãy cùng xem xét các cơ chế tiềm năng gắn kết sức mạnh tay và ý nghĩ tự sát.

Vì sao lực tay lại liên quan đến ý nghĩ tự sát?

Một cách lý giải cho mối liên hệ này là: lực tay yếu hơn, cũng như sức cơ nói chung giảm, có thể do phản ứng viêm tăng lên. Và tình trạng viêm vốn dĩ thường gặp ở những người trầm cảm, đặc biệt là những người có mức độ ý nghĩ tự sát cao.
Một giả thiết khác là mối liên hệ giữa lực tay và tự sát có thể liên quan đến lòng tự tôn. Bởi vì cơ bắp thường gắn liền với lòng tự trọng cao hơn ở nam giới, nên việc mất cơ bắp có thể dẫn đến lòng tự tôn thấp hơn và ý nghĩ tự sát cao hơn.
Một khả năng liên quan là: người có ít cơ bắp hơn có thể gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày, cần sự trợ giúp nhiều hơn, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và lòng tự tôn. Hỗ trợ cho quan điểm này, trong một phân tích phụ của nghiên cứu hiện tại, mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát chỉ thật sự mạnh ở nhóm nam giới lớn tuổi.

Cần thêm nhiều nghiên cứu nữa để xác định cơ chế nào (hoặc cơ chế nào khác) giải thích tốt nhất cho mối liên hệ giữa lực tay và ý nghĩ tự sát.

Điều này có ý nghĩa gì với những người có nguy cơ?

Lực tay yếu có vẻ là một yếu tố nguy cơ cho ý nghĩ tự sát. Những nghiên cứu trong tương lai cần làm rõ liệu lực tay yếu cũng có phải là yếu tố nguy cơ cho hành vi tự sát hoặc tử vong vì tự sát hay không. Nếu lực bóp tay có thể được dùng như một chỉ dấu tin cậy để dự đoán ý nghĩ và hành vi tự sát, thì đây có thể trở thành một cách sàng lọc nhanh chóng và dễ thực hiện để phát hiện nguy cơ tự sát. 

Tác giả: Arash Emamzadeh

Nguồn: Why Grip Strength Is a Suicide Risk Factor | Psychology Today