Phân tích tâm lý và quá khứ của tên sát nhân bị rối loạn ái kỷ

Source: police handout photo used as exhibit in his trial

Dellen Millard là một tên giết người hàng loạt mà trong một năm hắn đã giết bố , người yêu và một nạn nhân đáng thương khác. Không giống với những tên tội phạm giết người có quá khứ đau khổ dẫn đến hành vi chống đối xã hội, Dellen có một cuộc sống xa hoa từ nhỏ. Năm 14 tuổi, hắn trở thành phi công trẻ tuổi nhất ở Canada. Hai mươi năm sau, hắn trở thành tên sát nhân đầu tiên không bao giờ được hưởng khoan hồng của pháp luật trong 75 năm tù. Từ một người thừa kế sáng giá nhất của ngành hàng không Canada, Dellen trở thành một trong những tên giết người không thể dung tha. 

Tên sát thủ này là con một của một gia đình giàu có quyền lực, từ nhỏ hắn đã được học ở những ngôi trường dành cho con nhà giàu, du lịch đến những nơi tuyệt vời nhất và thỏa mãn những sở thích hào nhoáng nhất của “rich kid". Bi kịch là đây, vì quá được cưng chiều và có tất cả mọi thứ trong tay khiến hắn không còn cảm thấy thích thú muốn làm gì nữa. Hắn bắt đầu thử những trò chơi mạo hiểm như đua xe, hắn tiếp tục làm các hành vi vi phạm pháp luật và sau cùng - hắn tìm được ước muốn có thể thỏa mãn hắn - trộm cướp. Hắn dùng gia cảnh hào nhoáng, quá khứ tốt đẹp và giai cấp thượng lưu của mình để rủ rê chèo kéo tạo ra một băng nhóm tội phạm để phục vụ cho “sở thích" ăn cướp của hắn. Sau khi tội ác bị vạch trần, hắn trở thành kẻ giết người: Giết chết bạn gái cũ và giấu xác không bao giờ tìm thấy; hắn giết chết bố mình rồi nói rằng ông ấy tự sát; và một nạn nhân khác sau khi cướp xe tải của anh ấy. 

Vậy lý do gì khiến hắn trở nên như vậy ? Câu trả lời chính là: hắn đã lớn lên dưới sự chăm sóc quá mức khiến hắn trở thành một tên yêu bản thân điên cuồng, đến mức hắn có thể làm mọi thứ mặc kệ sự đau khổ của người khác. 

Hắn có quá nhiều thứ, tất cả mọi thứ. Chúng ta không nên làm cho trẻ em thấy quá nhiều tình yêu, nhưng tên sát nhân Dellen được cung phụng và bảo vệ quá mức từ nhỏ. Khoa học chứng minh rằng những bố mẹ có xu hướng nuôi dạy con quá bảo bọc và nuông chiều sẽ khiến đứa con trở thành một người tự cao tự đại và nghĩ mình là số một. Những đứa trẻ đó sẽ dễ dàng trở nên ái kỷ, vì chúng được bố mẹ dạy rằng chúng là người đặc biệt nhất và xứng đáng hơn người khác. Nó nghĩ rằng, nó chính là người như vậy. 

Dù chúng ta không biết rõ rằng cơn bão nào tạo ra một tên giết người, nhưng chúng ta biết rằng một trong số đó chính là quá khứ nghèo khổ và bị lạm dụng có thể khiến một con người mất đi sự đồng cảm. Ngoài ra có rất nhiều vị phụ huynh tạo ra một đứa trẻ với những phẩm chất rất tồi tệ, tình yêu của họ có thể giết đi tâm hồn đẹp của một đứa trẻ.

1. “Không có đứa nào giỏi bằng con của ba mẹ" 

Tất nhiên con mình lúc nào cũng là tuyệt vời nhất trong mắt phụ huynh. Một gia đình mà bố mẹ suốt ngày khen và đánh giá quá cao con cái mình sẽ làm đứa trẻ thấy hài lòng với giá trị “cao cấp” đó của mình và cũng dùng cái quan điểm đó để đi nhìn nhận người khác. 

Nhưng sự thực là dạy con kiểu này chính là hại đứa trẻ, làm gì có kiểu tốt nào đến từ việc nói rằng con mình luôn có giá trị hơn người khác? Những vị phụ huynh hay đánh giá cao con mình hay có xu hướng phóng đại phẩm chất của con họ, khen ngợi bừa bãi đến mức không thực tế. Tên sát thủ Dellen, mẹ hắn đã từng so sánh hắn với sự ra đời của vua sư tử Simba, đứa trẻ đáng được cả thế giới ngưỡng mộ. 

Thú vị hơn nữa là khoa học đã chứng minh những đứa trẻ được phóng đại quá mức giá trị thực thường không hề thông minh tài giỏi hơn những đứa trẻ khác, chỉ có bố mẹ chúng là nghĩ như vậy và dạy chúng nhận biết giá trị bản thân theo cách đó. Khi đứa trẻ lớn lên, ra ngoài xã hội và thất vọng vì thấy “ủa sao không thấy ai coi trọng giá trị vĩ đại của mình hết vậy?”. Hoặc tệ hơn nữa, đứa trẻ trở thành một người không có đam mê , không có ước mơ vì chúng nghĩ chúng có mọi thứ , cuối cùng là chúng không có sự đồng cảm và tình thương cho những người “có giá trị thấp hơn chúng". 

Mẹ của tên sát thủ là một người tâng bốc con mình rất nhiều trước khi hắn trở thành sát thủ giết người hàng loạt.

2. “Con của bố mẹ là số một nên con không cần tuân thủ bất kì phép tắc luật lệ nào" 

Có nhiều vị phụ huynh không phân biệt được giữa thương con và khoan dung cho con cái. Họ dung túng cho con cái họ làm tất cả mọi việc, kể cả những hành động ảnh hưởng tới người khác. Khi đứa trẻ hư hỏng hay mất lịch sự, ich kỷ, vô cảm vì được bố mẹ cưng chiều thì khi lớn lên sẽ mất đi cơ hội học được từ lỗi lầm và không có sự đồng cảm với người khác. 

Ở tên sát nhân Dellen, khi lớn lên hắn không hề có bạn bè thật sự nào để chia sẻ động viên, mà hắn chọn bạn chủ yếu dựa vào việc hắn có thể điều khiển được những người đó bằng tiền và địa vị của bản thân. Những người mà hắn lựa chọn đều phải “trung thành" và “nghe lời'’ hắn.

3. “Thế giới này không hiểu được con, vì con khác chúng" 

Có những đứa trẻ được nuôi dạy “kĩ" đến mức khi ra ngoài xã hội, bất cứ việc gì đứa trẻ làm sai hoặc ảnh hưởng tới người khác thì đều là “lỗi của người khác" chứ không phải lỗi của chúng. Đứa trẻ luôn được là số một sẽ luôn nghĩ rằng người khác trách hắn vì những chuyện hắn không hề làm, luôn không bao giờ là lỗi của hắn cả. 

Thật sự một đứa trẻ ngoan đôi khi cũng có lỗi lầm. Nhưng bố mẹ chúng sẽ chỉ ra hành vi sai trái của chúng nếu như chúng làm sai. Việc của người lớn chính là hướng đứa trẻ đi đúng đường. Những vị phụ huynh cưng chiều con trẻ quá mực thường nghĩ rằng không ai có quyền đụng vào con mình, thế là họ làm đứa trẻ nghĩ rằng chả bao giờ cần phải quan tâm đến người khác. 

Chưa hết, cho dù sau khi bị vạch trần 3 vụ giết người: giết cha mình, giết bạn gái cũ và giết người cướp của, mẹ của tên Dellen vẫn nghĩ rằng con trai mình là một người đáng được tôn thờ (?) 

Đôi khi bố mẹ cũng sai trong việc dạy con, thế nhưng đừng để “sai lầm" đó lớn tới mức tạo ra một con quái vật cho xã hội. Nhưng đôi khi một số hành động của phụ huynh có thể làm một đứa trẻ có nhiều sự đồng cảm trở thành một người nguy hiểm cho xã hội ( + với một vài yếu tố khác ). 

Nguồn: “The Case of serial killer Dellen Millard”, Psychology today.

Dịch: Nguyễn Lê Hoài Thương