Vì sao người ta nên chuẩn bị tinh thần cho những biến động trong các mối quan hệ sau khi giảm cân

NHỮNG ĐIỂM CHÍNH:

• Khi nói đến cân nặng, ta thường chỉ nghĩ đến ngoại hình và sức khỏe, nhưng thực ra, những thay đổi về mặt xã hội cũng rất phổ biến.
• Những thay đổi xã hội từng chỉ xuất hiện ở bệnh nhân phẫu thuật giảm cân giờ đã trở nên phổ biến nhờ vào các loại thuốc GLP-1.
• Khoa học cho thấy sau khi giảm cân đáng kể, con người thường trải qua cả những thay đổi tích cực lẫn tiêu cực trong các mối quan hệ.
• Việc chuẩn bị trước cho những biến đổi xã hội sẽ giúp giảm thiểu hệ quả tiêu cực và nâng cao chất lượng đời sống xã hội sau khi giảm cân.

Khi nghĩ đến lợi ích của việc giảm cân lành mạnh, bạn sẽ nghĩ đến điều gì đầu tiên? Có phải là những cải thiện về thể chất, như sức khỏe chuyển hóa (ví dụ: bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ hay chứng ngưng thở khi ngủ) hoặc sức khỏe cơ xương khớp (như viêm khớp, đau mãn tính, khả năng vận động)?
Hay bạn sẽ nghĩ đến sức khỏe tinh thần, về hình ảnh cơ thể, sự tự tin, và cảm xúc như trầm cảm?
Còn các mối quan hệ xã hội thì sao? Bạn có nghĩ đến chúng không? Nếu chưa, bạn nên bắt đầu để tâm đến điều đó.

image: GaudiLab/Shutterstock

Nghiên cứu về sự thay đổi trong các mối quan hệ sau khi giảm cân

Hầu hết mọi người đều đánh giá thấp tác động sâu sắc mà việc giảm cân đáng kể có thể mang lại cho các mối quan hệ. Thực tế, khoa học cũng chỉ mới bắt đầu đuổi kịp thực tế này. Ví dụ, dù các ca phẫu thuật giảm cân đã giúp hàng ngàn người cải thiện sức khỏe và vóc dáng trong nhiều thập kỷ qua, nhưng chỉ gần đây các nhà khoa học mới bắt đầu nghiên cứu ảnh hưởng của nó đến các mối quan hệ. Và những gì họ phát hiện được thực sự gây bất ngờ:
Những người độc thân trước khi phẫu thuật giảm cân có khả năng bắt đầu mối quan hệ tình cảm tăng đến 50% sau đó. Trong khi đó, những người đã kết hôn trước khi phẫu thuật lại có nguy cơ ly hôn cao gần gấp đôi.

Mỗi năm ở Hoa Kỳ chỉ có khoảng 250.000 người trải qua phẫu thuật giảm cân. Nhưng giờ đây, với hàng triệu người đang sử dụng các loại thuốc GLP-1 như Wegovy hay Zepbound để đạt được kết quả giảm cân tương tự, các chuyên gia y tế và khoa học dự đoán rằng những biến động xã hội và tình cảm từng chỉ xuất hiện ở người phẫu thuật sẽ dần trở thành chuyện phổ biến.

Với rất nhiều người, khao khát cải thiện các mối quan hệ chính là động lực chính khiến họ bắt đầu hành trình giảm cân.
Hãy thử nghĩ về:

• Người cha hay người mẹ chỉ có thể ngồi trên khán đài nhìn con mình đá bóng vì sức khỏe và cân nặng không cho phép họ tham gia.
• Người bạn đời cảm thấy bản thân là gánh nặng trong mối quan hệ vì những hạn chế do cân nặng gây ra.
• Người mới làm cha mẹ hay lên chức ông bà, khao khát được sống khỏe mạnh để đồng hành cùng con cháu và nhìn chúng lớn lên.

Nhiều hành trình giảm cân được nhen nhóm từ mong muốn giản dị ấy: được yêu thương và gần gũi hơn với những người thân yêu.

Vì sao các mối quan hệ lại thay đổi mạnh mẽ đến vậy sau khi giảm cân?

Những thay đổi xã hội trong và sau quá trình giảm cân lành mạnh xảy ra vì nhiều lý do:

• Khi sức khỏe thể chất cải thiện, con người có thể tự do hơn trong hoạt động xã hội. Điều này dẫn đến việc họ gặp gỡ nhiều người mới và thay đổi cách họ dành thời gian cho những mối quan hệ hiện có.
• Giảm cân lành mạnh kéo theo sự cải thiện về chuyển hóa và nội tiết tố. Họ có nhiều năng lượng hơn, sức bền cao hơn, thậm chí là ham muốn tình dục tăng, tất cả đều ảnh hưởng trực tiếp đến các mối quan hệ hiện tại và cả những mối quan hệ mới.
• Hình ảnh cơ thể và sự tự tin được cải thiện khiến người ta trở nên hướng ngoại và năng động hơn trong giao tiếp. Dù đây là điều tích cực, nhưng nó cũng có thể làm xáo trộn những mối quan hệ vốn đã quen với lối sống cũ.
• Diện mạo thay đổi dẫn đến việc bị kỳ thị xã hội giảm, cảm giác tự ti cũng giảm, và các tương tác xã hội trở nên tích cực hơn. Vòng lặp tích cực này thúc đẩy mong muốn được giao lưu nhiều hơn.
• Trong một số trường hợp, giảm cân còn tác động đến cả tính cách: khơi lại những sở thích từng bị bỏ quên, hình thành mối quan tâm mới, hay thậm chí là mất dần hứng thú với những điều từng yêu thích (ví dụ: việc sử dụng thuốc GLP-1 làm giảm hứng thú với thức ăn, có thể dẫn đến việc ít tham gia các hoạt động xoay quanh ẩm thực).

Vì tất cả những lý do trên, sự thay đổi trong đời sống xã hội và các mối quan hệ sau khi giảm cân là điều dễ đoán. Với nhiều người, đây có thể chính là phần thay đổi sâu sắc và có ý nghĩa nhất trong cả hành trình giảm cân của họ.

Một vài khuyến nghị lâm sàng để thích ứng với các thay đổi xã hội

• Hãy chuẩn bị tâm lý rằng các mối quan hệ sẽ thay đổi sau khi bạn giảm cân. Bạn càng giảm nhiều cân và càng thay đổi lối sống, thì những thay đổi trong các mối quan hệ càng rõ rệt.
• Hãy đặt ra mục tiêu cho đời sống tình cảm và xã hội của bạn trong hành trình giảm cân. Cũng như bạn đặt mục tiêu về số cân và sức khỏe, hãy nghĩ đến việc bạn mong muốn cuộc sống gia đình, bạn bè, và tình yêu sẽ trông như thế nào sau khi bạn đạt được mục tiêu cân nặng. Các mối quan hệ quá quan trọng để bị phó mặc cho sự may rủi.
• Hãy chia sẻ những kỳ vọng của bạn với người thân, bạn bè và người bạn đời. Khi mọi người cùng chia sẻ một tầm nhìn chung, bạn sẽ có nhiều khả năng đạt được cả mục tiêu sức khỏe lẫn mục tiêu tình cảm sau khi giảm cân.

Kết luận

Sự thay đổi trong các mối quan hệ là một phần quan trọng và thường bị bỏ qua trong hành trình giảm cân lành mạnh. Các nghiên cứu cho thấy rằng những biến động lớn về mặt xã hội sau giảm cân là rất phổ biến. Điều đó cho thấy chúng ta nên chủ động suy nghĩ và lên kế hoạch cho những thay đổi này, không chỉ để hỗ trợ mục tiêu sức khỏe mà còn để hướng tới một cuộc sống hạnh phúc, trọn vẹn và chất lượng hơn. 

Tài liệu tham khảo:

1. Bramming, M., Hviid, S.S., Becker, U. et al. Changes in relationship status following bariatric surgery. Int J Obes 45, 1599–1606 (2021). https://doi.org/10.1038/s41366-021-00825-2
2. Bruze G, Holmin TE, Peltonen M, Ottosson J, Sjöholm K, Näslund I, Neovius M, Carlsson LMS, Svensson PA. Associations of Bariatric Surgery With Changes in Interpersonal Relationship Status: Results From 2 Swedish Cohort Studies. JAMA Surg. 2018 Jul 1;153(7):654-661. doi: 10.1001/jamasurg.2018.0215.
3. https://asmbs.org/for-patients/
4. Brzozowska, M.M., Bliuc, D., Mazur, A. et al. Sex-differential testosterone response to long-term weight loss. Int J Obes 48, 1481–1488 (2024). https://doi.org/10.1038/s41366-024-01591-7
5. Bettadapura, S., Dowling, K., Jablon, K. et al. Changes in food preferences and ingestive behaviors after glucagon-like peptide-1 analog treatment: techniques and opportunities. Int J Obes 49, 418–426 (2025). https://doi.org/10.1038/s41366-024-01500-y

Tác giả: Thomas Rutledge Ph.D.

Nguồn: Why People Should Expect Relationship Changes After Weight Loss | Psychology Today