Bạn thích một người tình gợi cảm hay thông minh?

NHỮNG ĐIỂM CHÍNH

• Khi sự hấp dẫn về ngoại hình đạt đến một mức cơ bản, trí tuệ bắt đầu chiếm vị trí quan trọng hơn.
• Vẻ ngoài lấn át trong những mối quan hệ ngắn hạn; trí tuệ dẫn dắt sự kết nối lâu dài.
• Sapiosexuality – hấp dẫn bởi trí tuệ, là sự hòa quyện đặc biệt giữa thông minh và ham muốn.
• Mọi người có xu hướng lựa chọn bạn đời không vượt quá 25% mức độ hấp dẫn so với chính mình.

Khi đứng trước lựa chọn về một người bạn đời, nhiều người rơi vào thế giằng co giữa sức hút thể xác và sự đồng điệu trong trí tuệ. Cả hai đều đầy mê hoặc, nhưng nếu buộc phải chọn, bạn sẽ thiên về người quyến rũ hay người thông minh?

Người ta thường chọn gì?

“Hãy nói những điều khiến trí óc tôi run rẩy trước cả khi bàn chân tôi kịp co lại.”
— Rachel Wolchin

Dưới đây là những chia sẻ chân thật từ người dùng Reddit khi được hỏi: “Khi hẹn hò, bạn thích người nóng bỏng hay người thông minh?”

• “Thông minh. Sự thông minh bền lâu hơn và khó tìm hơn nhiều.” — Một phụ nữ
• “Nếu ai đó thông minh, có duyên, biết hài hước, và chúng tôi hợp nhau, theo thời gian tôi sẽ thấy họ hấp dẫn. Nhưng nếu họ ngốc nghếch, dù đẹp cỡ nào tôi cũng dần hết hứng.” — Một phụ nữ
• “Nóng bỏng. Tôi không thể bị hấp dẫn bởi ai đó không có vẻ ngoài thu hút.” — Một phụ nữ
• “Nóng bỏng. Suốt ngày, mỗi ngày.” — Một người đàn ông
• “Tôi cần cả hai trong một. Nếu không có, thà tôi độc thân.” — Một người đàn ông
• “Thông minh. Tôi gần như chẳng quan tâm họ trông thế nào. Nếu anh ấy tử tế, vui tính và thông minh — thế là đủ nóng bỏng với tôi rồi!” — Một phụ nữ
• “Thông minh. Sự hấp dẫn về ngoại hình mau nhàm nếu họ ngu ngốc.” — Một người đàn ông
• “Tôi từng qua lại với một anh chàng rất điển trai và giỏi chuyện giường chiếu. Anh ta không thông minh, nhưng cũng không đến mức ngu dốt. Không phải mối quan hệ tuyệt vời, nhưng chuyện ấy thì tuyệt. Năm sao!” — Một phụ nữ
• “Khi còn trẻ, tôi nghiêng về người nóng bỏng. Nhưng nếu để xây dựng mối quan hệ dài lâu, người thông minh vẫn tốt hơn.” — Một phụ nữ
• “Tôi chọn trí tuệ. Vẻ đẹp có thể tàn phai nhanh hơn sự sắc sảo.” — Một người đàn ông
• “Ngoại hình cần đạt một mức tối thiểu. Trí thông minh cũng vậy. Nếu thiếu một trong hai, tôi không hẹn hò.” — Một phụ nữ 

Sự hài hòa tối ưu giữa tình dục và trí tuệ

“Người khôn ngoan bảo chỉ kẻ dại khờ mới yêu vội,
Nhưng anh chẳng thể ngăn mình yêu em.”
— Elvis Presley

“Tình yêu là sự dại khờ của loài người, và là sự khôn ngoan của Thượng đế.”
— Victor Hugo

Dẫu rằng sức hút thể xác thường nắm quyền chi phối trong những mối quan hệ chóng vánh, thì trí tuệ lại giữ vai trò sâu sắc hơn trong hành trình dài lâu của tình yêu (Fugère và cộng sự, 2025). Để một mối quan hệ thực sự thăng hoa, ta cần tìm được điểm cân bằng tinh tế giữa sự gợi cảm và chiều sâu trí tuệ.

Sự cân bằng ấy hoạt động trên hai cấp độ:

• Cấp độ tuyệt đối: mỗi đặc điểm được đánh giá một cách độc lập.
• Cấp độ tương quan: mỗi đặc điểm được so sánh giữa hai người trong mối quan hệ.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa đời sống tình dục viên mãn với việc giảm lo âu, tăng sự hài lòng với cuộc sống và cải thiện chất lượng sống nói chung (Vasconcelos, 2024; Ben-Ze’ev, 2023). Tuy nhiên, nghiên cứu của Amy Muise và cộng sự (2016) cho thấy một điều thú vị: mối quan hệ giữa tần suất quan hệ tình dục và hạnh phúc không phải lúc nào cũng tỉ lệ thuận. Một lần thân mật mỗi tuần là đủ để đạt được hiệu quả tích cực nhất. Làm tình quá nhiều không nhất thiết mang lại nhiều hạnh phúc hơn. Cũng như tiền bạc vậy: quá ít là một vấn đề, nhưng vượt quá một ngưỡng nhất định, nhiều hơn chưa chắc đã tốt hơn (Muise và cộng sự, 2016; Ren và cộng sự, 2022).

Và trí thông minh cũng có giới hạn của nó. Nghiên cứu của Gignac và đồng nghiệp (2018, 2019) phát hiện rằng những người được xem là hấp dẫn nhất thường sở hữu trí tuệ ở khoảng 90% dân số (IQ xấp xỉ 120). Những người thuộc nhóm trí tuệ rất cao (IQ khoảng 135) lại có phần kém hấp dẫn hơn, có thể do người khác cho rằng họ khó gần hoặc không hòa hợp với số đông.

Jonason và cộng sự (2019) cũng nhận thấy: sau khi vẻ ngoài đã đáp ứng được tiêu chuẩn tối thiểu, cả đàn ông lẫn phụ nữ đều bắt đầu đặt trọng tâm hơn vào trí tuệ, đặc biệt là trong các mối quan hệ lâu dài. Những người kém thông minh không hoàn toàn bị loại bỏ, nhưng thường được xem là lựa chọn cho những mối quan hệ ngắn hạn. Mặt khác, những người quá thông minh đôi khi cũng tạo ra thách thức: họ có thể bị nhìn nhận là lạnh lùng về mặt cảm xúc, hoặc bị nghi ngờ dễ phản bội hơn.

Sự hấp dẫn có thể bắt đầu từ ánh nhìn, nhưng theo thời gian, những điều sâu xa hơn, như trí tuệ, giá trị sống, và sự đồng điệu về cảm xúc, mới thực sự trở thành cốt lõi để giữ gìn tình yêu. Một nghiên cứu năm 2022 của Jonason và Thomas cho thấy: khả năng tạo dựng và tích lũy tài nguyên (một biểu hiện của trí tuệ) khiến người đó trở nên hấp dẫn hơn rõ rệt và ở nam giới, mức độ hấp dẫn tăng gấp 2,5 lần so với phụ nữ.

Kính mắt, biểu tượng truyền thống của sự thông minh, giờ đây còn mang một tầng ý nghĩa mới: sự gợi cảm, đặc biệt là khi phụ nữ đeo. Trong các bộ phim người lớn, hình tượng người phụ nữ thông minh thường đi kèm với cặp kính, thậm chí vẫn giữ kính trong những cảnh nóng bỏng, như một cách khẳng định sự hòa quyện đầy mê hoặc giữa trí tuệ và dục cảm.

Dù sự khác biệt về trí thông minh và ham muốn tình dục vẫn tồn tại trong nhiều mối quan hệ hạnh phúc, nhưng khi khoảng cách ấy trở nên quá lớn, nó có thể gây ra những xung đột âm thầm. Một nghiên cứu cho thấy: những người đàn ông thành đạt thường kết hôn với những phụ nữ thông minh ngang bằng, thậm chí vượt trội hơn họ, và người ta gọi đó là một “thương vụ khôn ngoan” (Whelan, 2006). Một nghiên cứu khác (Bruch & Newman, 2018) cũng chỉ ra rằng: con người thường có xu hướng lựa chọn người bạn đời không vượt quá 25% về mức độ hấp dẫn, dù là về ngoại hình, trí tuệ hay địa vị xã hội.

Sapiosexuality: Khi trí tuệ trở thành dục cảm?

“Tâm trí của bạn khiến cơ thể tôi run rẩy theo cách mà đôi tay bạn chẳng bao giờ làm được.”
— Vô danh

“Phần gợi cảm nhất trên cơ thể bạn, chính là khối óc kia.”
— Vô danh

Một số người định danh bản thân là sapiosexual, những người cảm thấy bị kích thích tình dục bởi trí tuệ cao, bất kể vẻ ngoài thế nào. Với họ, sự đánh thức về trí óc không chỉ đơn thuần là một sự hấp dẫn, mà chính là nguồn gốc của ham muốn sâu sắc nhất. Trong thời đại hẹn hò trực tuyến, nơi trí tuệ và sự nhanh nhạy được thể hiện trước cả ngoại hình, sức hút từ trí tuệ càng trở nên rõ rệt.

Thế nhưng, liệu một mối quan hệ có cần cả hai người đều là sapiosexual thì mới bền vững? Không hẳn. Những người bị hấp dẫn bởi trí thông minh thường sở hữu chỉ số IQ cao hơn trung bình, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Ngay cả những người rất thông minh cũng có thể đặt nặng vẻ đẹp hình thể. Sapiosexuality không phải là một chuẩn mực chung cho tất cả, nhất là với những ai không dễ bị đánh thức bởi chiều sâu trí tuệ mà bị hấp dẫn bởi những dấu hiệu trực quan rõ ràng hơn.

Tuy nhiên, nuôi dưỡng sự trân trọng đối với những phẩm chất như trí tuệ, lòng tốt, sự khiêm nhường và óc hài hước, luôn là điều có thể khiến bất kỳ mối quan hệ nào thêm phần sâu sắc, dù bạn xuất phát từ kiểu người thế nào.

Lời Kết: Cân bằng là chìa khóa

Cuối cùng, cả sự hấp dẫn về thể xác lẫn sự đồng điệu về trí tuệ đều quan trọng, nhưng mức độ quan trọng của chúng lại phụ thuộc vào từng người và từng hoàn cảnh cụ thể. Người bạn đời lý tưởng không nhất thiết là người quyến rũ nhất hay thông minh nhất, mà là người biết dung hòa hai yếu tố ấy một cách hài hòa, phù hợp với giá trị sống, nhu cầu và khát vọng riêng của bạn.

Như lời một người phụ nữ từng nói: “Tình dục khiến tôi bước vào, trí tuệ khiến tôi muốn ở lại, còn cảm xúc khiến tôi chẳng bao giờ muốn rời đi.”

Tài liệu tham khảo

Ben-Ze’ev, A. (2023). Is casual sex good for you? Philosophies, 8, 25.

Fugère, M. A., et al. (2025). The Relative Importance of Attractiveness and Intelligence to the Mate Preferences and Choices of Women and Their Parents. Evolutionary Psychological Science, 1-17.

Gignac, E. G., Darbyshire, J., Ooi, M. (2018). Some people are attracted sexually to intelligence: A psychometric evaluation of sapiosexuality. Intelligence 66, 98–111

Gignac, G. E., & Starbuck, C. L. (2019). Exceptional intelligence and easygoingness may hurt your prospects: Threshold effects for rated mate characteristics. British Journal of Psychology, 110, 151-172.

Jonason, P. K., et al. (2019). Is smart sexy? Examining the role of relative intelligence in mate preferences. Personality and Individual Differences, 139, 53-59.

Jonason, P. K., & Thomas, A. G. (2022). Being more educated and earning more increases romantic interest: Data from 1.8 M online daters from 24 nations. Human Nature, 33, 115-131.

Muise, A., Schimmack, U., & Impett, E. A. (2016). Sexual frequency predicts greater well-being, but more is not always better. Social Psychological and Personality Science, 7, 295-302.

Ren, D., Stavrova, O., & Loh, W. W. (2022). Nonlinear effect of social interaction quantity on psychological well-being: Diminishing returns or inverted U? Journal of personality and social psychology, 122, 1056.

Vasconcelos P, et al. (2024). Associations between sexual health and well-being: a systematic review. Bulletin of the World Health Organization, 2024 Dec 1;102(12):873-887D.

Whelan, C. B. (2006). Why smart men marry smart women. Simon & Schuster.

Source: Kate Gundareva/Pexels

Nguồn: Do You Prefer a Sexy or Intelligent Partner? | Psychology Today