3 cách con người cố giữ người yêu khỏi ngoại tình hay rời bỏ

Một nghiên cứu mới hé lộ ba nhóm chiến lược phổ biến mà con người dùng để níu giữ bạn đời.
Việc gắn bó với một người duy nhất hay còn gọi là quan hệ một vợ một chồng có thể mang lại nhiều lợi ích cho cả nam và nữ dưới góc nhìn tiến hóa. Với đàn ông, điều này giúp họ yên tâm rằng mình không đang nuôi dưỡng con của người khác. Còn với phụ nữ, họ không phải lo lắng về việc bạn đời sẽ dành tình cảm, thời gian hay nguồn lực cho người phụ nữ khác và con cái của cô ta.
Thế nhưng, chuyện gì sẽ xảy ra nếu một người phản bội hay bất ngờ rời bỏ mối quan hệ? Hậu quả có thể rất lớn, và chính vì thế, cả hai phía trong một mối quan hệ một vợ một chồng đều thường cố gắng giữ nhau bằng nhiều chiến lược khác nhau.
Chiến lược giữ bạn đời là những hành vi, chẳng hạn như tặng quà nhằm giảm thiểu khả năng bị phản bội hoặc bị chia tay. Một nghiên cứu gần đây, đăng tải trong số tháng 9 của tạp chí Journal of Social and Personal Relationships, đã xác định ba nhóm hành vi điển hình thuộc chiến lược này.
Source: mstlion/Pixabay
Chiến lược giữ bạn đời: tích cực và tiêu cực
Trước khi tìm hiểu kết quả nghiên cứu, chúng ta cần phân biệt hai nhóm hành vi nhằm giảm nguy cơ người yêu phản bội hoặc rời đi.
Một nhóm được gọi là chiến lược tạo lợi ích, đây là cách tiếp cận ít rủi ro, nhấn mạnh vào những điểm tích cực của mối quan hệ.
Ví dụ, người ta thể hiện tình cảm qua việc tặng quà, khen ngợi ngoại hình của đối phương, hoặc hỗ trợ họ về mặt tài chính, tinh thần, chăm sóc khi đau ốm.
Lý do của nhóm chiến lược này khá rõ: nếu đối phương cảm thấy được nhận nhiều điều tốt đẹp từ mối quan hệ, họ sẽ không dễ gì muốn đánh đổi những lợi ích đó để tìm kiếm một người khác.
Ngược lại, nhóm thứ hai – chiến lược tạo tổn hại, mang tính rủi ro cao, với mục đích khiến việc rời bỏ mối quan hệ trở nên đắt giá, đau đớn. Những hành vi này có thể bao gồm lừa dối, hăm dọa, đe dọa, hay làm tổn thương tinh thần người yêu.
Chẳng hạn, một cô gái lo sợ bạn trai mình sẽ lăng nhăng có thể chế giễu, hạ thấp anh ấy trước mặt người khác, khiến anh ta trở nên kém hấp dẫn trong mắt những cô gái khác. Hoặc một người đàn ông sợ vợ bỏ có thể đe dọa rằng anh ta sẽ tự tử nếu cô rời xa.
Vậy, trong thực tế, các cặp đôi có xu hướng dùng cách đầu, cách sau, hay kết hợp cả hai? Nghiên cứu dưới đây sẽ cho chúng ta câu trả lời.
Ba nhóm hành vi giữ bạn đời
Nghiên cứu khảo sát 697 người (56% là nam) đã có quan hệ tình cảm khác giới từ ba tháng trở lên. Trung bình, những người này khoảng 29 tuổi, trải dài từ 18 đến 70, và mối quan hệ của họ kéo dài trung bình khoảng sáu năm rưỡi.
Dựa vào phương pháp thống kê gọi là phân tích cụm, hai nhà nghiên cứu Lopes và Shackelford đã xác định ba nhóm hành vi giữ bạn đời: thờ ơ, tốt bụng, và toàn diện.
Nhóm thờ ơ
Những người thuộc nhóm này hiếm khi thực hiện cả hành vi tích cực lẫn tiêu cực trong việc giữ người yêu. Tại sao vậy? Có thể vì họ tin rằng đối phương không dễ gì phản bội.
Niềm tin này thường xuất hiện ở các mối quan hệ đã gắn bó sâu sắc như hôn nhân. Các nghiên cứu trước đây từng cho thấy, sau khi kết hôn, hành vi giữ bạn đời có xu hướng giảm dần, có lẽ vì vợ chồng đã có đủ lòng tin dành cho nhau.
Một khả năng khác: người thuộc nhóm này có thể đã rút khỏi cảm xúc với mối quan hệ. Điều này trùng khớp với kết quả nghiên cứu: những người trong nhóm thờ ơ thường ít có sự thân mật thể xác với người yêu hơn các nhóm khác.
Nhóm tốt bụng
Những người thuộc nhóm này thường xuyên sử dụng chiến lược tích cực, tức là tạo lợi ích, nhưng hiếm khi dùng đến cách làm tổn hại người yêu.
Chiến lược tốt bụng thường được những người có lòng tự trọng cao và hài lòng với mối quan hệ lựa chọn. Họ thực sự trân trọng tình cảm này, nhưng không sống trong lo sợ bị phản bội.
Nhóm toàn diện
Những người trong nhóm này dùng cả hai chiến lược: vừa thể hiện yêu thương, vừa có những hành vi gây tổn thương nếu thấy cần thiết.
Có thể, họ chỉ bắt đầu sử dụng hành vi tiêu cực khi cảm thấy nguy cơ bị phản bội tăng lên, hoặc khi nhận thấy việc mất người yêu sẽ gây hậu quả nghiêm trọng.
Một điểm đáng chú ý: những người thuộc nhóm này thường ít gần gũi thể xác với bạn đời. Một nhóm khác cũng hay chọn cách giữ người toàn diện là những người đã có con. Tại sao? Có thể vì, như nghiên cứu chỉ ra, “việc bạn đời bị xao nhãng tình cảm hay rời bỏ có thể gây tổn thất sinh sản lớn cho người phụ nữ và con cái… và với người đàn ông đã đầu tư tài nguyên cho con, sự ra đi của bạn đời cũng là mất mát to lớn.”
Lời kết về chiến lược giữ người yêu
Nghiên cứu này đã xác định ba nhóm hành vi giữ bạn đời: thờ ơ (không dùng cả hai cách), tốt bụng (chỉ dùng cách tích cực), và toàn diện (kết hợp cả hai).
Việc chọn lựa chiến lược nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có lòng tự trọng và nguồn lực của mỗi người. Khi ai đó thiếu thốn về thời gian, tiền bạc hay tinh thần, họ có xu hướng sử dụng cách gây tổn hại hoặc buông bỏ. Giới tính cũng ảnh hưởng đến lựa chọn chiến lược: trong nghiên cứu này, nam giới hay dùng cách tốt bụng hơn, còn nữ giới lại nghiêng về xu hướng thờ ơ.
Nguồn: 3 Ways People Try to Keep Partners from Cheating, or Leaving | Psychology Today