Cách chúng ta muốn được yêu

NHỮNG ĐIỂM CHÍNH

• Phụ nữ có xu hướng coi trọng hành động hơn lời nói vì vai trò tiến hóa của người chăm sóc, vốn luôn cần sự hỗ trợ cụ thể.
• Sở thích yêu đương của nam giới linh hoạt hơn, chịu ảnh hưởng bởi bối cảnh và ý nghĩa cảm xúc.
• Một tình yêu bền vững là sự hòa quyện chân thành giữa lời và hành động, tùy vào từng khoảnh khắc.

Điều gì khiến con người cảm thấy được yêu thương nhất: những lời lãng mạn hay những hành động ý nghĩa? Chúng ta vẫn thường nghe câu nói quen thuộc rằng phụ nữ dễ xiêu lòng trước lời ngọt, còn đàn ông thì chẳng mấy bận tâm. Nhưng một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Evolutionary Psychological Science đã đặt những khuôn mẫu ấy lên bàn cân và lật ngược kết luận.

Nghiên cứu cho thấy phụ nữ luôn nhất quán lựa chọn “những hành động ngọt ngào” thay vì “những lời nói ngọt ngào”, trong khi nam giới linh hoạt hơn, phản ứng tùy theo bối cảnh và độ ấm áp cảm xúc.

Như đồng tác giả Jianmin Zeng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn gần đây: “Người ta thường mặc định rằng phụ nữ dễ bị lay động bởi lời nói hơn đàn ông, nhưng lại có rất ít bằng chứng kiểm chứng điều này. Đó chính là lý do chúng tôi thực hiện nghiên cứu.”

Vậy điều này có ý nghĩa gì với các cặp đôi hiện đại? Dưới đây là ba điều rút ra quan trọng và cách bạn có thể áp dụng vào mối quan hệ của mình.

Source: Kateryna Hliznitsova / Unsplash

1. Hành Động Xây Dựng Niềm Tin (Đặc Biệt Với Phụ Nữ)

Phụ nữ coi trọng hành động hơn lời nói. Zeng lý giải: “So với nam giới, phụ nữ tự nhiên cần nhiều hành động ngọt ngào hơn. Mang thai và nuôi con là những nhiệm vụ nặng nhọc, rất cụ thể; lời ngọt chỉ giúp được phần nào, còn hành động mới thật sự giúp được nhiều.”

Xét về mặt tiến hóa, phụ nữ được “lập trình” để đặt nặng dấu hiệu thực tế của sự cam kết, bởi sự sống còn và chăm sóc con cái từng phụ thuộc vào điều đó.

Hôm nay, để biến hiểu biết này thành hành động:

• Giữ lời hứa. Sự tin cậy chính là một dạng lãng mạn. Đã nói làm gì, hãy làm cho trọn.
• Luôn hiện diện. Dù là giúp cô ấy một ngày căng thẳng, chạy một việc vặt, hay chỉ đơn giản ở bên cạnh, những điều này giúp neo lại cảm giác an toàn và niềm tin.
• Kiên định trong những cử chỉ nhỏ. Pha tách trà, dắt chó đi dạo, nhớ những điều cô ấy thích, không hề nhỏ nhặt. Tất cả góp lại thành dòng chảy ấm áp rằng bạn là người bạn đời thật sự có mặt.

Hãy coi hành động như khung giàn của tình yêu. Rất đơn giản: thiếu chúng, lời nói mất đi sức nặng.

2. Lời Nói Có Sức Nặng Với Đàn Ông Nhiều Hơn Ta Tưởng

Nếu phụ nữ thiên về hành động, vậy đàn ông thì sao? Đây là điểm nghiên cứu của Zeng giúp ta mở rộng góc nhìn. Kết quả cho thấy phản ứng của nam giới thay đổi tùy vào cách diễn đạt tình cảm: “Thay đổi mức độ ‘ngọt’ của hành động trong thí nghiệm nhưng giữ nguyên sự ngọt ngào của lời nói sẽ khiến sự lựa chọn nghiêng về hành động.”

Thách thức định kiến phổ biến, tính linh hoạt này cũng được củng cố bởi một nghiên cứu năm 2024: đàn ông thể hiện mức độ âu yếm bằng lời nói cao hơn (80%) và khao khát tình cảm thân mật cao hơn (70%) so với phụ nữ, đồng thời họ cũng thoải mái hơn với những chuẩn mực văn hóa.

Điểm quan trọng là: đàn ông cũng để ý và đáp lại cả hành động lẫn lời nói. Cả hai đều là cầu nối giữa suy nghĩ và hành động trong tình yêu, tùy vào tín hiệu nào nổi bật nhất ở thời điểm đó. Những lời khẳng định chân thành và những hành động ý nghĩa đều có sức mạnh khi chúng phù hợp với bối cảnh.

Trong thực tế, điều này có thể trông như sau:

• Thấy gì, nói nấy. Khi anh ấy sửa giúp thứ gì, đỡ bạn chuyện gì, hay khiến bạn cười, hãy nói thành lời.
• Khen tính cách, không chỉ hành động. Đừng chỉ cảm ơn vì những gì anh ấy làm, mà hãy nhắc nhớ anh ấy về con người anh ấy: “Em yêu sự kiên nhẫn của anh với bọn trẻ,” hay “Em thật sự ngưỡng mộ nghị lực của anh.”

Đàn ông có thể không nói ra rằng họ cần những lời động viên, nhưng thực lòng họ rất cần. Biết điều này sẽ khiến cách bạn bày tỏ tình cảm trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả bất ngờ.

3. Bí Quyết Nằm Ở Sự Ấm Áp Và Chân Thành

Kết luận quan trọng nhất của nghiên cứu: không phải chọn cái nào. Điều thật sự quan trọng là cảm giác ấm áp và sự đáng tin mà đối phương mang lại. Như Zeng nói: “Cảm nhận về sự ấm áp và đáng tin là cơ chế tâm lý cốt lõi. Bạn nên chọn lời nói hay hành động sao cho chúng được người kia cảm nhận là ấm áp và đáng tin trong khoảnh khắc ấy.”

Điều này đồng nghĩa rằng những mối quan hệ vững bền là những mối quan hệ mà hai người biết linh hoạt giữa lời và hành động đúng lúc, đúng chỗ.

Bạn có thể thực hiện như sau:

• Khớp lời và hành động với hoàn cảnh. Lúc căng thẳng cần hành động, giúp đỡ, gánh vác, xuất hiện đúng giờ. Lúc tổn thương cần lời nói an ủi, động viên, trấn an.
• Nối liền ý nghĩ bằng hành động. Nói “Anh yêu em” rồi hiện diện thật sự. Xin lỗi rồi thay đổi thật sự. Sự kết hợp này nuôi dưỡng cả thân mật lẫn niềm tin.
• Luôn chọn sự chân thành. Lời đường mật rỗng hay hành động làm cho có sẽ không chạm được vào đâu. Hãy tự hỏi: “Mình làm điều này để kết nối thật hay chỉ để hoàn thành nghĩa vụ?” Tấm lòng thật luôn sáng hơn mọi hình thức.

Nghiên cứu này hé mở một tầng tinh tế trong cách chúng ta bày tỏ yêu thương, vượt xa câu nói quen thuộc “Hành động quan trọng hơn lời nói.” Với phụ nữ, hành động đúng là mang sức nặng hơn, neo giữ tình yêu vào sự vững vàng. Với đàn ông, lời nói có thể vang sâu hơn chúng ta vẫn nghĩ, như một sự khẳng định trong thế giới luôn đòi hỏi họ mạnh mẽ.

Nhưng bài học sau cùng là: tình yêu cần cả lời lẫn hành động. Và chúng chỉ thật sự có sức mạnh khi đi kèm sự chân thật và đúng thời điểm.

Tác giả: Mark Travers Ph.D.

Nguồn: How We Love to Be Loved | Psychology Today