Làm thế nào để nuôi dưỡng ý chí kiên cường

Cuốn sách và bộ phim "True Grit" mang đến cho chúng ta những bài học quý giá về sự kiên cường. Khoa học đã chỉ ra rằng “ý chí” quan trọng hơn năng lực trong rất nhiều lĩnh vực. Những người có “ý chí kiên cường” không sợ thất bại hay bị từ chối. Họ không né tránh thử thách mà dũng cảm đón nhận chúng.

Năm 1968, Charles Portis cho ra đời cuốn sách True Grit. Tác phẩm này và hai bộ phim sau đó kể câu chuyện về hành trình đi tìm công lý của một cô gái trẻ tại miền Tây nước Mỹ vào khoảng thập niên 1870.

Nhưng cốt truyện ấy chỉ là lớp vỏ bọc bên ngoài cho câu chuyện sâu sắc hơn về một vị cảnh sát trưởng già cỗi, cộc cằn mang biệt danh Rooster Cogburn. Cogburn chính là người giúp Mattie Ross theo đuổi công lý cho cái chết của cha cô.

Source: Pixabay / Pexels

Đó là một hành trình đầy gian nan và nguy hiểm. Mattie đã chọn Cogburn thay vì những người thực thi pháp luật khác vì cô tin rằng ông có một phẩm chất đặc biệt. Khi gặp Cogburn lần đầu, Mattie đã miêu tả phẩm chất ấy: “Người ta bảo ông là người có ý chí kiên cường.”

Ý Chí Kiên Cường Là Gì?

Vậy “ý chí kiên cường” là gì và tại sao nó lại quan trọng? Nói một cách đơn giản, đó là sức mạnh nội tâm và một tinh thần không thể khuất phục. Ý chí này quan trọng bởi nó đi liền với thái độ lạc quan và một hành động bền bỉ, kiên trì. Khoa học đã chứng minh rằng nghị lực là yếu tố dự báo thành công mạnh mẽ hơn năng lực (Oden, 1968).

Trong câu chuyện, Cogburn được khắc họa như một con người không hoàn hảo với quá khứ mờ ám, nhưng về sau ông đã sống với một la bàn đạo đức vững chắc hơn, ít nhất là trong những vấn đề liên quan đến Mattie.

Diễn viên huyền thoại Mary Pickford từng nói: “Thất bại không phải là ngã xuống, mà là nằm yên không đứng dậy. Quá khứ không thể thay đổi, nhưng tương lai lại nằm trong tay bạn.”

Bản Chất Của Ý Chí Kiên Cường

Trong suốt 43 năm qua, tôi đã không ngừng nghiên cứu và phân tích bản chất của “ý chí kiên cường” qua những câu chuyện của những người sống sót sau thảm họa, các chiến binh đặc nhiệm, nhân viên thực thi pháp luật, các y bác sĩ và cả vận động viên chuyên nghiệp. Dù được gọi bằng nhiều cái tên khác nhau trong các tài liệu, nhưng những phẩm chất dưới đây luôn gắn liền với sức mạnh bản lĩnh và khả năng kiên cường của con người (Everly & Lating, 2019):

• Không sợ thất bại hay bị từ chối. Họ không né tránh thử thách mà đón nhận và vượt qua nó.
• Chịu trách nhiệm về hành động của mình. Họ không che giấu sai lầm mà học hỏi từ đó.
• Không tự thương hại bản thân khi vấp ngã. Họ kiên trì theo đuổi mục tiêu hoặc nhanh chóng nhận ra điều gì là vô ích và đổi hướng, nhưng luôn tiến về phía trước.
• Không bị áp lực đồng trang lứa chi phối. Họ không để người khác ép buộc mình làm những điều không lành mạnh.
• Chủ động theo đuổi mục tiêu của mình. Họ không chờ đợi hạnh phúc hay thành công được trao tặng mà tự mình tìm kiếm.

Và tin vui là, như Mary Pickford đã nói: “Nếu bạn từng mắc sai lầm, dù là sai lầm nghiêm trọng, bạn vẫn có thể bắt đầu lại bất cứ lúc nào bạn muốn.”

Đó cũng là câu chuyện của Cogburn. Nhưng trên tất cả, câu chuyện ấn tượng nhất về ý chí kiên cường chính là Mattie Ross – người đã tìm lại công lý cho cha mình. Thay vì đắm chìm trong sự thương hại bản thân, cô được dẫn lối bởi một la bàn đạo đức mạnh mẽ và kiên quyết theo đuổi công lý khi hệ thống pháp luật đã phụ lòng cô.

Không chút sợ hãi, cô dám đối mặt với định kiến rằng mình còn quá trẻ và bất lực. Cuối cùng, chính Mattie, hơn cả Cogburn, đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng: “Khi bạn có ý chí mạnh mẽ và một tinh thần kiên cường, số phận sẽ tự khắc mở lối.”

Nguồn: How to Develop True Grit - Psychology Today