4 bí mật để khiến mối quan hệ của bạn trở nên tuyệt vời một cách dễ dàng

Mối quan hệ rất quan trọng. Quan trọng đến mức có thể còn hơn cả vitamin C. Bệnh scorbut (do thiếu vitamin C) chắc chắn không dễ chịu, nhưng thiếu đi những mối quan hệ thân thiết thậm chí có thể khiến bạn ra đi sớm hơn.

Trong The Relationship Cure, có một nghiên cứu tại Hạt Alameda, California cho thấy:

Những người có tình bạn thân thiết và hôn nhân bền chặt sống lâu hơn so với những người không có. Điều này đúng ngay cả khi xét đến các yếu tố như chế độ ăn uống, hút thuốc hay tập thể dục.

Một nghiên cứu khác trên 2.800 người từ 65 tuổi trở lên cũng khẳng định:

Những người có nhiều bạn bè giảm nguy cơ mắc bệnh và nếu có bệnh thì cũng phục hồi nhanh hơn.

Chưa hết, một nghiên cứu trên 10.000 người cao tuổi tại Đại học Yale cho thấy:

Những người sống khép kín có nguy cơ tử vong cao gấp đôi trong vòng 5 năm so với những người có bạn bè thân thiết.

Vậy điều gì làm nên một mối quan hệ bền vững? Điều gì khiến một mối quan hệ thăng hoa hay lụi tàn? Đâu là nền tảng cốt lõi của tình yêu, tình bạn và gia đình?

Chúng ta có thể đoán ra một vài yếu tố, nhưng thực sự không phải ai cũng biết chính xác điều gì giữ lửa cho các mối quan hệ. Và điều đó, thành thật mà nói, có phần đáng sợ.

May mắn thay, có một người thực sự hiểu rõ về điều này.

Đó là Tiến sĩ John Gottman, giáo sư danh dự ngành tâm lý học tại Đại học Washington. Ông chính là người từng xuất hiện trong cuốn Blink của Malcolm Gladwell – với khả năng chỉ cần quan sát vài phút đã có thể đoán chính xác liệu một cặp đôi có ly hôn hay không.

Cuốn sách của ông, The Relationship Cure: A 5 Step Guide to Strengthening Your Marriage, Family, and Friendships, tiết lộ yếu tố cốt lõi quyết định một mối quan hệ có thăng hoa hay không.

Và điều đó có thể sẽ khiến bạn bất ngờ…

Hãy cùng khám phá!

Điều Gì Khiến Một Mối Quan Hệ Bền Vững Hay Đổ Vỡ?

Tại Viện Gottman, các nhà nghiên cứu đã mời các cặp đôi đến để quan sát cách họ trò chuyện với nhau. Họ phân tích nội dung cuộc đối thoại, sau đó theo dõi xem mối quan hệ của họ tiến triển ra sao theo thời gian.

Vậy những cặp đôi hạnh phúc đã nói về điều gì? Họ có thường xuyên chia sẻ những chuyện vui? Họ có giải quyết mâu thuẫn thật khéo léo? Hay họ đơn giản là có nhiều điểm chung để nói với nhau?

Sự thật là… họ cũng chỉ nói về những chuyện thường nhật như bao người khác. Không có gì đặc biệt trong nội dung cuộc trò chuyện của họ cả. Vậy điều gì tạo ra sự khác biệt?

Những gì không nói ra mới là quan trọng

Từ những quan sát đó, Gottman đã khám phá ra một điều cực kỳ quan trọng: Nội dung cuộc trò chuyện không quan trọng. Điều quan trọng là những điều ẩn sau lời nói. Điều thực sự tạo nên một mối quan hệ vững bền là cách một người phản ứng trước những tín hiệu cảm xúc của người kia.

Trong The Relationship Cure, ông viết:

"Có thể không phải mức độ thân mật của cuộc trò chuyện mới là điều quan trọng. Cũng có thể việc đồng ý hay không đồng ý không thực sự ảnh hưởng đến mối quan hệ. Mà điều cốt lõi nằm ở chỗ: Họ có thực sự chú ý đến nhau hay không, bất kể họ đang nói về điều gì."

Gottman gọi những tín hiệu này là "bids" (tạm dịch: lời mời kết nối). Và chính cách một người phản hồi lại những bids này quyết định sự bền vững của một mối quan hệ.

Ông còn nhấn mạnh:

"Mỗi cuộc trò chuyện đều được tạo thành từ những trao đổi nhỏ hơn. Có một lời mời kết nối, và có một phản hồi đối với nó. Những trao đổi này là tế bào của giao tiếp cảm xúc, là viên gạch xây nên hoặc phá hủy một mối quan hệ."

"Bids" là gì?

Một bid có thể là một câu hỏi, một ánh nhìn, một cái chạm tay, một nụ cười – bất cứ điều gì thể hiện mong muốn kết nối với người khác.

Và cách bạn phản hồi sẽ quyết định hướng đi của mối quan hệ:

• Khi ai đó hỏi: "Dạo này thế nào rồi?" – Bạn có nghĩ họ thực sự cần một bản báo cáo chi tiết không? Không hẳn. Họ đang mở một cánh cửa để kết nối với bạn.
• Khi ai đó nói: "Hôm nay trời đẹp thật." – Không phải họ đang cung cấp thông tin thời tiết, mà có thể họ đang muốn nói: "Mình vui vì có bạn ở đây. Bạn có vui khi ở bên mình không?"
• Khi một đồng nghiệp nói: "Hôm nào đi cà phê nhé." – Ở một số nơi (ví dụ như Los Angeles), có thể nó chỉ là câu xã giao. Nhưng ở nhiều nơi khác, nó có thể là "Mình thấy bạn thú vị, muốn dành thời gian với bạn. Bạn có muốn vậy không?"

Mấu chốt không nằm ở lời nói, mà ở cảm xúc ẩn bên dưới.

Bạn phản hồi bids như thế nào?

Khi ai đó đưa ra một bid, bạn có thể phản hồi theo 3 cách:

1. "Hướng về" bid: Bạn tiếp nhận và đáp lại nó một cách tích cực.
• Ví dụ: Khi ai đó nói: "Hôm nay trời đẹp quá!" – Bạn mỉm cười và nói: "Ừ, thật tuyệt!"
2. "Chống lại" bid: Bạn phản hồi một cách tiêu cực, có thể là phớt lờ hoặc bác bỏ.
• Ví dụ: "Trời hôm nay có khác gì hôm qua đâu!"
3. "Rời xa" bid: Bạn lờ đi hoặc đổi chủ đề.
• Ví dụ: "Thôi đừng bàn chuyện thời tiết nữa, đi nhanh lên kẻo trễ!"

Không có gì ngạc nhiên khi các mối quan hệ bền vững nhất là những mối quan hệ trong đó hai người thường xuyên "hướng về" các bids của nhau.

Bởi vì, khi bạn phản hồi tích cực, bạn đang gửi đi thông điệp:

• "Mình lắng nghe bạn."
• "Mình quan tâm đến cảm xúc của bạn."
• "Mình đồng hành cùng bạn."

Điều này đúng không chỉ với tình yêu, mà còn với tình bạn, gia đình, đồng nghiệp.

Trong The Relationship Cure, Gottman viết:

"Trẻ em có thói quen hướng về bids của bạn bè sẽ dễ kết bạn hơn. Anh chị em biết lắng nghe nhau từ bé sẽ có xu hướng gắn bó suốt đời. Đồng nghiệp làm việc với nhau dễ dàng hơn. Các cặp đôi ít mâu thuẫn hơn. Vì khi bạn liên tục đáp lại nhau, bạn không cần những cuộc tranh cãi để giành sự chú ý."

Tại sao "từ chối" bids lại nguy hiểm?

Khi bạn chống lại hoặc phớt lờ bids của đối phương một cách thường xuyên, mối quan hệ dần bị rạn nứt.

Hãy nghĩ về một cuộc tranh cãi nảy lửa giữa hai vợ chồng về việc ai phải rửa chén. Nó thực sự không phải chỉ vì chén đĩa.

Mà là vì trước đó:

• Cô ấy đã cố gắng nói chuyện, nhưng anh ấy không lắng nghe.
• Anh ấy đã cố gắng tìm sự ủng hộ, nhưng cô ấy tỏ ra thờ ơ.
• Họ đã có quá nhiều lần bị phớt lờ trước những bids nhỏ nhặt.

Những điều nhỏ bé ấy dần tích tụ lại. Và khi đủ lớn, nó trở thành một cuộc chiến.

Gottman gọi đây là "cơ chế ghi điểm vô hình":

"Một người có thể không tỏ ra khó chịu ngay khi bị từ chối một bid, nhưng bên trong, họ đang ghi nhớ điều đó. Theo thời gian, họ sẽ thấy mệt mỏi, bắt đầu phàn nàn, chỉ trích, và cuối cùng, rơi vào vòng xoáy tiêu cực của công kích và phòng thủ. Khi mô thức này đã ăn sâu, mối quan hệ có thể sụp đổ bất cứ lúc nào."

Người ta vẫn thường nói: "Chính những điều nhỏ bé mới là quan trọng." Nhưng quan trọng hơn cả là cách bạn phản hồi trước những điều nhỏ bé ấy.

Bạn đã học cách "hướng về" những bids – những lời mời kết nối – thay vì phớt lờ hay gạt chúng đi. Nhưng đó mới chỉ là một nửa chặng đường. Phần khó hơn chính là nhận diện được các bids ấy và hiểu được điều gì khiến người khác cảm thấy thực sự được kết nối với bạn.

Vậy làm thế nào để làm tốt hơn điều này?

Học cách giải mã những bids

Khi ai đó nói: "Lúc nào đó mình gặp nhau nhé." – Họ chỉ đang lịch sự nên bạn có thể mỉm cười đáp lại một cách mơ hồ? Hay thực ra họ đang mong chờ một cuộc hẹn cụ thể và sẽ cảm thấy bị xem nhẹ nếu bạn không chủ động chốt ngày?

Bids không phải lúc nào cũng rõ ràng. Chúng có thể rất tinh tế, và tùy thuộc vào từng người, từng hoàn cảnh mà cách thể hiện cũng khác nhau.

Thành thật mà nói, điều này có thể hơi phiền phức. Nhưng đâu có ai nói: "Tôi xin trịnh trọng khẳng định mong muốn tiếp tục duy trì tình bạn này."

Vì sao các bids lại mơ hồ? Vì ai cũng sợ bị tổn thương. Ai cũng muốn bảo vệ lòng tự trọng của mình. Nhưng đồng thời, ai cũng khao khát được kết nối về mặt cảm xúc – thường xuyên hơn chúng ta nghĩ rất nhiều.

Thế nên, bids thường được thể hiện một cách lửng lơ, như thể để lại một lối thoát nếu chẳng may bị từ chối.

Bạn không cần trở thành "nhà ngoại cảm"

Có thể bạn đang nghĩ:

• "Chẳng lẽ tôi phải đọc suy nghĩ của người khác hay sao?"
• "Tôi có cần phải tỏ ra hào hứng với mọi thứ không?"
• "Một mối quan hệ có thể lung lay chỉ vì tôi không phản ứng đủ nồng nhiệt ư?"

Sự thật là không ai hoàn hảo cả. Ngay cả những cặp đôi hạnh phúc cũng mắc lỗi.

Trong The Relationship Cure, Gottman viết:

"Những người chồng sắp ly hôn phớt lờ bids của vợ mình tới 82% số lần, trong khi những người chồng trong các cuộc hôn nhân bền vững chỉ phớt lờ khoảng 19%."

Bạn không cần phải lúc nào cũng nhiệt tình quá mức. Điều quan trọng là bạn hiểu được những kiểu bids phổ biến của những người quan trọng trong đời mình và biết họ thực sự cần nghe điều gì để cảm thấy được thấu hiểu.

Bạn cũng nên để ý cách bản thân đưa ra bids – và điều chỉnh nếu cần, để đảm bảo thông điệp của mình được truyền tải rõ ràng hơn.

Trên thực tế, bạn đã làm điều này ở một mức độ nào đó mà có thể chưa nhận ra.

• Khi bạn đi công tác xa và người yêu nhắn: "Công việc thế nào rồi?" – Họ không thực sự hỏi về công việc. Điều họ thực sự muốn nghe là: "Anh/Em nhớ em/anh lắm."
• Khi một người bạn gửi cho bạn một bài báo, có thể họ không chỉ muốn bạn đọc nó, mà còn muốn nói: "Tớ quan tâm đến cậu, nên tớ muốn chia sẻ điều này với cậu. Cậu có quan tâm đến tớ không?"

Bản đồ bids của riêng bạn

Hãy thử quan sát và ghi chép lại một chút. Hãy xây dựng cho mình một “bản đồ bids” của những người quan trọng trong đời:

• Họ thường thể hiện bids của mình theo cách nào?
• Những phản hồi nào khiến họ vui? Và những phản hồi nào không?
• Họ thực sự mong chờ điều gì ngoài câu trả lời trực tiếp cho lời nói của họ?
• Khi bạn đưa ra bids, họ thường phản ứng thế nào? Hướng về, rời xa, hay chống lại?
• Bạn có thể thay đổi gì để khiến họ phản hồi theo hướng tích cực hơn?

Khi bạn làm tốt điều này, đó sẽ trở thành siêu năng lực của bạn trong các mối quan hệ.

Vì khi bạn phản hồi với cảm xúc, chứ không chỉ với lời nói, mọi thứ sẽ thay đổi.

Nó giúp bạn kiên nhẫn hơn trong những lúc khó khăn, giúp bạn hiểu những vấn đề sâu xa hơn thay vì chỉ phản ứng với bề nổi.

Trong The Relationship Cure, Gottman cũng viết:

"Một khi bạn nhận ra những cách rất riêng mà mỗi người thể hiện và phản hồi bids, bạn sẽ nhìn mọi thứ khác đi. Bạn sẽ không chỉ thấy sự tức giận, buồn bã hay lo lắng của họ – mà còn thấy cả nhu cầu ẩn sau đó.

Bạn sẽ hiểu rằng sự im lặng của đồng nghiệp không phải là thái độ xa cách, mà là mong muốn được tham gia vào những quyết định quan trọng.

Bạn sẽ nhận ra sự bồn chồn của chị gái không phải vì cô ấy cáu kỉnh, mà là vì cô ấy đang cảm thấy bị xa lánh khỏi gia đình."

Bạn không cần trở thành một nhà ngoại cảm. Nhưng nếu bạn chú ý nhiều hơn đến những bids và cách chúng được đáp lại, bạn sẽ ngày càng hiểu rõ những người quan trọng nhất trong đời mình.

Và khi đó, mối quan hệ của bạn sẽ thay đổi theo một cách mà chính bạn cũng không ngờ tới.

Vậy, sau khi đã hiểu về bids, làm sao để cải thiện cách trò chuyện của bạn để người khác dễ dàng “hướng về” bids của bạn hơn – và để bạn cũng có thể phản hồi tốt hơn với họ?

Sự Tò Mò, Chiều Sâu Và Cảm Xúc

Nếu bạn muốn phá hỏng một cuộc trò chuyện đang diễn ra tốt đẹp một cách hoàn hảo, hãy bắt đầu bằng sự tiêu cực và chỉ trích. Ngày nay, lựu đạn có thể khó tìm, nhưng bạn đừng lo – chỉ cần mở đầu cuộc đối thoại bằng những lời trách móc và buộc tội, bạn cũng có thể gây ra tổn thương không kém.

Gottman có thể dự đoán chính xác đến 96% diễn biến của một cuộc trò chuyện chỉ bằng cách lắng nghe giọng điệu trong ba phút đầu tiên.

Trong The Relationship Cure, ông viết:

"Khi một lời mời kết nối (bid) khởi đầu bằng sự tiêu cực, đổ lỗi hay chỉ trích, thì rất dễ đoán chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo. Trên thực tế, nghiên cứu của tôi về các cặp vợ chồng cho thấy rằng trong 96% trường hợp, chỉ cần quan sát ba phút đầu tiên, ta đã có thể đoán được kết quả của một cuộc trò chuyện kéo dài mười lăm phút. Và nếu ba phút đầu ấy tràn ngập sự tiêu cực, trách móc và chỉ trích, thì cái kết chắc chắn không mấy tốt đẹp."

Nhưng may mắn thay, có một liều thuốc giúp cuộc trò chuyện trở nên nhẹ nhàng hơn, thậm chí có thể hóa giải xung đột và hàn gắn mối quan hệ. Đó chính là sự hóm hỉnh.

Gottman tiếp tục chia sẻ:

"Chúng tôi cũng phát hiện ra rằng sự hài hước đóng vai trò quan trọng trong những bids. Trong nhiều năm, tôi luôn tự hỏi tại sao một số cặp đôi vẫn có thể đùa giỡn và thể hiện sự yêu thương ngay cả khi đang tranh cãi. Đây là một câu hỏi quan trọng, bởi nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng những công cụ “sửa chữa cảm xúc” này chính là nền tảng giúp các mối quan hệ trở nên hạnh phúc và bền chặt hơn."

Vậy nên, nếu bạn muốn có những cuộc trò chuyện sâu sắc và ý nghĩa hơn, hãy luôn nhớ ba điều:

Sự tò mò – Chiều sâu – Cảm xúc.

• Sự tò mò: Hãy đặt những câu hỏi mở, hoặc hỏi xin lời khuyên. Và rồi… im lặng lắng nghe. Lắng nghe như thể họ sắp tiết lộ cho bạn dãy số trúng độc đắc vào ngày mai.
• Chiều sâu: Lần cuối cùng bạn hỏi ai đó về ước mơ của họ là khi nào? Bạn đã bao giờ hỏi họ về những ký ức tuổi thơ chưa? Chắc chắn sẽ thú vị hơn nhiều so với câu hỏi: "Hôm nay thế nào?"
• Cảm xúc: Đừng chỉ dừng lại ở những sự kiện hay thông tin khô khan. Hãy hỏi xem họ cảm thấy thế nào. Hãy thực sự quan tâm đến thế giới nội tâm và góc nhìn của họ. Lần cuối cùng bạn dành tặng ai đó một lời khen chân thành, cụ thể, và mang dấu ấn riêng là khi nào?

Đó chính là cách để tạo nên sự kết nối thực sự.

Tổng Kết

Vậy, làm thế nào để khiến các mối quan hệ của bạn trở nên tuyệt vời hơn một cách dễ dàng?

1. Hiểu về bids
   Nếu bạn nghĩ một cuộc trò chuyện chỉ đơn thuần là về chủ đề của nó, thì bạn nhầm rồi. Nội dung không quan trọng bằng cách bạn phản hồi với bids của người kia.
2. Hãy luôn "hướng về" bids
   Hãy đồng tình, ủng hộ hoặc ít nhất là công nhận những lời mời kết nối ấy.
3. Giải mã bids
   Hãy xây dựng cho mình một bản đồ bids với những người quan trọng trong cuộc sống. Ví dụ:
• "Khi Eric nhắn tin hỏi thăm, không phải vì anh ấy muốn biết tình hình của tôi, mà vì anh ấy đang lo lắng về bài blog mới của mình và cần được trấn an rằng nó ổn."
4. Sự tò mò – Chiều sâu – Cảm xúc
   Nếu có ai đó dành cho bạn một lời khen chân thành, hỏi bạn về ước mơ trong đời, rồi chăm chú lắng nghe từng lời bạn nói – bạn sẽ cảm thấy thế nào? Có thể bạn sẽ cần đến một chiếc khăn giấy đấy.

Gottman đã nghiên cứu và chứng minh điều này. Và nếu bạn thực hành, bạn có thể trở thành một bậc thầy đọc vị cảm xúc với những người thân yêu của mình.

Vượt Lên Một Tầng Cao Hơn

Giờ đây, bạn có thể tiến thêm một bước nữa để trở thành "người thu thập những khoảnh khắc cảm xúc", như cách Gottman gọi.

Một người thân thiết đưa ra một bid, bạn phản hồi hoàn hảo, chạm đúng vào cảm xúc của họ. Họ mở lòng với bạn, và bạn cũng vậy.

Đó chính là khoảnh khắc khi một mối quan hệ trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết.

Trong The Relationship Cure, Gottman viết:

"Chìa khóa nằm ở việc nhận ra và trân trọng những khoảnh khắc mà bạn và người khác kết nối với nhau ở mức độ cảm xúc. Những khoảnh khắc này thường bắt đầu khi bạn để ý đến một biểu cảm hay một cử chỉ nào đó – một ánh mắt vui sướng, một nỗi buồn thoáng qua, một cái nhíu mày lo lắng. Khi bạn nhận ra điều đó, hãy cho họ biết rằng bạn thấu hiểu họ – bằng lời nói, bằng ánh mắt, bằng hành động. Chính sự thấu hiểu này sẽ trở thành nhịp cầu gắn kết hai tâm hồn, mở ra một mối quan hệ bền chặt và sâu sắc hơn."

Được thấu hiểu về mặt cảm xúc là một trải nghiệm vô cùng mạnh mẽ.

Đó cũng là món quà quý giá nhất mà bạn có thể dành tặng cho ai đó.

Hãy nhớ rằng, một cuộc trò chuyện không chỉ đơn thuần là về nội dung của nó.

Chúng ta nhắn tin, chúng ta gọi điện, chúng ta trò chuyện… không chỉ để trao đổi thông tin.

Chúng ta làm điều đó để được kết nối với nhau, để được thấu hiểu.

Và đó cũng chính là lý do vì sao một số người trong chúng ta viết những bài blog này… 

Mời bạn tìm đọc sách của John Gottman: The Relationship Cure: A 5 Step Guide to Strengthening Your Marriage, Family, and Friendships (Sách đã được xuất bản với tựa đề: Gương Vỡ Lại Lành - 5 Bước Chữa Lành Rạn Nứt Trong Các Mối Quan Hệ)

https://s.shopee.vn/6plfpKNpsw

Nguồn: This Is How To Easily Make Your Relationships Awesome: 4 Secrets – Bakadesuyo