7 cách chiến thắng kẻ thù mà không cần đánh nhau với họ
Theo trường phái khắc kỷ, sau đây là 7 cách để bạn chiến thắng kẻ thù mà không cần thượng cẳng chân, hạ cẳng tay với họ:
1. Đừng xem họ là kẻ thù, hãy xem họ là thầy của bạn
Hãy xem kẻ thù của bạn là một người thầy ở “trường đời” thay vì xem họ là một thế lực xấu. Hãy xem sự “đụng độ” này là chất xúc tác giúp bạn phát triển, là dịp để bạn thách thức các giới hạn của chính mình, tìm ra những hạn chế của bản thân, và nhận diện những yếu kém của chính bạn.
Lúc này, kẻ thù của bạn sẽ trở thành chiếc gương, giúp bạn thấy được những mặt nào của bạn cần được cải thiện nếu bạn muốn phát triển bản thân và phát triển đạo đức cá nhân. Do vậy, hãy xem sự “chạm trán” này là cơ hội để trau dồi trí tuệ, kỹ năng, bản lĩnh và đạo đức của bạn.
Hơn thế nữa, các triết gia khắc kỷ còn khuyên rằng, bất cứ khi nào bạn định chỉ trích lỗi lầm của người khác, hãy tự vấn chính mình: “Ở mình có khuyết điểm nào gần giống nhất với khuyết điểm mà mình đang sắp phê phán ở người kia?”Bằng cách này, bạn có thể rèn luyện sự độ lượng với những bất toàn của người khác trước khi có động thái phán xét họ, cũng như nuôi dưỡng đức khiêm tốn và tình thương mến thương với tha nhân.
Do đó, thay vì căm ghét hoặc tìm cách trả thù đối phương, bạn hãy biết ơn họ vì những bài học quý giá họ dạy bạn. Cho họ thấy thiện chí của bạn, chúc họ sống tốt và để ngỏ cho một cơ hội làm lành với họ.
Làm được như vậy nghĩa là bạn đã vô hiệu hóa năng lượng tiêu cực của họ trút lên bạn, đồng thời bạn cũng tiến bộ hơn trên hành trình phát triển bản thân.
2. Hiểu rằng kẻ thù của bạn không phải là căn nguyên của những đau khổ bạn gánh, mà căn nguyên ở đây là cách bạn nhìn nhận vấn đề
Kẻ thù của bạn không trực tiếp đưa giận dữ, buồn phiền hoặc sợ hãi vào lòng bạn. Mà thật ra, chính cách bạn đánh giá tình huống, cách bạn nhìn nhận hành động của họ, cách bạn tư duy và phản ứng của bạn mới là thứ định hình nên các cảm xúc hồi đáp (giận/buồn/bị tổn thương/…) của bạn đối với vấn đề.
Kẻ thù của bạn chỉ có vai trò như một chiếc gương phản chiếu thế giới nội tâm của bạn mà thôi. Họ sẽ cho bạn thấy những điểm yếu dễ bị tấn công nơi bạn. Các hoàn cảnh như thế đòi hỏi bạn phải điều chỉnh nhiều trong cách nghĩ, cách nhìn nhận, cách đánh giá của bản thân để không còn cảm thấy khó chịu bởi hành động của kẻ thù.
Thay vì đổ lỗi cho những thứ bên ngoài, bạn hãy tập điều chỉnh cách nhìn nhận của bản thân đối với những gì xảy đến với bạn. Xem những trải nghiệm không hay mà đối thủ đem đến cho bạn như chất xúc tác để bạn hiểu bản thân hơn, khôn ngoan hơn, hạnh phúc hơn, và can đảm hơn.
Làm được như vậy, bạn sẽ tiến gần hơn đến sự tự do nội tâm và bớt những sân si trong các tình huống nằm ngoài khả năng kiểm soát của bạn.
3. Hiểu họ
Hiểu về đối thủ của bạn là một trong những cách hay để vô hiệu hóa đối thủ mà không cần đánh nhau với họ.
Việc hiểu kẻ thù bao gồm hiểu những lý do đằng sau hành động của họ, hiểu được những ý muốn của họ và giải mã được những phức tạp trong cách nghĩ của họ. Điểm mấu chốt là hãy tìm hiểu con người thật của họ.
Hiểu được dụng ý thật của đối phương có thể giúp bạn chuyển hóa một cách khéo léo những xung đột giữa bạn và họ, đoán trước được những nước cờ của họ để đề phòng, khai thác điểm yếu của họ và tránh những đối đầu không cần thiết.
Hơn thế nữa, việc hiểu được đối phương cũng giúp bạn thấy được tính “người” của họ, thấy được những điều không hoàn hảo nơi họ, những điểm yếu và những tranh đấu trong họ. Điều này có thể khiến bạn nhìn họ theo cách khác đi: họ là một người có những hiểu biết sai lầm chứ không phải một người ác; một người có khiếm khuyết chứ không phải một con quái vật, và một người về cơ bản có nhiều điểm tương đồng với bạn chứ không phải kiểu đến từ hành tinh khác.
Hiểu đối thủ cũng là cách để bạn hiểu chính mình: hiểu cái gì khiến bạn bực, cái gì đe dọa “cái tôi” của bạn và cái gì thách thức những giá trị mà bạn cho là đúng. Bạn sẽ có thể xem xét lại những động cơ, cách hành xử của bạn và những hệ quả chúng đem lại. Quá trình này sẽ dạy bạn học từ những lỗi lầm của bản thân, cải thiện tính tình và khiến bản thân khôn ngoan hơn.
Tốt hơn nữa, một danh nhân từng phát biểu: “Cách hay nhất để thắng một kẻ thù là biến người đó thành một người bạn.” Nhưng việc này không đơn giản kiểu chỉ cần thay đổi thể hiện bên ngoài. Mà việc này đòi hỏi một sự thấu hiểu sâu sắc những động cơ và cách nhìn nhận vấn đề của cả hai phía.
4. Lờ họ đi
Làm lơ trước những lời nói, hành động hoặc đơn giản là sự hiện diện của kẻ thù có thể giúp bạn truyền đi thông điệp rằng đối phương không đáng để bạn chú ý đến. Việc bạn lờ đi động thái của kẻ thù sẽ tước đoạt từ họ sự hả hê mà họ thường có khi họ khiêu khích, làm hại hoặc tác động đến bạn.
Hơn thế nữa, việc không thèm để ý đến sự gây hấn của đối phương có thể giúp bạn tập trung thời gian và năng lượng cho những thứ thật sự có ý nghĩa trong cuộc sống của bạn hơn - như cho những mục tiêu, hạnh phúc và sự phát triển của bạn.
5. Tha thứ cho họ
Tha thứ cho kẻ thù bao gồm việc từ bỏ sự căm ghét, hóa giải những oán hận và tiêu diệt bất cứ ý muốn trả thù nào mà bạn đang có. Làm được điều này nghĩa là bạn đang giải phóng chính mình. Nó đòi hỏi bạn phải chấp nhận những gì đã xảy ra trong thực tế, hiểu được những nguyên cớ sâu xa, và cuối cùng là thoát khỏi gông cùm của những thù oán cũ.
Tha thứ cho kẻ thù cũng là cách để bạn trút bỏ gánh nặng của sự oán ghét, trung hòa chất độc của sự giận dữ và giải thoát tinh thần của bạn khỏi cái bẫy của sự cay đắng. Đây là một quá trình không chỉ giúp bạn chữa lành những vết thương mà còn giúp bạn tìm lại bình yên nội tại, khôi phục trạng thái cân bằng trong cảm xúc và tinh thần.
Hơn thế nữa, việc bạn tha thứ cho kẻ thù còn mở ra những cơ hội để bạn và họ hòa giải với nhau, hợp tác với nhau, và thậm chí là cho một tình bạn mới giữa cả hai.
Việc bạn tha thứ cho kẻ thù còn mang ý nghĩa là bạn giành lại quyền làm chủ cuộc đời của chính bạn: bạn không chọn việc làm nô lệ cho cảm xúc, mà bạn chọn làm một người chủ động kiến tạo nên số phận của chính mình, thông qua con đường chữa lành cho bản thân và giúp bản thân phát triển.
6. Hành xử khôn hơn họ
Cách này bao gồm việc vận dụng trí tuệ, óc sáng tạo và chiến lược để đối phó với họ. Chứng tỏ sự thông minh của bạn với đối thủ sẽ giúp bạn khoe ra được năng lực, sự tài giỏi và ưu tú của bạn.
Một triết gia từng nói: “Năng khiếu của một người khôn ngoan nằm ở chỗ anh/cô ta có thể biến mọi thứ xảy đến với anh/cô ta thành điều có lợi cho anh/cô ta.”
Để chứng minh bạn khôn hơn kẻ thù của bạn, bạn có thể gây bất ngờ cho họ, hoặc làm họ rối trí, hay gây ấn tượng với họ. Bằng những cách này, bạn sẽ làm họ tôn trọng bạn, hoặc ngưỡng mộ bạn, hoặc sợ bạn.
7. Yêu thương họ
Việc yêu thương kẻ thù bao gồm việc vận dụng sự tử tế, lòng thương mến và nhân từ như một cách thay đổi tình hình. Cách này đòi hỏi bạn có ý tốt với họ, đối tốt với họ, tích cực đóng góp cho sự phát triển cá nhân của họ, chữa lành những vết thương của họ và thậm chí là hướng dẫn họ đến một con đường của sự cứu rỗi.
Bằng cách chọn tình thương thay vì thù hận, bạn không chỉ tác động đến đối phương, mà còn đưa chính mình lên một tầng cao mới trong nhận thức và đạo đức.
Thông qua sự thể hiện tình thương mến thương một cách chân thật, bạn sẽ đem lại cơ hội cho những mối quan hệ có thể được hàn gắn, những tình bạn có thể được hình thành, và những quan hệ đồng đội có thể phát triển.
Bằng việc chọn tình yêu để đáp lại sự thù hằn, bạn cũng đã khẳng định tính nhân văn, sự thánh thiện và bản chất tốt đẹp của bạn; đó cũng là biểu hiện của việc bạn không phải là một người ban phát sự thù ghét, mà là một người trao tặng tình yêu thương.
Tìm đọc sách về CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ
Bộ sách Seneca - Chủ Nghĩa Khắc Kỷ Trong Đời Sống
Hết
(Khánh Ngọc lược dịch từ YouTube)
Bài gốc: https://www.youtube.com/watch?v=jzJUAob3GGg&t=1344s