Làm sao để biết yếu đuối

Chúng ta có thể nói thẳng thắn rằng: sẽ chẳng thể nào trở thành một người yêu tốt nếu không biết cách chấp nhận sự yếu đuối của chính mình.

Ta bộc lộ sự yếu đuối về mặt tâm lý mỗi khi để người thương biết rằng mình có những phút giây yếu lòng, cần được chở che, lo lắng, trẻ con, vụng về hay đôi khi, chỉ là hơi kỳ lạ – tức là, những cách mà ta cho thấy ta cũng chỉ là một con người. Chấp nhận yếu đuối chính là dám rũ bỏ lớp áo khoác bình thường và lý trí mà ta vẫn mặc để đối diện với thế giới, để một lần dám phơi bày bản chất thật của mình – tất cả sự mong manh và khác biệt vốn có. Khi yếu đuối, ta có thể thú nhận rằng đôi lúc ta muốn được dỗ dành như một đứa trẻ, muốn co ro thu mình lại, muốn khóc vì một chuyện nhỏ nhặt, muốn được xoa dịu những điều tưởng như không đáng bận tâm, muốn gọi cho người thương mỗi mười phút, hay thậm chí thú nhận rằng ta vẫn thích ôm một chú gấu bông cũ kỹ nào đó.

Photo by Egor Ivlev on Unsplash

Để thừa nhận những điều này – trước một người mà ta luôn muốn gây ấn tượng và mong giành được tình cảm – thực sự là một thử thách vô cùng lớn. Một kiểu người lý trí, nghiêm khắc nào đó có thể sẽ trách ta trẻ con, kể xấu ta với bạn bè, và thậm chí nhanh chóng rời bỏ mối quan hệ này.

Vì thế, nhiều khi, ta chọn cách nói dối – không phải để trục lợi hay lừa gạt, mà chỉ vì muốn giữ lấy tình yêu mà ta vô cùng phụ thuộc. Ta giả vờ mạnh mẽ, không sợ hãi. Ta dựng nên một hình ảnh không phải là chính mình. Những màn diễn kịch ấy có thể hiệu quả trong nhiều bối cảnh. Một sự tự tin không than phiền, một năng lực vượt trội và sự thông minh lạnh lùng có thể biến ta thành một nhân viên lý tưởng, một thành viên hội đồng đáng kính và một công dân đáng trọng trong thế giới hiện đại.

Nhưng trong một mối quan hệ thân mật, sự dè dặt ấy lại chính là thứ hủy hoại tất cả. Những nỗi sợ và khuyết điểm không tự biến mất chỉ vì ta che giấu chúng. Ta cũng không trở nên ít trẻ con hơn hay bớt kỳ quặc hơn chỉ vì ta cố tỏ ra bình thường. Ta chỉ đơn giản là đang sống với một người không thể hiểu ta – và vì họ thường hành xử theo sự dè dặt của chính ta, họ cũng không thể bộc lộ bản thân với ta. Cả hai chìm vào một nhà tù của sự dối lừa lẫn nhau.

Dám bộc lộ sự yếu đuối chính là dám tin rằng những điều ta sợ hãi và xấu hổ nhất về bản thân, kỳ thực, cũng tồn tại ở người khác. Ta không thể là người duy nhất trên đời này có những nét kỳ lạ. Những ai có vẻ bình thường chỉ là những người ta chưa thực sự hiểu rõ. Nhưng khi vượt qua vẻ ngoài hoàn hảo ấy, bất cứ ai – đặc biệt là người ta đang hẹn hò – cũng đều có những nỗi sợ và điểm yếu của riêng họ: họ cũng có thể mút tay, sợ ma, mắc chứng ám ảnh tâm lý, hoặc lo lắng về đôi tai của mình hay về mối quan hệ bạn bè nào đó. Chúng ta không bao giờ cô đơn trong sự yếu đuối và cần được yêu thương của chính mình.

Yếu đuối, cốt lõi, chính là cho phép người yêu thấy được một phần của ta từ thuở thơ bé: thời thơ ấu khi ta sợ mẹ sẽ không bao giờ quay lại, khi ta khóc mà chẳng ai dỗ dành, khi cha hét vào mặt ta và ta chết lặng vì sợ hãi, khi một người bạn tồi tệ nào đó trêu chọc ta là “trẻ con” chỉ vì ta còn thích chú voi bông cũ kỹ, khi chẳng ai muốn chơi cùng ta trên sân trường, khi ta cố gắng giải thích nhưng bà ngoại vẫn giận. Bộc lộ sự yếu đuối nghĩa là dẫn người kia vào những góc nhỏ hoảng sợ và tổn thương từ quá khứ, cho họ thấy rằng, trong sâu thẳm, ta vẫn là một đứa trẻ nhỏ bé, dễ tổn thương mà ta từng là.

Tình yêu chân thật và sống động là cuộc gặp gỡ giữa hai đứa trẻ yếu đuối, những người vẫn đang cố gắng che đậy rất giỏi bằng lớp vỏ bọc người lớn.

Điều gì khiến ta từ chối sự yếu đuối? Sự cứng rắn mà ta thể hiện thực ra chính là thước đo cho việc ta đã tự trừng phạt bản thân mình khắc nghiệt đến nhường nào. Đó là dấu vết của những lần ta buộc phải lớn lên quá nhanh. Nếu mẹ từng bác bỏ nỗi sợ hãi ban đêm của ta, ta sẽ cố nói với bản thân – một cách tuyệt vọng – rằng mẹ đúng và những đứa trẻ hay khóc thật đáng ghét. Có lẽ ta từng phản ứng với sự chế nhạo của đám bạn xấu về chú voi Minko (chú voi bông bà đan khi ta vẫn còn trong bụng mẹ, chú voi mà ta đã ôm đến mức chiếc vòi gần như rách toạc) bằng cách ném chú vào thùng rác. Ta đã đối mặt với những tổn thương của mình bằng cách đứng về phía những kẻ làm tổn thương ta. Ta tập trung giữ cho phòng gọn gàng, vượt qua kỳ thi, và học cách làm ăn. Và vì thế, giờ đây, ta sợ chính thứ mà ta thực sự cần: một sự dịu dàng thấu hiểu, trọn vẹn và chữa lành cho những đứa trẻ tổn thương trong ta ngày trước.

Một nghịch lý đầy u ám là: những lời yêu thương thủ thỉ trong đêm tối chỉ khiến nỗi sợ lớn nhất trong ta trỗi dậy mạnh mẽ hơn; lớp vỏ bảo vệ càng khép chặt khi sự đồng cảm chân thành đến gần; ta phản ứng với chính nhu cầu của mình bằng nỗi hoảng loạn và sự ghê tởm bản thân.

Chúng ta học cách yếu đuối bằng cách hiểu rằng những người từng bắt ta phải trở nên cứng rắn (không khóc, không yếu mềm) đều đã sai lầm, và chính họ cũng từng bị tổn thương sâu sắc. Mẹ không coi trọng nỗi sợ hãi của ta, không phải vì mẹ có lý thuyết giáo dục sắc bén, mà vì mẹ cũng đang vật lộn với những nhu cầu không được đáp ứng trong quá khứ của chính mẹ. Người bạn chê bai chú voi Minko không phải đang chỉ cho ta con đường trưởng thành thực sự – họ chỉ đang trút bỏ một phần nỗi bất công họ từng phải gánh chịu.

Chúng ta cần nhìn lại và thuyết phục bản thân – có lẽ với một chút giận dữ – rằng những người từng ép ta “lớn lên” theo cách ấy thực sự đã sai lầm.

Tìm được một người bạn đời mà ta có thể yếu đuối trước họ chính là một hành động hồi phục cao quý. Sau cả một đời phủ nhận và gồng mình mạnh mẽ, ta có thể tìm thấy ở người ấy sự cảm thông mà ta từng thiếu vắng trong quá khứ. Những vết thương cũ sẽ được xoa dịu một cách dịu dàng; ta trở nên mạnh mẽ hơn nhờ học cách nói ra ngôn ngữ của sự yếu đuối. Khi ta để những tổn thương, nét trẻ con trong mình bước vào mối quan hệ, ta mở ra cánh cửa cho một góc nhìn mới – sâu sắc hơn, trọn vẹn hơn – về ý nghĩa thực sự của việc trưởng thành.

Nguồn: HOW TO BE VULNERABLE – The School Of Life