Tìm kiếm sự an yên sau tan vỡ

Trong rất nhiều mối quan hệ trục trặc và những cuộc chia tay đầy đau khổ, thường ẩn chứa hai câu chuyện song hành, chạy cạnh nhau nhưng không bao giờ giao cắt hay hòa làm một: về những gì đã xảy ra, ai đã làm gì và tại sao mọi chuyện lại đi đến kết cục như vậy.

Trong tâm trí của một người, lý do cho những cuộc cãi vã triền miên, những buổi tối ngập tràn thất vọng, và tại sao cuối cùng mọi chuyện phải chấm dứt có thể được kể lại thế này:

“Người yêu tôi thật lạnh lùng. Tôi đã cố gắng hết sức để đòi hỏi một kết nối cảm xúc sâu sắc hơn. Nhưng mỗi lần như vậy, họ đều nổi giận hoặc phòng thủ – và cuối cùng, tôi buộc phải buông tay để giữ lấy sự tỉnh táo của mình.”

Nhưng ở phía bên kia, trong tâm trí người bạn đời (người đã từng nằm chung giường suốt năm năm với họ), câu chuyện về chính mối quan hệ đó lại hoàn toàn khác biệt:

“Người yêu tôi thật đòi hỏi và đa nghi, lúc nào cũng nghi ngờ rằng tôi không yêu họ. Nhưng tôi có yêu chứ! Chỉ là theo một cách khác mà thôi. Họ cứ liên tục tức giận và thất vọng với tôi – đến mức tôi không thể chịu đựng thêm nữa.”

Chúng ta thường cảm thấy thỏa mãn khi giữ trong tay một câu chuyện về sự tan vỡ, nơi bản thân được nhìn nhận như một người đáng cảm thông, và kẻ đã rời đi trở thành một nhân vật thiếu trung thực hoặc không trọn vẹn. Nhưng nếu câu chuyện đó không thể được chính người đồng hành một thời xác nhận ở một mức độ nào đó, thì cả hai bên có lẽ sẽ mãi đối diện với cảm giác bất an, nghi hoặc, và đôi khi – nếu đủ dũng cảm – phải tự vấn xem liệu mình có thực sự hiểu được chuyện gì đã xảy ra và tại sao cả hai lại thất bại. Chúng ta đã chia tay, nhưng như cách người ta nói, vẫn còn thiếu sự an yên.

Sự an yên không phải là phép màu giúp xóa tan mọi khác biệt giữa hai câu chuyện, mà là khả năng dung hòa những góc nhìn để tạo nên một bản tường thuật chung, rộng lượng hơn và có chỗ cho những thực tại song song.

Cái khó của việc thiếu vắng sự an yên chính là cả hai bên đều phải luôn hoàn toàn đúng, đồng nghĩa với việc bên còn lại buộc phải hoàn toàn sai. Tình yêu bị biến thành một tòa án, nơi kết quả phải mang tính nhị nguyên: hoặc một người hoàn toàn có lỗi, hoặc người kia hoàn toàn vô tội. Trong trường hợp câu chuyện được tưởng tượng ở trên, hoặc một người thì quá lạnh nhạt và người kia hoàn toàn hợp lý khi cố gắng xây dựng sự gần gũi, hoặc ngược lại, người bị xem là lạnh nhạt thực ra hoàn toàn bình thường, còn người kia thì kỳ quặc với những đòi hỏi thái quá của mình. Cuộc tranh cãi khô cằn này có thể kéo dài trong nhiều năm giữa hai người, và sau khi chia tay, sẽ còn tiếp diễn trong tâm trí của mỗi người trong hàng thập kỷ.

Nhưng lý do khiến chúng ta không thể tìm thấy sự an yên chính là vì ta nghi ngờ – và đúng như vậy – rằng bất cứ câu chuyện nào quá chiều chuộng cái tôi của mình hoặc tỏ ra quá hợp lý đều chỉ là một nửa sự thật. Và những nửa sự thật ấy, không may thay, có thói quen khiến ta mất ngủ nhiều hơn là giúp ta thanh thản.

Chúng ta có hai lựa chọn: bám lấy niềm tin rằng mình hoàn toàn đúng, hoặc dũng cảm bước vào sự thật phức tạp của tình yêu.

Một câu chuyện chân thực về một mối quan hệ, nếu được kể từ góc nhìn thấu suốt và ấm áp của một người dẫn chuyện đầy cảm thông, sẽ luôn chứa đựng sự hòa trộn khéo léo giữa lòng cảm thông và cái nhìn sâu sắc. Không cần biết đến những chi tiết cụ thể, chúng ta có thể đoán chắc rằng câu chuyện sẽ đi theo hướng tinh tế và đa chiều. Đúng là một người trong mối quan hệ ấy có thể mang xu hướng lạnh lùng hơn, nhưng hãy gọi đó là “tránh né cảm xúc” thay vì “lạnh nhạt.” Cụm từ ấy xứng đáng được đồng cảm, bởi nó có thể bắt nguồn từ một quá khứ phức tạp và đau đớn. Và dĩ nhiên, cách người kia xử lý xu hướng đó cũng chẳng mấy đáng ngưỡng mộ. Hét lên “Hãy ấm áp với tôi đi, đồ kỳ quặc!” không bao giờ là một yêu cầu hợp lý. Nhưng công bằng mà nói, người ấy cũng không chỉ đơn thuần là kẻ khó chịu, mà họ có thể mang trong mình sự lo âu về gắn bó – một hiện tượng cũng có lịch sử và cần được nhìn nhận với lòng trắc ẩn.

Phải có rất nhiều can đảm để buông bỏ một câu chuyện quá gọn gàng và nhìn thẳng vào thực tế rằng cuốn “sách” của người cũ có thể chứa đựng một vài sự thật mà ta cần học cách chấp nhận. Nhưng khi ta dám từ bỏ sự kiểm soát tuyệt đối và cảm thấy đủ tự tin để nhận ra rằng bản thân không phải một anh hùng hoàn hảo, ta sẽ đạt được điều còn quan trọng hơn cả một câu chuyện gọn ghẽ: đó là một câu chuyện đa chiều, thông minh, nhân ái – và đã khép lại.

Nguồn: FINDING CLOSURE AFTER A BREAKUP – The School Of Life