Tìm một nửa kia phù hợp, liệu có khả thi?

Bạn đang ngồi hàng ghế sau trong xe hơi cùng với đứa con gái 6 tuổi. Tiếng thút thít của đứa con đã chuyển thành tiếng khóc nức nở; máu của bạn liền sục sôi âm ỉ. Người chồng của bạn hiện đang cầm lái, anh đã chạy xe trong vòng 15 phút, không gian trong chiếc xe lại trở nên quá ồn ào. Anh phàn nàn rằng bạn quan tâm đến công việc hơn gia đình, rằng bạn luôn về muộn, và rằng bạn mặc cho nhà cửa bừa bộn, thậm chí, đơn giản hơn nữa, bạn không hay tiếp xúc với anh. 

Đây quả là một sự thật kinh hoàng. Bạn cũng sẽ chẳng đối xử với một con chuột hay chạy lung tung trong nhà với một thái độ cực đoan như vậy. Tuy nhiên, người chồng ấy, người mà bạn yêu, lại cảm thấy anh có quyền bắt nạt bạn và con gái nhỏ như vậy đó.

Bạn tự hỏi mình: "Làm thế nào mà tôi lại bị mắc kẹt trong cuộc hôn nhân này?!"

Để giúp bạn tránh rơi vào trường hợp tương tự, tôi sẽ chia nhỏ câu trả lời thành ba phần: Phần đầu tiên liên quan đến việc ta đã lựa chọn bạn đời không phù hợp ra sao. Thứ hai liên quan đến việc ta đã không cân nhắc kỹ quan điểm của bản thân, khi cứ tưởng rằng mình đã hiểu rõ về người đó. Và thứ ba mô tả cách người đó cố gắng lôi kéo ta ở lại.

1. Chọn sai đối tượng

Hầu hết tất cả mọi người đều cho rằng, sự hấp dẫn và tình yêu là tiêu chí hàng đầu cho hôn nhân, ta xếp nó trên cả đặc điểm tính cách. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy, những cặp đôi đã kết hôn hạnh phúc nhất, là những người chỉ đơn giản là kết hôn với đối tượng có đặc điểm tính cách tuyệt vời.

Đặc biệt, sự ổn định và dễ chịu về mặt cảm xúc của đối phương có liên quan rõ ràng đến sự thỏa mãn trong hôn nhân và đời sống tình dục. Chúng ta nên có một người bạn đời thật nồng nhiệt, có tinh thần hợp tác hơn là một người tính khí không ổn định, hay bất đồng!

Bạn có thể nghĩ rằng bạn đời với những đặc điểm xuất sắc nghe có vẻ nhàm chán. Bạn muốn sống với một ai đó thật hấp dẫn và thú vị, và tin rằng bạn sẵn sàng mang trên mình chút tâm trạng hoặc vẻ ngoài kiêu ngạo để có được sự thu hút đó.

Nhưng hãy xem xét cách những cá nhân kiêu ngạo, ủ rũ này thu hút sự chú ý: Họ ít khi bộc lộ cảm xúc, và cũng ít khi xuất đầu lộ diện, điều này tạo cảm giác rằng họ quả thực là ‘một nguồn tài nguyên khan hiếm’ và điều này khiến họ trở nên đặc biệt. 

Tôi nghi ngờ rằng điều mà nhiều người tử tế trong các mối quan hệ hoặc hôn nhân như vậy không nhận ra sự thật ấy, cho đến khi họ phải chịu đựng sự bất công trong một thời gian dài, khi người bạn đời kiêu ngạo của họ bước vào mối quan hệ với mong đợi nhận được thái độ coi trọng đặc biệt.

Giống như trong một mối quan hệ hẹn hò, trong đó, bên ham muốn cảm tình hơn, sẽ phải đáp ứng mong muốn của đối phương. Kỳ vọng của họ nghe có vẻ phi lý, nhưng những người kiêu ngạo là những người chỉ xây dựng hình ảnh chứ không phải những người đi tìm "sự thật".

2. Tập trung vào điều tích cực mà quên đi sự thật

Việc chỉ tập trung vào những phẩm chất tốt của bạn đời là mối đe dọa đối với khả năng phán đoán, đặc biệt là khi bạn phải quyết định mình sẽ kết hôn với ai. Hãy xem xét những gì Walter Mischel quan sát được về cách mọi người đánh giá về vấn đề: liệu một người được khảo sát có một đặc điểm tính cách cụ thể nào đó hay không?

Ông nhận thấy rằng, họ sẽ nhớ lại và xâu chuỗi lại các ví dụ về hành vi của người đó theo thời gian, các hành vi ấy mang tính đại diện cao cho một đặc điểm cụ thể nào đó - khiến họ phớt lờ đi những hành vi có tính mâu thuẫn khác.

Đây là lý do tại sao ông kết luận rằng, chúng ta sẽ cảm thấy đối phương là một người kiên định, dù họ không thực sự như vậy. Ví dụ, để xác định xem một người bạn có quan tâm tới ta hay không, ta có thể nghĩ lại thời điểm cô ấy mang phở gà đến khi ta bị ốm, cho ta vay tiền để trả tiền thuê nhà hoặc tổ chức một bữa tiệc bất ngờ vào sinh nhật lần thứ 21. Và một khi ta nghĩ về cô ấy là mẫu người rất ân cần, ta có thể đơn giản bỏ qua những hành vi vô tâm khác.

Hãy tưởng tượng một "người vợ tương lai" đang suy tưởng rằng, bạn trai của cô ấy là một người rất tốt - đủ điều kiện để kết hôn. Quyết định của cô dựa trên thực tế là anh ta đã quyên góp tiền để nuôi người nghèo, không bao giờ thù hận, chịu thua trong các trò chơi cạnh tranh và thường nói với cô rằng cô tuyệt vời như thế nào. Nhưng cô đã bỏ qua những lúc anh ta tỏ ra hung hăng mắng mỏ cô vì đã nói chuyện với anh khi anh đang điện thoại với khách hàng. 

Hãy tưởng tượng, một người chồng tương lai nghĩ rằng, bạn gái của anh là thiên thần vì luôn giặt giũ cho anh, để lại cho anh những lời nhắn nhủ ngọt ngào và những món quà nhỏ, nấu những bữa ăn yêu thích của anh và cho anh những cái xoa lưng nhàn nhã trong thời gian dài.

Nhưng cô ta không phải là thiên thần nữa khi anh về nhà trễ vài giờ từ nơi làm việc. Cô lao ra khỏi phòng ngủ với hai cánh tay khoanh lại và vẻ mặt giận dữ. Chỉ cách mũi anh một gang tay, cô hét lớn đến nỗi những người hàng xóm ngoài hành lang có thể nghe thấy cô cáo buộc anh gian dối với một nữ đồng nghiệp khác bằng những từ dung tục. Ngày hôm sau, cô lại mỉm cười ngọt ngào và tỏ vẻ hối lỗi. Cô giải thích rằng cô không giống như thường lệ vào tối hôm qua bởi vì cô bị đau đầu. Anh đã tha thứ cho cô, và họ đã có “cuộc dạo đầu” tuyệt vời. Anh cảm thấy yêu cô hơn bao giờ hết.

Tôi lập luận rằng cả bạn gái và bạn trai trong những tình huống này đều không đủ phù hợp để kết hôn. Trong mỗi trường hợp, cả 3 đều đã đánh giá thấp người yêu của mình. Nếu vị trí của cả hai được đảo ngược, bạn sẽ không bao giờ muốn coi thường bất kỳ ai! Cơn đau đầu của bạn có thể khiến bạn hơi hụt hẫng với người ấy, nhưng đừng bao giờ có thái độ xúc phạm. Hành vi coi thường của họ (bao gồm cả việc sử dụng những từ ngữ không phù hợp - điều mà một người khiêm tốn sẽ không sử dụng) cho thấy sự kiêu ngạo, một đặc điểm gắn liền với sự lừa dối và tính bóc lột.

Bạn không bao giờ có thể chắc chắn liệu một người có đủ đàng hoàng để kết hôn hay không, nhưng bạn có thể biết khi nào họ không đủ tốt, từ những hành động coi thường bạn như thế này.

3. Kẻ kiêu ngạo sẽ không dễ buông tha 

Khi bạn cố gắng tránh xa người đó sau một hành động bộc phát như cách mô tả ở trên, họ có thể phản bác rằng họ đã nói lời xin lỗi và đó chỉ là một sai lầm. Nhưng trong khi một người khiêm tốn chấp nhận quyền tự do ra đi của bạn và không can thiệp vào điều đó, thì người kiêu ngạo lại bảo vệ hình ảnh của bản thân họ. Họ có thể nói nhiều điều khiến bạn cảm thấy có lỗi, để lôi kéo bạn ở lại - chẳng hạn, họ có thể nhắc nhở bạn rằng họ đã “hy sinh” như thế nào để ở bên bạn. Đừng để những bình phẩm như vậy tác động đến bạn - kẻ kiêu ngạo gần như luôn có kế hoạch dự phòng với những "đối tượng khác" khi mối quan hệ hiện tại của họ không mấy suôn sẻ.

Họ cũng có thể hỏi, "Điều gì đã xảy ra với sự quan tâm vô điều kiện?". Nhưng hãy nhớ rằng, đánh giá tính cách của người bạn đời là điều bạn phải làm trước khi kết hôn với người ấy.

Bạn có thể trả lời, “Đúng vậy, tôi đã tự hỏi bản thân mình như vậy, khi bạn trở nên quá quắt với sự bộc phát tính khí. Nếu bạn đã làm điều đó trong buổi hẹn hò đầu tiên của chúng ta, tôi sẽ không bao giờ gặp lại bạn nữa. Nhưng dù sao, việc bạn cố làm tôi cảm thấy tội lỗi để khiến tôi không rời đi, bản thân nó đã là một sự phẫn nộ.”

Cách thoát khỏi mối quan hệ độc hại

Để tránh rơi vào tình huống phải kết thúc mối quan hệ với một người có tính kiêu ngạo, lừa dối hoặc bóc lột, hãy mở rộng phạm vi tìm kiếm.

Có rất nhiều người độc thân ở ngoài kia, đặc biệt là trên các trang web hẹn hò trên internet - bạn không có lý do gì để giải quyết "đám sâu bọ" trong gian bếp khi bạn có thể tìm thấy một lựa chọn tốt hơn rất nhiều ở nơi khác.

Điều bạn đang tìm kiếm là sự khiêm tốn - và điều bạn đang tránh là sự kiêu ngạo.Sự khiêm tốn là điều cần phải có để củng cố sự chân thành và lời hứa về một cuộc hôn nhân công bằng. Nhìn qua lăng kính này, bạn có thể dễ dàng phát hiện ra những kẻ kiêu ngạo trên các trang web như eHarmony, nơi người trả lời được hỏi hàng trăm câu hỏi, chẳng hạn như phụ nữ được chủ động cầu hôn đối phương hay trở thành linh mục không. Nếu họ nói không, câu hỏi có thể tiếp tục được đặt ra rằng tại sao chỉ đàn ông mới được quyền làm những điều đó.

Cuối cùng, đừng lãng phí thời gian sau khi bạn nhìn thấy sự ngạo mạn ghê tởm đó. Đúng vậy, bạn sẽ chỉ nhận được sự đau buồn từ kẻ kiêu ngạo vì đã rời bỏ anh ta hoặc cô ta, nhưng điều đó chỉ đơn giản là cung cấp cho bạn sức mạnh xác nhận để bạn đảm bảo rằng sự đổ vỡ là hoàn toàn trong sạch.

Khi bạn tìm thấy một người chân thành, khiêm tốn và có tư tưởng công bằng, bạn có thể sẽ bị sốc khi phát hiện ra người đó quyến rũ đến mức nào. Tuy nhiên, không có gì phải sợ cả, bởi vì công thức dành cho việc giao tiếp hiệu quả vẫn vô cùng đơn giản: Lời nói sẽ thể hiện bạn đang thật sự muốn gì.

References

Buss, D. M. (1989). Sex differences in human mate preferences: Evolutionary hypotheses tested in 37 cultures. Behavioral and Brain Sciences, 12, 1-14.

Botwin, M. D., Buss, D. M., & Shackelford, T. K. (1997). Personality and Mate Preferences: Five Factors In Mate Selection and Marital Satisfaction. Journal of Personality,65, 107-136

Cialdini, R. B. (1993). Influence: the psychology of persuasion. New York: Morrow.

Mischel, W., & Peake, P. K. (1982). Beyond déjà vu in the search for cross-situational consistency. Psychological Review, 89, 730-755.

Lee, K. & Ashton, M. C. (2006). Further assessment of the HEXACO Personality Inventory: Two new facet scales and an observer report form. Psychological Assessment, 18, 182-191.

Tác giả: Anita E. Kelly

Link bài gốc: How the Right Partners Find Each Other

Dịch giả: Jiang Long Hui - ToMo - Learn Something New