Xổ số của cuộc đời

Trong xã hội hiện đại, xổ số không còn là một điều lạ lẫm. Và mỗi tuần có hàng triệu người tham gia với hy vọng tự nhiên trúng được một may mắn lớn. Điều đáng nói là, những người mê xổ số nhất lại thường là những người trong hoàn cảnh khó khăn hay thiếu giáo dục. Có thể ta cười họ là dại dột và thiếu suy luận. Nếu họ đủ khôn ngoan và tư duy toán học để hiểu được cơ hội mỏng manh đến thế nào, chắc chắn họ sẽ chẳng phải bận tâm. Khả năng trúng được giải lớn nhất là 1 trên 14 triệu, tương đương với khả năng sinh ra làm con của Nữ hoàng, tức 1 trên 15 triệu hiện nay. Một cách tự nhiên, ta hay thấy thương hại cho những người đầu tư vào những hy vọng mỏng manh như vậy. Họ đang nhắm vào những mục tiêu quá nhỏ.

Nhưng chúng ta thực ra cũng không hơn gì. Có thể ta không có cảm giác rằng mình cũng đang đánh số, nhưng kết cục thì chính cuộc đời ta là một ván xổ số. Ta cũng đang giữ khư khư những tấm vé đủ loại và đăm đăm theo dõi những dữ liệu không khác xa phép màu là mấy. Kể cả khi ta tưởng bản thân đang hoàn toàn tỉnh táo, hợp lý, điềm tĩnh, những hành động xổ số thường xảy ra ở những nơi có liên quan đến niềm hy vọng của ta về hạnh phúc, trong hai lĩnh vực chính: tình yêu và sự nghiệp.

Nếu ta bắt buộc phải hoạ ra viễn cảnh về một cuộc sống thành công lý tưởng, có thể bạn sẽ vẽ ra cái gì đó như thế này: Ban đầu ta sẽ chỉ chọn đúng lĩnh vực công việc của mình để có thể áp dụng bản thân, rồi ta sẽ chuyển sang lĩnh vực mới một cách gọn gàng vào đúng thời điểm, và kiếm lấy danh vọng, tiền tài và vinh dự nhờ vào nỗ lực của chính mình. Công việc sẽ trở nên thú vị, sáng tạo và cực kỳ phù hợp với tài năng cá nhân.

Trong tình cảm, ta cũng sẽ có được những điều hài lòng tương tự. Sau thật nhiều những mối quan hệ mạnh mẽ và sâu đậm, ta sẽ gặp một người thật đặc biệt, đẹp đẽ, dịu dàng và chân thành. Một người thấu hiểu ta ngay cả khi ta không cần phải nói ra bằng lời. Sex thì tuyệt vời, và con cái với chuyện nhà thì không bao giờ làm ta phải phiền lòng.

Ta sẽ tận hưởng sức khoẻ hoàn hảo và về hưu với cảm giác đã hoàn thành mọi việc mình muốn. Và tận hưởng tuổi già được mọi người tôn trọng, được ngưỡng mộ bởi hậu thế, và đôi kho cũng được nhúng tay vào chuyện này chuyện nọ.

Ta sẽ chết vào cuối những năm 90 tuổi, không đau đớn, trong một căn phòng đầy hoa tĩnh mịch, để lại phía sau một bản di chúc sáng suốt và hào phóng.

Những việc như vậy xảy ra chỉ thường xuyên như thắng một ván xổ số.

Nhưng chính ta cũng phải ngạc nhiên rằng, mặc cho nền tảng giáo dục ta có, và bản chất thực tế của ta, có thể ta vẫn mạnh tay đầu tư vào một phiên bản của chính cuộc đời lý tưởng nói trên. Ta vẫn không thể nắm bắt được cuộc đời 90 năm trên đời này mà không có thảm hoạ khủng khiếp nào trong tình yêu và sự nghiệp sẽ lạ và hiếm đến thế nào.

Trí óc ta - 40 trái hồ đào (quả óc chó) mà ta dùng để đánh giá thực tế có thói quen hiểu nhầm dữ liệu một cách trung thành. Ta dễ tưởng nhầm những thứ hy hữu thành thông thường. Ta có thể cho rằng một nửa những dự án kinh doanh mới mở đều thành công. Thực ra con số đó ít hơn 2%. Ta dễ dàng cho rằng rất nhiều người có bụng phẳng, nhưng thực ra ở Úc chẳng hạn, chỉ có 2% người trưởng thành có cơ thể cân đối. Ở Anh, khoảng phân nửa dân số ngày nào cũng lo lắng về tiền bạc. Một nửa số cuộc hôn nhân đều sụp đổ. Và 60% dân số cảm thấy không ai thực sự yêu quý họ. Nhưng ta hiếm khi nhớ đến những dữ liệu này khi ta lên kế hoạch hành trình của mình.

Một phần lý do nằm trong những thứ ta đọc và thấy. Dù không có gì xấu, nhưng các phương tiện truyền thông không ngừng mang đến cho ta những điều bất thường vào tầm mắt ta, và kết cục là chúng ta tưởng rằng mình đang sống trong một thế giới nào đó khác hẳn với thế giới thực. Thế giới mà ta tưởng tượng ra rất có thể sẽ có nhiều tên sát nhân, chó dại, cá mập ăn thịt người, những người xinh đẹp và hạnh phúc hơn hẳn thế giới thực. Viễn tưởng trong trí óc ta về những điều hài lòng có thể đạt được đánh bại tất cả những dữ liệu mà ta đã biết.

Nếu ta có thể thấy được tình yêu và sự nghiệp của những người khác thực sự như thế nào, ta hẳn sẽ ít buồn hơn với cuộc sống của mình và những gì mình đạt được. Nếu ta có thể bay quanh thế giới và nhòm vào cuộc sống và suy nghĩ của từng người như một thiên thần, ta sẽ nhận ra sự thất vọng xảy ra thường xuyên như thế nào, những giấc mơ dang dở nhiều như thế nào, bao nhiêu bối rối và bấp bênh đang diễn ra trong những suy nghĩ riêng tư, và bao nhiêu nước mắt và cãi vã được phô ra mỗi ngày.

Và rồi ta sẽ nhận ra, về mặt thống kê, những mục tiêu ta đặt ra cho bản thân mình khác thường và vì thế khắc nghiệt đến thế nào.

Có thể đó sẽ là một bài học khá đau. Ta có thể sẽ buồn và sốc vì những gì đã thấy. Đương nhiên ta sẽ thất vọng khi nhận ra khả năng đạt được điều mình muốn hầu như là bằng không. Nhưng theo một cách khác, có thể đây sẽ là một trải nghiệm an ủi làm ta vững lòng. Ta sẽ dịu dàng với bản thân hơn một chút dù không thắng được giải gì trong xổ số của cuộc đời.

Dù không biểu hiện ra ngoài, hầu hết chúng ta đều đang giữ lấy những hy vọng tương đương với trúng số độc đắc. Ta không đáng bị chỉ trích, thay vào đó ta nên thương cảm cho bản thân vì những trở ngại lớn lao chắn giữa con đường đến với những thành công luôn được ham muốn nhưng lại rất hiếm khi đạt được.

Nguồn: http://www.thebookoflife.org/the-lottery-of-life/