3 lý do bạn nên ngừng việc "quá tốt" trong mối quan hệ

Khi ai đó khuyên bạn hãy “tử tế” trong tình yêu, đó thường là lời khuyên xuất phát từ thiện ý, khuyến khích lòng nhân ái, sự thấu cảm và khả năng thỏa hiệp để duy trì hòa hợp. Dù những điều này rất quý giá, song việc quá tập trung vào sự dễ chịu có thể khiến bạn bỏ quên chính mình, đè nén cảm xúc thực sự hoặc để người khác lợi dụng lòng tốt của mình. Kết quả là những ranh giới trở nên mờ nhạt và cảm giác ấm ức lặng lẽ tích tụ theo thời gian.

Điều quan trọng là phải phân biệt giữa sự tử tế và sự nuôi dưỡng lành mạnh. Cả hai có vẻ tương tự, nhưng sự tử tế thái quá thường liên quan đến việc hy sinh bản thân và né tránh những cuộc đối thoại khó khăn, trong khi nuôi dưỡng đề cao sự quan tâm lẫn nhau và tính trung thực. Khi lòng tốt trở thành sự đánh đổi cho hạnh phúc cá nhân, nó làm xói mòn nền tảng của mối quan hệ, khiến tình yêu không thể phát triển sâu sắc.

Dưới đây là ba cái giá ẩn giấu khi việc theo đuổi lòng tốt thái quá trong tình yêu có thể phản tác dụng:

Source: Letícia Pelissari / Unsplash

1. Ảo Tưởng Hy Sinh Bản Thân

Việc hy sinh vì tình yêu ban đầu có thể khiến bạn cảm thấy cao thượng, như thể đặt nhu cầu của đối phương lên trên hết là minh chứng chân thành cho tình yêu của mình. Bạn có thể luôn đồng ý với mọi kế hoạch của họ – dù là tham gia những sự kiện xã hội mà bạn chẳng hứng thú, ưu tiên mục tiêu sự nghiệp của họ thay vì của chính mình, hoặc chọn những điều đối phương thích chỉ để giữ gìn hòa khí.

Thoạt nhìn, những sự hy sinh này có vẻ đáng trân trọng bởi tình yêu đòi hỏi sự thỏa hiệp. Nhưng khi việc hy sinh trở thành thói quen, nó dẫn đến kiệt quệ cảm xúc. Liên tục phớt lờ nhu cầu của bản thân không chỉ khiến bạn mất đi bản sắc và giá trị cá nhân mà còn tích tụ sự bực bội, mệt mỏi, khiến bạn cảm thấy mình trở nên vô hình và không được lắng nghe.

Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy sự kìm nén cảm xúc thường đi kèm với việc hy sinh dẫn đến gia tăng cảm giác tiêu cực và giảm sự hài lòng trong mối quan hệ. Theo thời gian, điều này còn khiến khát khao chấm dứt mối quan hệ ngày càng lớn hơn.

2. Mặt Nạ Của Sự Thuận Theo

Để tránh xung đột hay cảm giác khó chịu, bạn có thể chọn cách kìm nén suy nghĩ, cảm xúc thật của mình – chọn sự yên bình thay vì tính chân thực. Có thể bạn giả vờ thích một sở thích mình chẳng quan tâm hoặc giữ im lặng trong một cuộc tranh cãi. Nhưng lớp mặt nạ này chỉ tạo nên một sự hài hòa bề ngoài.

Dù né tránh những khoảnh khắc khó xử có vẻ dễ dàng, nhưng điều này phải trả giá đắt về mặt cảm xúc. Nhiều nghiên cứu cho thấy con người thường hành xử theo những gì họ nghĩ người khác mong muốn từ mình. Việc liên tục giả vờ và cố gắng trở thành một ai đó không phải chính mình sẽ dần làm mờ đi cái tôi thực sự của bạn.

Theo thời gian, khoảng cách cảm xúc gia tăng khi đối phương không biết đến suy nghĩ hay cảm xúc thật của bạn, khiến bạn cảm thấy bị hiểu lầm, thậm chí vô hình. Sự thiếu vắng biểu đạt chân thực không chỉ kìm hãm sự gần gũi mà còn tạo ra cảm giác cô đơn.

Để xây dựng kết nối thực sự, cần phải cân bằng giữa sự tử tế và sự trung thực. Khi dám chia sẻ những cảm xúc chân thành, bạn tạo ra không gian cho một mối quan hệ sâu sắc hơn – dựa trên sự chân thật thay vì thuận theo.

3. Cái Bẫy Của Sự Chịu Đựng

Việc chịu đựng những hành vi thiếu tôn trọng hay gây tổn thương dưới danh nghĩa “tử tế” có thể khiến bạn nghĩ rằng mình đang kiên nhẫn, nhưng thực tế lại phản tác dụng. Bạn có thể biện minh cho hành vi của đối phương, hy vọng rằng việc không phản ứng sẽ tránh được xung đột hoặc lòng tốt của bạn sẽ giúp họ thay đổi.

Tuy nhiên, khi bỏ qua hoặc xem nhẹ những hành vi tiêu cực, bạn vô tình truyền đi thông điệp rằng những hành động đó không có hậu quả gì, khiến chúng tiếp diễn và ngày càng tệ hơn.

Dù đó là những lời nói thụ động mang tính công kích, hành vi thiếu chu đáo hay việc thường xuyên trễ hẹn, sự chịu đựng này không mang lại thay đổi mà chỉ làm tình trạng trì trệ thêm sâu sắc. Theo thời gian, nó làm xói mòn giá trị bản thân bạn và tạo ra sự mất cân bằng quyền lực trong mối quan hệ khi nhu cầu và ranh giới của bạn liên tục bị xem nhẹ.

Nghiên cứu cho thấy việc tìm cách đối thoại cởi mở trong khi đối phương né tránh xung đột có thể dẫn đến suy nghĩ quá mức và gia tăng sự bất mãn. Một nghiên cứu năm 2018 trên Journal of Social and Personal Relationships khẳng định rằng việc đối đầu trực tiếp – thay vì chịu đựng thụ động – có hiệu quả hơn trong việc giải quyết vấn đề và thúc đẩy thay đổi tích cực.

Cách Thoát Khỏi Cái Bẫy "Quá Tốt"

Nếu bạn cảm thấy mình đã rơi vào cái bẫy của việc quá tử tế, dưới đây là một số cách giúp bạn vượt qua:

• Thực hành trung thực đầy lòng trắc ẩn: Chia sẻ cảm xúc thật nhưng vẫn giữ được sự tôn trọng. Điều này giúp bạn vừa chân thật vừa tử tế.
• Xem "không" như một hình thức chăm sóc bản thân: Học cách từ chối những yêu cầu làm bạn kiệt sức, hiểu rằng nói không không làm giảm đi tình yêu thương của bạn mà giúp duy trì năng lượng và ranh giới cá nhân.
• Tự kiểm tra thường xuyên: Dành thời gian để xem xét liệu nhu cầu của bạn có được đáp ứng không và bạn có đang thỏa hiệp quá mức không.
• Giải quyết xung đột một cách hợp tác: Thay vì tránh né bất đồng, hãy cùng đối phương chủ động tìm giải pháp. Điều này giúp củng cố mối quan hệ thông qua sự hợp tác thay vì né tránh vấn đề.

Nguồn: 3 Reasons You Should Stop Being "Too Nice" in Relationships – Psychology Today