Giải mã sự căm ghét/ căm thù (Hate)

(P/S: Hate có thể dịch là căm ghét hoặc nặng hơn là căm thù, căm hận có một mức độ khác nhẹ hơn là dislike... nên chữ Căm Ghét ở đây có thể xem tương đương Căm Hận trong một vài ngữ cảnh.)

Căm ghét, nó xuất hiện, ngân nga với nhịp điệu khác nhau trong suốt cuộc đời của chúng ta. Khi chúng ta lần đầu tiên biết về nó, nó xa lạ, ghê tởm và bị cấm đoán, gần giống như một từ nguyền rủa. Trong thời kỳ dậy thì nổi loạn, sự căm ghét đột nhiên trở nên dễ tiếp cận hơn. Bây giờ thì nghe có vẻ giống như một tiếng leng keng nhức óc dành cho bất cứ thứ gì.

Trong suốt thời kỳ trưởng thành, nhịp điệu hấp dẫn của nó có thể đọng lại trên màn hình và trong trái tim của chúng ta. Nhưng nhiều năm trôi qua, chúng ta khao khát được tách mình ra khỏi những hợp âm chói tai của nó. Sự căm ghét trở nên quá chói tai không thể chịu đựng được, hay theo lời của Martin Luther King Jr., "gánh nặng quá lớn không thể chịu nổi."

Dưới đây là 9 hiểu biết sâu sắc về sự căm ghét từ nhà tâm lý học Agneta Fischer và nghiên cứu của bà về cảm xúc nhức nhối này.

Sự căm ghét thường bị hiểu lầm

Sự ghét bao gồm việc đánh giá rằng một người hoặc một nhóm người là xấu xa. Mặc dù sự căm ghét liên quan đến những cảm xúc tiêu cực khác, nhưng nó cũng có một số đặc điểm độc đáo, chẳng hạn như động lực để loại bỏ những thứ bạn ghét cay ghét đắng. Trả thù thường là một phần của sự căm ghét, bởi vì ý tưởng đằng sau sự trả thù là muốn làm tổn thương người/nhóm như bạn đã bị họ làm tổn thương. Trong cuộc sống hàng ngày, từ ghét được sử dụng rất tùy tiện (ví dụ : Tôi ghét cô giáo của tôi vì cô ấy đã cho tôi điểm kém). Mọi người thường không có ý đó khi nói ghét như vậy. Khi chúng tôi yêu cầu những người tham gia nhớ lại trải nghiệm khi họ cảm thấy ghét, họ thường không nhớ lại những loại sự kiện thông thường này. Trên thực tế, một trong những thách thức khi nghiên cứu về sự căm ghét là hầu hết mọi người không thể nghĩ đến thời điểm mà họ đã trải qua sự căm ghét thực sự.

Có vẻ dễ ghét nhóm hơn là cá nhân

Một phát hiện đáng ngạc nhiên từ nghiên cứu của chúng tôi là sự căm ghét lây lan và tăng nhanh hơn nếu nó hướng vào một nhóm, thay vì một cá nhân. Khi bạn ghét một nhóm, mức độ căm ghét của bạn có thể tăng lên mà bạn không phải đối mặt với những người cụ thể hoặc thông tin tương phản từ nhóm—bạn đang đánh giá sự căm ghét của mình dựa trên những khuôn mẫu và định kiến. Nếu bạn ghét một cá nhân, sự căm ghét của bạn có thể được phản bác bằng sự đồng cảm hoặc đánh giá lại người đó khi bạn gặp phải mặt tích cực của họ. Trên thực tế, khi chúng tôi yêu cầu mọi người ở các khu vực xung đột kể cho chúng tôi những câu chuyện mà họ ghét ai đó, 80% nói về nhóm chứ không phải cá nhân.

Sự khác biệt giữa căm ghét, tức giận và khinh thường

Ghét và tức giận

Sự khác biệt về mặt lý thuyết giữa căm ghét và tức giận là sự căm ghét liên quan đến toàn bộ cá nhân/nhóm chứ không phải một khía cạnh cụ thể của cá nhân/nhóm. Bạn ghét ai đó vì những gì họ đang là, và bạn giận ai đó vì những gì họ đã làm. Vì vậy, tức giận có thể được xem xét nhiều hơn về mặt hành vi. Khi giận ai đó, họ thường có cảm giác rằng mình có thể kiểm soát được đối phương. Về cơ bản, tức giận là cố gắng loại bỏ trở ngại do người kia gây ra khi bạn muốn đạt được mục tiêu. Bạn tức giận khi bạn muốn một lời xin lỗi, khi bạn muốn ai đó thay đổi hành vi của họ, v.v.

Khi sự tức giận lặp đi lặp lại và không có gì thay đổi, sự khinh thường có thể nảy sinh. Khinh thường là cảm giác như người kia không đáng để bạn tức giận. Bạn vẫn còn tức giận, nhưng bạn đang cố gắng điều tiết cơn giận của mình bằng cách xem thường đối phương và tạo khoảng cách giữa hai người.

Khinh thường và ghét

Khinh thường là phiên bản lạnh lùng của sự căm ghét. Giống như sự ghét bỏ, sự khinh bỉ nói về con người bạn, bản chất của bạn và tính cách của bạn. Khi bạn cảm thấy bị khinh thường, bạn có xu hướng cảm thấy rằng họ thậm chí không đáng để bạn quan tâm, điều này tôi nghĩ có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn khi trở thành đối tượng bị khinh thường của ai đó hơn là đối tượng của sự căm ghét. Với sự căm ghét, bạn không thể thờ ơ với người ấy. Bạn tương tác nhiều hơn, bởi vì bạn muốn thoát khỏi chúng — cho dù về mặt xã hội, tinh thần hay thể chất.

Sự căm ghét lây lan dễ hơn sự tức giận

Sự căm ghét có thể lây lan từ thế hệ này sang thế hệ khác dễ hơn nhiều so với sự tức giận hoặc thất vọng. Ví dụ: khi chúng tôi hỏi những người đã từng trải qua một cuộc chiến và những người chỉ nghe kể về nó từ những người khác, thì số lượng sự căm ghét được báo cáo là như nhau đối với cả hai nhóm. Điều này có nghĩa là mọi người không chỉ có thể ghét người khác dựa trên kinh nghiệm của người khác, mà sự căm ghét đó có thể dữ dội như thể chính họ đã trải qua sự kiện đó. Cơn giận thì không như vậy, nó có xu hướng dữ dội hơn nếu như chính bạn trải nghiệm sự kiện gây ra cơn tức giận.

Sinh lý học của sự căm ghét

Không giống như tức giận, không có khuôn mẫu sinh lý nào đặc trưng cho sự ghét bỏ, bởi vì sự ghét bỏ là một trải nghiệm lâu dài. Ai đó có thể làm điều gì đó khiến bạn tức giận ngay lập tức, nhưng thông thường, bạn cần thêm thông tin để ghét ai đó. Tuy nhiên, trong thời điểm nóng nảy, hình thức kích thích sự căm ghét trong não và cơ thể có thể tương tự như tức giận.

Đối phó với sự căm ghét

Có rất nhiều sự nhầm lẫn về sự ghét bỏ và ý nghĩa thực sự của nó. Nếu mọi người nhận ra rằng sự căm ghét là một cái gì đó lớn hơn nhiều, bao gồm mong muốn loại bỏ người khác, có thể họ sẽ thay đổi cách sử dụng từ này. Cần có trí tuệ cảm xúc để phân biệt giữa các cảm giác. Đó là thứ chúng ta có thể được phát triển. Có lẽ việc làm cho mọi người hiểu họ thực sự đang nghĩ gì và cảm thấy gì, và tại sao khi họ nói "Tôi ghét bạn" hoặc tách rời các thành phần khác nhau trong cảm xúc tiêu cực của họ, có thể hữu ích. Ví dụ, bạn có thể nói, “Tôi biết bạn đang nói rằng tôi ghét bạn , điều đó có nghĩa là bạn không thể phát hiện ra điều gì tích cực về người này hoặc nhóm người này, không có điểm gig chung cả. Điều này có thực sự đúng không? ”

Tôi nghĩ tốt hơn hết là đừng để cảm xúc của bạn đạt đến mức đáng ghét, và bắt đầu giải quyết chúng trong khi bạn vẫn còn tức giận. Nếu không hiệu quả, hãy cân nhắc xem bạn có còn muốn mối quan hệ đó không.

Sự căm ghét có thể tan biến theo thời gian nếu cá nhân / nhóm bị ghét rời bỏ cuộc sống của bạn, thay đổi hoàn toàn hoặc nếu bạn có thể cố gắng thay đổi cách bạn nghĩ về họ. Nhưng đừng trông chờ vào việc nó xảy ra từ ngày này sang ngày khác. Người ta cần làm gì đó để biến mất sự căm ghét, giống như người ta phải làm gì đó để duy trì tình yêu.

Nguồn: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/between-cultures/201911/understanding-hate