Hiểm hoạ của những dự báo

Chúng ta thường bám chặt vào những kế hoạch ban đầu. Ta hình dung mình sẽ kết hôn, chuyển vào một ngôi nhà gần công viên, làm việc trong ngành tài chính, sau đó chuyển sang hoạt động từ thiện, rồi cuối đời an nhiên trong một căn nhà nhỏ ven biển, vẽ tranh và chăm sóc cháu. Hoặc ta mơ trở thành một diễn viên nổi tiếng, tham gia những bộ phim sâu sắc về thế giới nội tâm, rồi dần dần lấn sân sang sản xuất – hoặc có lẽ là giảng dạy.

Nhưng rồi cuộc đời bật cười. Ta bị chẩn đoán ung thư. Ta bị sa thải. Ta lỡ lời trong một khoảnh khắc quan trọng. Ta phá sản. Ta mắc chứng ù tai. Ta trở thành người rối loạn lưỡng cực. Cơ thể con người có khoảng 78 cơ quan chính, và mỗi cơ quan đều có thể hỏng hóc theo những cách đầy bất ngờ, dữ dội và chóng vánh. Ta sống giữa hàng triệu con người, những người mà ước vọng của họ – dù vô tình hay hữu ý – đều có thể xung đột với ước vọng của ta. Ta chỉ là những bó dây thần kinh mong manh, trôi dạt giữa một vũ trụ ngẫu nhiên, đầy những góc cạnh sắc nhọn. Xác suất để mọi thứ đổ vỡ là vô cùng lớn – và sớm muộn gì nó cũng sẽ xảy ra.

John William Waterhouse, Consulting the Oracle, 1884

Vậy nên, cũng quan trọng như việc học cách thực hiện ước mơ, ta cần được rèn luyện để có thể nghĩ ra những phương án thay thế. Ta sẽ làm gì khi cuộc hôn nhân đầu tiên tan vỡ? Khi tai tiếng ập đến? Khi lá gan ta ngừng hoạt động? Khi đôi mắt ta không còn nhìn thấy nữa? Khi ba người bạn thân lần lượt ra đi?

Chúng ta nên giữ những kế hoạch ban đầu với một tâm thế nhẹ nhàng, buông lỏng. Đây là người bạn đời của ta… vào thời điểm này. Đây là ngôi nhà ta đang ở… lúc này. Đây là danh tiếng của ta… tại thời khắc này.

Không có gì là chắc chắn. Nhưng may thay, nhu cầu sinh tồn của ta cũng không cố định như ta vẫn nghĩ. Chúng ta là những sinh vật – khi cần – có thể dễ dàng chấp nhận rằng đã đến lúc phải đối diện với cái chết. Và từ sự chấp nhận hiếm khi được tận dụng này, ta có thể khai thác một sức mạnh ít được công nhận: khả năng đối diện với những sự thật đau lòng. Ta từng nghĩ mình sẽ luôn có hai chân; giờ đây ta học cách sống với một chân. Ta tưởng rằng mình sẽ mãi có thể cất lời; giờ ta phải dùng máy tính để viết ra suy nghĩ. Ta từng tin rằng mình sẽ không bao giờ cô đơn nữa; giờ ta phải quen với việc nấu ăn cho một người. Ta từng nghĩ họ sẽ ra đi trước; giờ ta là người sắp xếp tang lễ cho họ.

Dự báo duy nhất mà ta có thể tin tưởng, đó là cuộc đời sẽ luôn – với sự sáng tạo vô tận – vượt xa mọi dự đoán của ta.

Nguồn: THE PERILS OF MAKING PREDICTIONS | The School Of Life