Làm thế nào để trẻ học được từ những sai lầm?

Trẻ em muốn làm những gì chúng muốn, tuy nhiên, trẻ vẫn phụ thuộc vào chúng ta, những người làm cha làm mẹ luôn quan tâm chăm sóc chúng, và đem đến cho chúng những điều tốt nhất. Trẻ có thể không luôn làm theo những gì chúng ta nói, nhưng chúng sẽ học theo những gì chúng ta làm. Vậy nên, hầu hết những gì trẻ em học được là từ chúng ta làm mẫu.

Source: iStock/Used with Permission

• Khi bạn nhẹ nhàng phụ trẻ dọn chỗ sữa bị đổ, chúng sẽ không cần phải khóc hay đổ lỗi, vấn đề sẽ được giải quyết một cách đơn giản.
• Khi bạn nói không với những yêu cầu của trẻ một cách cảm thông, chúng sẽ học được rằng không phải lúc nào chúng cũng có điều chúng muốn, nhưng chúng sẽ có thứ tốt hơn – đó là một người mẹ, người cha luôn thấu hiểu.
• Khi bạn luôn sẵn sàng lắng nghe, trẻ sẽ học được rằng, cuộc sống tuy có khó khăn, nhưng chúng sẽ luôn được bảo vệ và tìm ra cách tốt hơn.
• Khi bạn thích thú với câu chuyện của trẻ, chúng sẽ biết rằng chúng có giá trị.
• Khi bạn tha thứ cho những lỗi lầm của trẻ, chúng sẽ học được rằng, không ai hoàn hảo cả.
• Khi bạn xin lỗi trẻ và sửa đổi, chúng cũng sẽ học cách biết lỗi và sửa chữa sai lầm.
• Khi bạn hiểu trẻ, trẻ cũng học cách hiểu bạn. 
• Hãy tin vào những nỗ lực của trẻ ngay cả khi chúng làm chưa tốt lắm. Chúng không muốn làm bạn thất vọng.
• Khi bạn đưa ra các giới hạn rõ ràng và hỗ trợ trẻ, chúng sẽ cố gắng đáp ứng mong đợi của bạn.
• Hãy bình an cùng trẻ đối diện khó khăn sẽ giúp trẻ học cách quản lý cảm xúc.
• Hãy học cách điều tiết cảm xúc và hành vi của bản thân để làm mẫu cho trẻ.
• Hãy dạy trẻ học cách chia sẻ mà không đổ lỗi. Ví dụ chú chó đói vì trẻ quên cho nó ăn, trẻ sẽ học được rằng chúng không bao giờ muốn làm tổn thương một sinh vật nào nữa.

Ngược lại,

• Khi bạn trừng phạt trẻ vì tội quên cho chú chó ăn, trẻ sẽ cảm thấy tức giận với bạn và cả chú chó, điều đó không thúc đẩy chúng muốn chăm sóc nó. 
• Khi bạn hét vào mặt trẻ, trẻ sẽ học rằng làm điều đó là ổn và cũng sẽ hét vào bạn khi có dịp. 
• Khi bạn trừng phạt trẻ, chúng sẽ hiểu đó là cách giải quyết vấn đề, người lớn, kẻ mạnh sẽ ăn hiếp người nhỏ, kẻ yếu.
• Khi người lớn dùng từ ngữ xấu với con, con sẽ học lấy và sẽ sử dụng. 
• Khi người lớn gian dối và con biết, con sẽ học cách gian dối: khai gian tuổi để vào công viên giải trí, cố ý chạy xe vượt quá tốc độ…
• Khi bạn hứa chơi game cùng trẻ rồi lại thất hứa, trẻ sẽ không coi trọng lời hứa nữa. 
• Khi bạn bỏ mặc cảm xúc của trẻ, trẻ sẽ cảm thấy bị bỏ rơi và dễ dẫn đến làm điều xấu sau này.
• Khi bạn trừng phạt trẻ, chúng sẽ hiểu rằng chúng thật tệ - tệ khi làm sai, tệ vì có cảm giác thật xấu, tệ vì bị phạt, và thật tệ vì chúng biết chúng không thể ngăn mình khỏi phạm sai lầm lần nữa.

Vậy nên, dù bạn có chủ ý dạy trẻ điều gì đi nữa, trẻ cũng sẽ học từ bạn, từ thực tế chúng thấy và tiếp xúc mỗi ngày.

Biên dịch: Như Quỳnh dịch 

Nguồn: https://www.psychologytoday.com/us/blog/peaceful-parents-happy-kids/201703/how-do-children-learn-right-wrong