Người phạm tội nhiều lần có cấu trúc não khác thường

Nhiều vùng não của người phạm tội trong thời gian dài có diện tích bề mặt nhỏ hơn so với người tuân thủ pháp luật.

Minh họa ảnh bộ não người. Ảnh: Guardian.

Các nhà nghiên cứu phát hiện, người trưởng thành từng phạm tội nhiều lần trong thời gian dài có cấu trúc não khác với người sống đúng theo pháp luật hoặc người chỉ phạm tội khi là thanh thiếu niên, Guardian hôm 17/2 đưa tin. "Phát hiện mới củng cố cho những nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng có nhiều kiểu tội phạm trẻ. Không nên đối xử với tất cả như nhau", giáo sư Essi Viding tại Đại học London, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.

Kết quả quét não của những người trưởng thành phạm tội nhiều lần cho thấy, nhiều vùng não có diện tích bề mặt nhỏ hơn so với người chưa từng phạm tội. Họ cũng có ít chất xám hơn ở những vùng não liên quan đến điều chỉnh cảm xúc, động cơ và kiểm soát hành vi. Kết quả không thay đổi kể cả khi nhóm nghiên cứu tính đến các yếu tố khác như IQ và địa vị kinh tế-xã hội.  

Những người chỉ phạm tội khi là thanh thiếu niên cũng có một số khác biệt về độ dày của chất xám so với người tuân thủ pháp luật, nhưng không khác về diện tích bề mặt.

Nguyên nhân và kết quả của việc phạm tội nhiều lần trong thời gian dài vẫn chưa rõ ràng. Nhóm nghiên cứu cho biết, các yếu tố di truyền và môi trường, ví dụ như sự thiếu thốn thời thơ ấu, có thể đã định hình não của họ từ sớm. Cũng có khả năng những yếu tố về sau như hút thuốc lá, uống rượu bia hoặc lạm dụng thuốc đã khiến não họ thay đổi.

Nghiên cứu còn một số hạn chế khác. Việc quét não chỉ được thực hiện khi những người tham gia đã trưởng thành và chỉ một nhóm nhỏ có hành vi phản xã hội kéo dài, nghĩa là cần thực hiện những nghiên cứu quy mô hơn để khẳng định độ chính xác của các kết quả. Ngoài ra, hơn 90% người tham gia là da trắng. Nhóm nghiên cứu cũng mới chỉ quan sát một loại mô não.

Theo số liệu từ Bộ Tư pháp Anh năm 2006, 24% nam giới ở Anh và Wales trong độ tuổi 10-52 từng phạm pháp. Tỷ lệ này với nữ giới là 6%. Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng tỷ lệ tội phạm tăng ở thanh thiếu niên và giới trẻ, nhưng phần lớn sau đó sẽ trở thành người trưởng thành tuân thủ pháp luật, chỉ dưới 10% tiếp tục phạm tội nhiều lần. Xu hướng này làm cơ sở cho nhiều chiến lược tư pháp hình sự hiện đại.

Nghiên cứu mới có thể giúp tìm ra nguyên nhân khiến một người có hành vi phản xã hội kéo dài, theo Terrie Moffitt, giáo sư tại Đại học Duke. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, nhà chức trách cần nỗ lực hơn trong việc phát hiện trẻ em có dấu hiệu tiếp tục các hành vi phản xã hội, từ đó kịp thời giúp đỡ các em và gia đình. Hành động này sẽ góp phần giảm tỷ lệ tội phạm trong tương lai.

Giáo sư Huw Williams tại Đại học Exeter nhấn mạnh, không phải trẻ em có hành vi phản xã hội chắc chắn sẽ trở thành người phạm tội nhiều lần. "Nghiên cứu mới cho thấy cần tăng cường giúp đỡ trẻ em và người trẻ gặp khó khăn khi 'tự điều chỉnh bản thân', giúp họ nhận được sự hỗ trợ sớm nhất nhằm giảm nguy cơ tình trạng trở nên tồi tệ hơn", Williams nói. Ông cũng gợi ý rằng có thể tăng cường hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên ở trường học.

Nhóm nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ 672 người ở New Zealand sinh năm 1972-1973. Số liệu chi tiết về hành vi phản xã hội của họ được thu thập định kỳ từ 7-26 tuổi. Ở tuổi 45, những người này được quét não.

Các nhà khoa học chia họ thành ba nhóm dựa vào hành vi phản xã hội trong quá khứ: 441 người ít có dấu hiệu phản xã hội, 151 người phản xã hội ở tuổi thanh thiếu niên, 80 người có hành vi này từ nhỏ đến lớn.

Nhóm sau cùng có sức khỏe tâm thần kém hơn, dùng thuốc nhiều hơn và có hoàn cảnh thiếu thốn so với hai nhóm còn lại. Ngoài ra, hành vi phản xã hội hay phạm tội của họ thường cũng bạo lực hơn những người chỉ phạm tội ở tuổi thanh thiếu niên.

Williams nhận xét, chấn thương đầu cũng có thể dẫn đến sự khác biệt não, nhưng nghiên cứu chưa xét đến khả năng này một cách thích đáng. Những tai nạn như vậy ảnh hưởng đến não bộ, hành vi và xảy ra phổ biến hơn với người địa vị kinh tế xã hội thấp.

Có thể sự khác biệt não xảy ra do yếu tố di truyền hay các yếu tố thời nhỏ, theo giáo sư Kevin McConway tại Đại học Open. Tuy nhiên, có thể chúng chính là nguyên nhân dẫn đến hành vi phản xã hội kéo dài. Sự khác biệt não chỉ là hệ quả của những yếu tố này. 

Thu Thảo dịch

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2020/feb/17/long-term-offenders-have-different-brain-structure-study-says