Những điều nhỏ bé có thể làm nên hoặc hủy hoại một mối quan hệ

Anh ấy lại về nhà sau một ngày dài kiệt quệ. Một cuộc họp bực bội đáng lẽ chỉ cần một email, một cuộc tranh cãi khó chịu với đồng nghiệp về cái tủ lạnh ở phòng nghỉ, và đỉnh điểm là trận kẹt xe kinh khủng trên đường về. Đổ người xuống sofa phòng khách, anh thở dài, bật chương trình yêu thích lên và chỉ muốn yên lặng thư giãn.

Như được lập trình sẵn, cánh cửa sau vang lên. Vợ anh về rồi – và chẳng hiểu sao hôm nay cô ấy tràn đầy năng lượng hơn bao giờ hết. Cô bước vào phòng, cởi áo khoác và dừng lại bên cửa sổ, khẽ nói: “Thời tiết hôm nay thật đẹp – dễ chịu quá!”

Lúc này, anh nên làm gì? Câu trả lời có thể quan trọng hơn bạn nghĩ đấy.

Nghệ thuật của những điều nhỏ bé

John Gottman – người cả đời nghiên cứu về những yếu tố giúp mối quan hệ bền vững – đã rút ra một kết luận vô cùng thực tế và thiết yếu. Theo ông, giữa những cặp đôi “bậc thầy” (masters) và những cặp đôi “thảm họa” (disasters), có một sự khác biệt nhỏ nhưng rất đáng kể: cách họ phản hồi những nỗ lực kết nối từ người bạn đời trong những khoảnh khắc đời thường.

Những nỗ lực kết nối này, hay còn gọi là "emotional bids" (lời mời cảm xúc), là bất kỳ hành động nào nhằm thu hút sự chú ý hoặc gắn kết với đối phương. Nó có thể rõ ràng như một lời mời ôm nhau trước giờ ngủ, hoặc tinh tế như một câu cảm thán về thời tiết. Gottman phát hiện rằng những cặp đôi thường xuyên phản hồi tích cực – hay còn gọi là “quay về phía nhau” (turn toward) – các lời mời cảm xúc của đối phương có xu hướng hài lòng hơn với mối quan hệ và gắn bó lâu dài hơn.

Thật vậy, trong một nghiên cứu kéo dài 6 năm với các cặp đôi mới cưới, Gottman phát hiện rằng những cặp đôi bền vững thường phản hồi tích cực với “lời mời cảm xúc” từ đối phương đến 86% thời gian. Trong khi đó, những cặp sau này ly hôn chỉ làm vậy khoảng 33%.

Source: Rawpixel.com/Shutterstock

Theo thời gian, những khoảnh khắc tưởng chừng nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày lại tích tụ thành những điều có ý nghĩa to lớn trong mối quan hệ. Gottman đã xác định 4 cách mà con người thường phản hồi khi đối phương gửi đi một “lời mời cảm xúc”. Mỗi cách phản hồi đều có thể hoặc củng cố, hoặc phá vỡ sự gắn bó và cảm giác an toàn trong mối quan hệ:

1. Quay về phía đối phương: Phản hồi đơn giản nhưng đủ để thừa nhận lời mời, như một câu “Ừ, đúng thế.”
2. Quay về phía đối phương một cách nhiệt tình: Đi xa hơn bằng cách mở rộng cuộc trò chuyện, ví dụ: “Ừ, hôm nay trời đẹp thật. Em có đi đâu chơi không?”
3. Quay đi chỗ khác: Phớt lờ lời nói của đối phương, coi như không nghe thấy.
4. Quay lưng chống đối: Đáp trả một cách tiêu cực, như càu nhàu: “Anh đang mệt, để anh yên được không?”

Lấy ví dụ ở đầu câu chuyện: người chồng mệt mỏi sau một ngày dài nghe vợ nhận xét về thời tiết. Anh có nhiều lựa chọn: trả lời đơn giản để thừa nhận, nhiệt tình trò chuyện thêm, phớt lờ cô, hoặc cáu kỉnh yêu cầu yên lặng. Mỗi lựa chọn đều gửi đi một thông điệp – và có thể làm thay đổi mối quan hệ theo cách này hay cách khác.

Lời mời cảm xúc – điều nhỏ bé nhưng vô cùng lớn lao

Tại sao những điều tưởng chừng vụn vặt lại tạo nên sự khác biệt lớn như vậy? Vì mỗi lời mời cảm xúc là cách mà chúng ta hỏi nhau: “Anh/em có ở đây với tôi không?” hay “Tôi có quan trọng với anh/em không?” Khi nhận được câu trả lời “Có” qua những hành động nhỏ nhưng liên tục, chúng ta xây dựng niềm tin và gắn kết sâu sắc hơn với người bạn đời.

Hãy để ý những khoảnh khắc nhỏ mà đối phương cố gắng kết nối với bạn. Mỗi lần bạn quay về phía họ, dù chỉ là bằng một lời đáp ngắn gọn, bạn đang đầu tư vào sức khỏe và sự bền vững của mối quan hệ. Những hành động nhỏ thường xuyên ấy tạo ra cảm giác an toàn và thân mật, điều mà bất kỳ cặp đôi nào cũng cần để hạnh phúc lâu dài.

Như John Gottman đã nhắc nhở: “Chính những điều nhỏ bé, lặp đi lặp lại, mới là thứ làm nên sự khác biệt lớn trong tình yêu.” Vì vậy, lần tới khi nghe nửa kia của bạn thốt lên điều gì đó, dù nhỏ nhặt đến đâu, hãy nhớ: một câu trả lời đơn giản có thể là chiếc chìa khóa để giữ lửa hạnh phúc.

Nguồn: How the Little Things Make or Break a Relationship