Tại sao những người trưởng thành không có con thường cảm thấy như bị vô hình

Xin chào, tôi là Anne. Ở văn phòng nơi tôi làm việc, những câu chuyện rôm rả trôi qua bên những tách cà phê bốc khói và những bữa trưa sôi động. Tôi thường là người lặng lẽ lắng nghe, khi đồng nghiệp kể về những đêm mất ngủ vì con quấy, những bữa tiệc sinh nhật rộn ràng, hay trận bóng đá đầu tiên của con họ. Những khoảnh khắc ấy dường như đan kết chặt chẽ vào cuộc sống của họ. Còn với tôi, chúng lại như những lời nhắc nhở thầm lặng về một khoảng trống – một khoảng cách vô hình ngày càng rộng ra theo từng câu chuyện. Không phải tôi đã làm gì sai để cảm thấy như vậy. Chỉ đơn giản là… tôi không có con.

Cảm giác bị lãng quên trong một thế giới xoay quanh việc làm cha mẹ

Cảm giác như mình vô hình trong một xã hội mà mọi thứ đều xoay quanh việc nuôi dạy con cái thật sự rất cô đơn. Là một người phụ nữ không có con – dù do lựa chọn hay hoàn cảnh – tôi thường bị đẩy ra ngoài rìa của những cuộc trò chuyện, từ nơi làm việc, cộng đồng, cho đến những buổi sum họp gia đình. Dường như ai cũng ngầm mặc định rằng ai rồi cũng sẽ làm cha mẹ, hoặc ít nhất cũng mong muốn điều đó. Và với những ai không đi theo lối mòn ấy, chúng tôi bỗng nhiên trở thành những kẻ ngoài cuộc.

Sự vô hình trong công sở

Là người không có con, tôi luôn e ngại câu hỏi quen thuộc mỗi sáng thứ Hai: “Cuối tuần rồi của bạn thế nào?” Tôi rất muốn kể về chuyến leo núi đầy hứng khởi hay cuốn sách tôi vừa đọc xong, nhưng rồi tôi chùn bước. Những câu chuyện ấy dường như quá nhỏ bé so với những cuộc trò chuyện về các trận đấu thể thao của con, những chuyến dã ngoại gia đình hay những rắc rối của tuổi mới lớn. Thế nên, tôi học cách im lặng, chỉ góp vài câu cho có, rồi lắng nghe.

Ở môi trường này, thật dễ để có cảm giác mình như một cái bóng. Đồng nghiệp của tôi kết nối với nhau qua những trải nghiệm chung về việc nuôi dạy con cái – những cột mốc, những thử thách, những niềm vui – đan thành một sợi dây gắn kết mà tôi không thể chạm tới. Những lời tôi nói ra có thể được lắng nghe, nhưng chưa bao giờ là thiết yếu. Và đôi khi, sự im lặng sau đó khiến tôi tự hỏi liệu mình có thực sự có một chỗ đứng trong thế giới mà mọi thứ đều xoay quanh gia đình hay không.

Những mặc định vô hình

Việc bị loại ra ngoài hầu như không phải do ác ý. Nhưng trong một xã hội tôn vinh việc làm cha mẹ, những người như tôi đơn giản là không vừa vặn với bức tranh chung. Nếu mỗi lần có ai hỏi tôi: “Bạn có con chưa?” mà tôi nhận được một đồng xu, có lẽ tôi đã giàu có rồi. Và câu hỏi ấy hầu như luôn đi kèm với một khoảng ngập ngừng sau khi tôi đáp “Không.” Tôi có thể thấy trong ánh mắt họ sự lướt qua của một thắc mắc không lời: “Vì sao?”

Những giả định ấy, dù vô tình hay hữu ý, đôi khi tạo ra một sức nặng mà người không có con như tôi phải mang theo. Chúng tôi bị đặt vào thế phải giải thích – về lựa chọn, hoàn cảnh, và thậm chí cả giá trị của bản thân. Dường như trong mắt nhiều người, nếu bạn không có con – hoặc ít nhất là một chú chó – thì chắc hẳn có điều gì đó không ổn với bạn. Sự gợi ý ngầm rằng cuộc đời tôi thiếu đi một thứ gì đó thiết yếu đôi khi khiến tôi cảm thấy mình ít được nhìn nhận hơn, ít được trân trọng hơn, và có phần nào đó bị lãng quên.

(Credit: Yavdat/Shutterstock)

Tìm kiếm giá trị ngoài vai trò làm mẹ

Tôi tự hào về những gì mình đã đạt được – sự nghiệp, tình bạn, và những đam mê cá nhân mang lại cho tôi ý nghĩa cuộc sống. Nhưng thật khó để hoàn toàn tin tưởng vào giá trị của chúng, khi xã hội không ngừng gắn liền hạnh phúc với vai trò làm cha mẹ. Ngay cả mạng xã hội cũng khuếch đại điều đó, khi những bài đăng ngập tràn hình ảnh về con cái, những chuyến du lịch gia đình, hay những khoảnh khắc tự hào của bậc làm cha mẹ. Tôi có đang bỏ lỡ điều gì đó quan trọng nhất trong đời không?

Để tìm thấy giá trị của chính mình bên ngoài những chuẩn mực xã hội quen thuộc cần rất nhiều dũng khí và sự kiên định. Điều đó đồng nghĩa với việc học cách công nhận bản thân, ngay cả khi điều đó khiến tôi đôi lúc cảm thấy lạc lõng. Cuộc sống của tôi có ý nghĩa, dù không đi theo con đường mà đa số người chọn.

Kết nối vượt qua ranh giới của việc làm cha mẹ

Mỗi khi tôi chia sẻ một chút về cuộc sống không-con-cái của mình, tôi nhận thấy có một sự thay đổi trong cách mọi người phản ứng – một sự công nhận rằng cuộc sống của tôi cũng có giá trị theo một cách riêng. Điều thú vị là những người dễ dàng hiểu điều đó nhất lại là những bậc cha mẹ lớn tuổi – những người con cái đã trưởng thành và rời tổ.

Dù những khoảnh khắc ấy không thể xóa đi hoàn toàn cảm giác bị lu mờ, chúng mang đến một điều ý nghĩa hơn: một sự nhắc nhở rằng tôi cũng có thể đóng góp vào cộng đồng bằng những cách khác.

Câu chuyện của tôi phản ánh một nhu cầu lớn hơn: sự công nhận rộng rãi hơn về những con đường khác nhau mà mỗi người có thể tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống.

Đã đến lúc chúng ta tạo ra một nền văn hóa trân trọng mọi hành trình, chứ không chỉ riêng những người làm cha mẹ. Chúng tôi không chỉ là những “bà cô độc thân nuôi mèo.” Chúng tôi mang đến những màu sắc riêng cho nơi làm việc và các mối quan hệ xã hội. Và với những ai không có con, hãy nhớ rằng tiếng nói, quan điểm và sự hiện diện của bạn cũng có giá trị – để chúng ta được công nhận vì chính con người mình, chứ không phải vì những gì ta thiếu.

Nếu bạn cũng từng cảm thấy vô hình

Nếu bạn đọc những dòng này và cảm thấy đồng cảm, hãy nhớ rằng bạn không đơn độc. Một vài điều cần ghi nhớ:

• Cuộc sống của bạn có giá trị. Dù bạn chọn con đường nào, cuộc đời bạn vẫn đầy ý nghĩa. Những trải nghiệm của bạn cũng phong phú và đáng trân trọng không kém bất kỳ ai.
• Tạo ra sự hiện diện cho chính mình. Hãy tìm kiếm và nuôi dưỡng những kết nối trân trọng hành trình riêng của bạn. Tham gia các nhóm, theo đuổi đam mê, và vây quanh mình bằng những người thực sự hiểu bạn.
• Lên tiếng cho sự đa dạng. Càng nhiều người chia sẻ câu chuyện của mình, xã hội sẽ càng học cách trân trọng những hành trình khác nhau. Hãy cởi mở về trải nghiệm của bạn, và khuyến khích môi trường làm việc công nhận mọi giai đoạn cuộc sống, không chỉ riêng chuyện làm cha mẹ.

Bằng cách đón nhận câu chuyện riêng của mình, chúng ta có thể góp phần tạo nên một thế giới bao dung hơn – nơi mọi con đường đều được tôn trọng, trân quý và nhìn nhận.

Nguồn: Why Adults Without Kids Often Feel Invisible | Psychology Today