Bạn có đang quá hiệu quả trong mối quan hệ của mình?

Tôi yêu sự hiệu quả. Tôi thích hoàn thành mọi việc một cách nhanh chóng và gọn gàng.

Trong giờ làm việc, tôi luôn cố gắng tập trung và đạt hiệu suất cao nhất. Nhưng khi các con tôi chào đời, danh sách việc cần làm của tôi dài thêm hàng trăm đầu mục. Và thế là tôi mang theo cả tư duy hiệu quả ấy về nhà. Tôi vận hành lịch trình buổi tối của bọn trẻ như một cỗ máy, luôn cố gắng đi trước một bước. Tôi không thực sự tận hưởng thời gian bên con hay vợ mình. Chỉ đến khi lũ trẻ lên giường, ngôi nhà lặng yên trở lại, tôi mới thở phào, ngồi xuống ghế, nhấm nháp chút đồ ăn vặt, và dành thời gian bên vợ mình.

Phải mất vài năm tôi mới nhận ra rằng, trong hành trình theo đuổi hiệu quả, tôi đã bỏ lỡ gia đình mình.

Photo by Galit Romanelli

Cái Bẫy Mang Tên “Hiệu Quả”

Chúng ta không ngừng tìm kiếm những mẹo hay để tối ưu hóa thời gian, để làm được nhiều hơn trong khoảng thời gian ngắn hơn, để trở thành bậc thầy của sự đa nhiệm. Trong công việc và học tập, chúng ta được khen thưởng khi biết lập kế hoạch, thực thi nhanh chóng và đạt năng suất cao. Hiệu quả là khi ta đạt kết quả tối đa với nỗ lực tối thiểu.

Tôi gọi đó là một cái bẫy, một “lưới đánh cá hiệu quả” (E-fish-net). Giống như một tấm lưới vây bắt mọi thứ, sự hiệu quả lôi kéo sự chú ý của chúng ta từ nhiều hướng, khiến ta không thể thực sự hiện diện. Nó kéo tâm trí ta rời xa khoảnh khắc hiện tại, trong khi cơ thể ta vẫn ở đây. Khoảng cách giữa một tâm trí quay cuồng với những kế hoạchvà một cơ thể đang đứng yên trong thực tại là nguyên nhân gây ra căng thẳng, mệt mỏi và cảm giác kiệt quệ.

Khi ta quá chú trọng vào hiệu suất, luôn cố gắng làm xong mọi thứ thật nhanh, ta đánh mất điều quan trọng nhất—sự kết nối với những người ta yêu thương. Ta cứ mải vận hành mọi thứ mà quên đi sự hiện diện. Chúng ta không thực sự dành trọn vẹn sự chú ý cho những người thân yêu.

Nhưng gia đình không phải là một danh sách nhiệm vụ cần hoàn thành. Mối quan hệ không phải là một dự án có hạn chót. Những người ta yêu thương không phải là một “công việc” mà ta cần tối ưu hóa. Họ là nguồn sống, là ý nghĩa thật sự của cuộc đời.

Khi Sự Hiệu Quả Trở Thành Rào Cản

Nếu cả hai người trong một mối quan hệ đều bị cuốn theo sự hiệu quả, họ sẽ cùng nhau lao về phía trước, nhưng lại chật vật trong việc kết nối và bày tỏ sự mong manh của mình. Nếu một người quá hiệu quả còn người kia không như vậy, sự mất kiên nhẫn và khó chịu có thể nảy sinh.

Một mối quan hệ khỏe mạnh đòi hỏi ta phải lùi lại một bước, giảm tốc độ, và tận hưởng khoảnh khắc mà không cần phải có một kế hoạch hay mục tiêu cụ thể. Khi ta chậm lại, ta sẽ có thêm thời gian, không gian, sự tò mò, những khoảnh khắc chờ đợi, cả sự nhàm chán và những bất ngờ. Và chính những điều đó tạo nên sự kết nối.

Học Cách “Kém Hiệu Quả” Trong Tình Yêu

1. Nhìn lại chính mình

Hãy tự hỏi: Bạn có đang đặt hiệu suất lên hàng đầu, ngay cả trong gia đình mình? Nếu câu trả lời là có, hãy thử mở rộng góc nhìn, để hiệu suất không còn là tiêu chí số một khi ở bên những người thân yêu.

2. Đón nhận sự nhàm chán

Đôi khi, chính những khoảnh khắc không làm gì lại tạo ra những cuộc trò chuyện sâu sắc và những phút giây kết nối đáng nhớ. Hãy để bản thân và người bạn yêu thương cùng nhau chán—biết đâu sự chán ấy sẽ mở ra một điều gì đó bất ngờ.

3. Ghi nhớ điều cốt lõi

Mối quan hệ không phải là cuộc đua năng suất. Cách tốt nhất để củng cố tình yêu chính là dành thời gian cho nhau, thực sự hiện diện bên nhau.

4. Giảm kỳ vọng, bớt hoàn hảo

Đôi khi, một điều “đủ tốt” lại tốt hơn một điều hoàn hảo. Hãy thả lỏng. Hãy hít thở qua những phút giây tưởng như “lãng phí” bên gia đình và đón nhận sự chơi đùa trong chính mối quan hệ của mình.

5. Dừng lại một nhịp

Trước khi bước vào nhà, trước khi gặp lại những người thân yêu sau một ngày dài, hãy dừng lại một chút. Hít thở sâuvài lần. Để tâm trí bạn thực sự trở về với hiện tại.

6. Dành thời gian “không có kế hoạch”

Hãy có những khoảng thời gian không mục tiêu, không điện thoại, không danh sách việc cần làm. Đơn giản chỉ là cùng nhau tồn tại—đi dạo, ngồi trên hiên nhà, trò chuyện vu vơ hay chỉ đơn giản là cùng nhau lặng im trong phòng khách.

7. Sống chậm hơn

Thử làm mọi việc hàng ngày với tốc độ chậm hơn: cùng nhau nấu ăn, rửa bát, dọn dẹp nhà cửa. Sự hiện diện bên nhau trong những công việc nhỏ nhặt ấy có thể tạo nên sự kết nối sâu sắc hơn.

8. Biến những khoảnh khắc nhỏ thành nghi thức gắn kết

Một cốc cà phê sáng cùng nhau có thể trở thành một điểm neo kết nối giữa hai người. Một cái ôm trước khi đi làm, một câu chúc ngủ ngon, một ánh mắt trìu mến—tất cả những điều nhỏ bé ấy tạo nên tình yêu.

9. Tận hưởng sự “kém hiệu quả”

Thay vì cảm thấy có lỗi khi không làm gì, hãy tận hưởng nó. Mỉm cười, vui đùa, và cảm nhận sự nhẹ nhõm khi “lãng phí thời gian” bên người mình yêu thương.

10. Trân trọng sự khác biệt

Nếu một người thích làm mọi thứ nhanh còn người kia thích tận hưởng khoảnh khắc, hãy xem đó là một sự bổ sung chứ không phải một trở ngại. Chính sự khác biệt đó giúp mối quan hệ cân bằng và có sức sống hơn.

Món Quà Của Sự Hiện Diện

Sự đối lập của hiệu suất là sự hiện diện. Và hiện diện chính là món quà lớn nhất ta có thể dành cho những người mình yêu thương.

Vậy nên, lần tới, khi bạn thấy mình đang cố gắng tối ưu hóa mối quan hệ, hãy dừng lại một chút, hít một hơi thật sâu, và nhớ rằng:

Đôi khi, chậm lại chính là điều mà tình yêu của bạn đang cần.

Nguồn: Are You Too Efficient in Your Relationship? - Psychology today