Các chất bổ sung giúp tăng cường trí não: Một hướng dẫn cơ bản về Nootropics (thuốc hưng trí)

Tác giả: Mans Denton.

Trong tất cả các cuộc thảo luận về sức khỏe và thể chất, người ta thường ít chú ý đến động lực chính của cơ thể con người: bộ não.

Kể từ những năm 1950, khoa học thần kinh đã có những khám phá mà chúng ta có thể sử dụng để cải thiện trí nhớ, khả năng tập trung, sự tỉnh táo và khả năng nhận thức chung.

Ứng dụng của những khám phá này đã dẫn đến sự ra đời của thuốc hưng trí “nootropics”, một thuật ngữ được đặt ra bởi bác sĩ người Romania tên là Corneliu Giurgea vào năm 1972 sau khi phát hiện ra một họ “thuốc thông minh”. Nootropics là các hợp chất tổng hợp và tự nhiên có thể cải thiện khả năng nhận thức chung của bạn, chẳng hạn như trí nhớ, sự chú ý, sự tập trung và động lực.

Mặc dù thuật ngữ còn tương đối mới, các loại thuốc thông minh đã được sử dụng suốt mấy nghìn năm. Trong bối cảnh thiếu công nghệ hiện đại và hiểu biết khoa học, các nền văn hóa cổ đại đã biết sử dụng các loại thảo mộc nhằm cải thiện chức năng nhận thức ở khắp nơi trên thế giới. Các tài liệu ghi chép về học thuyết y học cổ truyền Trung Quốc có từ năm 1100 trước Công nguyên; và trong y học Ayurvedic ở tiểu lục địa Ấn Độ, các loại thảo mộc đã được sử dụng như những chất tăng cường nhận thức ngay từ năm 5000 trước Công nguyên.

Caffeine ở dạng trà được phát hiện từ năm 1500 đến 1000 trước Công nguyên ở Trung Quốc, trong khi thức uống cà phê mạnh hơn đã được phổ biến vào thế kỷ 13 và 14.  Mối quan hệ của con người với các chất tăng cường trí não đã có từ xa xưa, nhưng chỉ gần đây khoa học mới bắt kịp tham vọng của chúng ta. Sau đây là mô tả ngắn gọn về những lợi ích của nootropic, danh sách các khuyến nghị, mẹo về cách tùy chỉnh cách sử dụng của bạn và một vài lưu ý.

Cách sử dụng Nootropics

Thật không may, cho đến nay vẫn chưa có loại thuốc nào được phát minh có thể ngay lập tức biến bạn thành một siêu nhân có trí lực siêu phàm như trong bộ phim Limitless. Không có con đường tắt nào để đạt được trí óc sắc bén: nền tảng của sự khéo léo và rèn luyện nhận thức vẫn là học tập, kỷ luật, và thường xuyên tham gia các bài tập tăng cường sự chú ý.

Thay vì cung cấp cho bạn sức mạnh tinh thần, nootropics có thể chỉ đơn giản là nâng cao sức mạnh tinh thần mà bạn đã xây dựng theo cách cũ. Hãy tiếp cận chúng tương tự như cách bạn uống thực phẩm chức năng cho quá trình tập luyện thể chất của mình. Giảm đồ uống trước khi luyện tập và whey protein sẽ không biến bạn thành một người mạnh mẽ một cách thần kỳ nếu bạn không sử dụng chúng kết hợp cùng với việc tập gym. Tương tự thế, nootropics sẽ không biến bạn thành thiên tài, nhưng chúng có thể cung cấp cho bộ não của bạn một “máy bơm” mạnh hơn và giúp bạn giữ vững thành quả mà bạn đạt được từ các bài tập trí óc của mình.

Cũng giống như chuyện bạn có thể tăng lượng caffein bạn uống trước khi đến phòng tập thể dục vào một ngày mà bạn cảm thấy mệt mỏi hơn bình thường hoặc có kế hoạch tập luyện khó hơn bình thường, hãy sử dụng nootropics cho những trường hợp bạn cảm thấy choáng váng và/hoặc có một hoạt động nhận thức đặc biệt khó hoàn thành.

Lợi ích nhận thức của Nootropics 

Các thực hành y học cổ đại đã công nhận các ứng dụng khác nhau của các phương pháp chữa bệnh bằng thảo dược khác nhau, và các loại nootropics hiện đại cũng có nhiều cách sử dụng. 

Nootropics có 5 ứng dụng chính.

Trí nhớ – Đối với thanh niên cũng như người già, có trí nhớ tốt hơn thì luôn luôn hữu ích. Nhiều thuốc nootropics được thiết kế đặc biệt nhằm ngăn chặn loại suy thoái thần kinh gây ra bệnh Alzheimer, lú lẫn do tuổi già và bệnh Parkinson. Những người trẻ tuổi có thể lưu ghi nhớ tài liệu hiệu quả hơn khi sử dụng nootropics tăng cường trí nhớ. Một số loại thuốc thông minh được sử dụng tốt hơn cho trí nhớ ngắn hạn, trong khi những loại khác có hiệu quả với trí nhớ dài hạn. Piracetam, choline, và creatine là những chất tăng cường trí nhớ phổ biến. 

Sự Tập trung– Bất kỳ ai từng uống cafe đều biết được những lợi thế nhờ tăng cường khả năng tập trung và chú ý. Nhiều loại thuốc thông minh giúp cải thiện sự tập trung hoặc tỉnh táo về bản chất là chất kích thích, nhưng cũng tạo ra cảm giác minh mẫn. Caffeine là một chất nootropic cùng với L-theanine. Sâm Hàn Quốc và CILTeP cũng cải thiện sự tập trung

Cải thiện tâm trạng – Một số nootropics tăng cường chức năng nhận thức bằng cách cải thiện tâm trạng và giảm lo lắng. Trong nhiều nghiên cứu, việc giảm lo lắng dẫn đến kết quả kiểm tra tốt hơn cho nhiều chỉ số nhận thức (bao gồm trí nhớ ngắn hạn và dài hạn). Caffeine và L-theanine là một chất cải thiện tâm trạng, cùng với bacopa monniera (rau đắng biển) và nhân sâm Hàn Quốc.

Chống mệt mỏi – Các loại thuốc thông minh ngăn ngừa mệt mỏi hoạt động bằng cách ngăn chặn các thụ thể trong não bộ hoặc cung cấp tổng hợp năng lượng hiệu quả hơn. Bằng cách giảm mệt mỏi, người dùng có thể làm việc lâu hơn và hiệu quả hơn. Creatine và rhodiola rosea (cây rễ vàng) là những chất chống mệt mỏi hiệu quả.

Lập luận & Sáng tạo – Một loại nootropics nhỏ hơn cũng ảnh hưởng đến các kỹ năng lập luận chung và cải thiện tính sáng tạo trong giải quyết vấn đề. Creatine và iodine có hiệu quả trong việc tăng cường những khả năng nhận thức này.

Nhiều nhà khoa học về nootropics có bằng chứng ủng hộ cho những tuyên bố này, nhưng không may là do ngân sách eo hẹp nên các nghiên cứu dài hạn vẫn chưa được thực hiện. Do đó, những tác động lâu dài - dù tốt hay xấu - của việc sử dụng các loại thuốc thông minh lên não bộ vẫn chưa được làm rõ.  

Tìm Nootropics ở đâu

Dưới đây, chúng tôi đi vào chi tiết cụ thể các chất nootropics và khuyến nghị về liều lượng. Tuy nhiên, nhiều chất trong số chúng có thể là những hợp chất mà bạn chưa từng nghe đến. Vậy bạn tìm những chất nootropics này ở đâu?

Một số nootropics được bán tại cửa hàng chính thống chuyên về sản phẩm sức khỏe, như GNC và Whole Foods. Nhược điểm của cách này là giá cả có xu hướng đắt hơn và ít lựa chọn hơn.

Để có giá tốt hơn và nhiều lựa chọn hơn, cách tốt nhất là mua online. Nhưng hãy đảm bảo mua hàng ở nơi uy tín. Để tránh mua phải hàng giả, tôi khuyên bạn chỉ mua các chất bổ sung có chứng nhận phân tích của bên thứ 3 vì mục đích an toàn. Cũng nên đọc các bài đánh giá online và các diễn đàn để biết được những nơi bán hàng uy tín. Đây là một trang nên đọc kỹ: http://www.reddit.com/r/Nootropics/

Bắt đầu với các hợp chất và Stacks

Nootropics thường là các đơn chất được chiết xuất từ ​​thiên nhiên hoặc do con người tổng hợp. Việc kết hợp các hợp chất với nhau để tạo ra hiệu ứng đồng vận được gọi là “stacking.” Đối với người mới bắt đầu, dưới đây là vài hợp chất và stacks an toàn để bạn lựa chọn.

Caffeine + L-Theanine

Ngạc nhiên chưa! Có một chất còn tốt hơn mỗi mình caffeine. L-theanine là một axit amin có trong trà xanh có thể loại bỏ nhiều tác dụng phụ của việc sử dụng quá nhiều caffeine đồng thời tăng cường những mặt tích cực. Ưu điểm của việc sử dụng L-theanine với caffeine bao gồm:

• Cải thiện sự tập trung/chú ý, động lực và tâm trạng.
• Cải thiện mức sóng alpha (dấu hiệu của sự thư giãn)
• Giảm nhịp tim, huyết áp và lo lắng/căng thẳng.

Đối với những người tiêu thụ caffeine thường xuyên, liều lượng 100mg caffeine và 200mg L-theanine là tốt nhất. Những người mới bắt đầu có thể nhận thấy những tác động tích cực với liều lượng ít nhất là 50mg caffein và 100mg L-theanine, nhưng tỷ lệ 1: 2 là tốt nhất.

Creatine

Vì lý do tương tự mà creatine rất hữu ích để cải thiện khối lượng cơ và sức mạnh, nó cũng đóng vai trò như một chất nootropic mạnh mẽ.

• Tăng cường tổng hợp ATP (hình thành năng lượng) trong não bộ
• Cải thiện trí nhớ ngắn hạn (sử dụng fMRI của não)
• Cải thiện kỹ năng lập luận
• Tăng cường lưu lượng oxy và tổng hợp ATP, làm giảm các triệu chứng mệt mỏi.

Sử dụng creatine cho mục đích nhận thức cần liều lượng 5 grams mỗi ngày. Với tốc độ này, sẽ mất khoảng 2 tuần để bắt đầu nhận thấy hiệu quả, nhưng người dùng có thể sử dụng 20 grams mỗi ngày trong 5 ngày để tăng tốc quá trình này trước khi trở lại 5 grams mỗi ngày.   

Rau đắng biển (Bacopa Monniera)

Bacopa monniera là một loại thảo mộc được sử dụng trong y học cổ truyền Ayurvedic. Người dùng trải nghiệm các lợi ích khác nhau bao gồm:

• Cải thiện trí nhớ ngắn hạn và dài hạn
• Kết quả kiểm tra lý luận tốt hơn nhờ giảm lo lắng
• Tăng cường sự chú ý và tập trung (nhưng không mạnh bằng caffeine)
• Giảm lo lắng/căng thẳng

Các lợi ích dẫn truyền thần kinh bao gồm cải thiện sự giải phóng acetylcholine (liên quan đến tăng cường trí nhớ) và giảm căng thẳng trên hệ thống dopaminergic, điều chỉnh chất dẫn truyền thần kinh dopamine liên quan đến hạnh phúc và khoái lạc.

Sử dụng 300mg chiết xuất bacopa monniera (50% bacoside A và B) là tốt nhất cho người mới bắt đầu. Không giống như các loại thảo mộc khác, bacopa có thể hòa tan trong chất béo vì vậy tốt nhất nên dùng nó với một số loại chất béo trong chế độ ăn uống; một miếng thịt hoặc bữa ăn nấu bằng dầu ăn là đủ. Dân làng Ấn Độ truyền thống sử dụng ghee (bơ) với bacopa monniera.

Piracetam và Choline

Chất “nootropic” đầu tiên được tìm thấy vào năm 1972 là piracetam, là một chất dẫn xuất của chất dẫn truyền thần kinh GABA. Các nhà khoa học vẫn chưa rõ về phương thức hoạt động chính xác, nhưng piracetam làm tăng sự hấp thu và sử dụng acetylcholine ở các vùng não chịu trách nhiệm cho việc hình thành trí nhớ. Các nghiên cứu ban đầu trên động vật và con người cho thấy rằng một mình piracetam có thể cải thiện trí nhớ tốt hơn một viên giả dược, nhưng kết hợp choline với piracetam thậm chí còn hiệu quả hơn.

Choline là một chất nootropic hữu ích, vì nó là tiền chất của acetylcholine (giúp cải thiện sự hình thành trí nhớ). Hầu hết mọi người không tiêu thụ đủ thịt nội tạng và trứng để đáp ứng nhu cầu choline, nên bổ sung nó sẽ có lợi cho con người. Sự kết hợp giữa choline và piracetam không chỉ có tác dụng cải thiện trí nhớ ở người trẻ tuổi mà còn là phương pháp điều trị hàng đầu đối với bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ do tuổi già và các bệnh thoái hóa thần kinh khác ở người cao tuổi.

Một đặc điểm thú vị khác là việc sử dụng stack này để có được giấc mơ sáng suốt (lucid dream). Lucidity (Sáng suốt) là nhận thức được việc mình đang ở trong giấc mơ và điều khiển các sự kiện một cách có ý thức.

Piracetam là loại phổ biến nhất và được biết đến nhiều nhất trong số các loại racetams, nhưng có những họ hàng hóa học giống nhau về cấu trúc có những tác động khác nhau. Aniracetam là một chất tương tự mạnh hơn, hấp thụ nhanh chóng, nhưng không kéo dài. Oxiracetam là một chất bảo vệ thần kinh có thể ngăn chặn và đảo ngược chấn thương não, trong khi các chất tương tự mới hơn như coluracetam và phenylpiracetam vẫn đang được thử nghiệm trong phòng thí nghiệm.

Liều khởi đầu 1600mg piracetam là đủ, mặc dù một số người có thể sử dụng tới 6 grams. Các nguồn cung cấp choline hiệu quả nhất là alpha GPC và CDP choline (200-300mg của một trong hai), thay vì dùng lecithin hoặc choline bitartrate.

Cây Rễ Vàng (Rhodiola Rosea)

Loại thảo mộc high-altitude này được sử dụng như một chất cải thiện tâm trạng và chống mệt mỏi. Cây Rễ Vàng có thể giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường trí nhớ bằng cách tăng mức serotonin. Sử dụng rhodiola lâu dài có thể làm giảm thời gian phản ứng và cải thiện kỹ năng suy luận. Tâm trạng được cải thiện thường thường chịu trách nhiệm cho việc nâng cao thành tích, đó là lý do tại sao y học cổ truyền Trung Quốc chủ yếu dựa vào Cây Rễ Vàng.

Bắt đầu với 350mg rhodiola (3% rosavins) mỗi ngày một lần có thể cải thiện tâm trạng và giảm mệt mỏi tinh thần tương tự như creatine. Không giống như creatine, rhodiola là một chất thích hoạt động hiệu quả hơn khi sử dụng cách ngày hơn là sử dụng hàng ngày. Đối với rhodiola, tỷ lệ 3:1 giữa dùng và nghỉ là tối ưu, nhưng cũng cần đến sự phỏng đoán của cá nhân.

Nhân sâm Hàn Quốc

Chất Nootropic nổi tiếng và được nghiên cứu nhiều nhất là nhân sâm Hàn Quốc (đừng nhầm với nhân sâm Hoa Kỳ, loại có ít tác dụng nootropic). Lợi ích của nhân sâm Hàn Quốc bao gồm:

Cải thiện trí nhớ

Tăng cường tập trung/chú ý (tương tự như caffeine)

Cải thiện tâm trạng nhờ giảm lo lắng

Nâng cao hiệu suất: thời gian phản ứng, sức chịu đựng, khả năng ghi nhớ

Bắt đầu với liều lượng 100mg (nồng độ ginsenoside 3-5%) mỗi ngày, chỉ cần 1-2 liều sẽ mang lại hiệu quả nootropic. Nhân sâm Hàn Quốc cũng kết hợp tốt với ginkgo biloba (bạch quả).

CILTeP

Một sự kết hợp nootropic mới và tiên tiến hơn là CILTeP, là viết tắt của cụm từ “chemically induced long-term potentiation.” Sự kết hợp của chiết xuất atisô và forskolin tăng cường cAMP và ức chế PDE-4, trên lý thuyết sẽ cải thiện sự tỉnh táo, tập trung và trí nhớ. 

CILTeP là kết quả hợp tác của cộng đồng nootropic. Nó đến từ một quy trình mã nguồn mở thay vì từ phòng thí nghiệm. Các thành phần đã được điều chỉnh bởi hàng chục người sử dụng nootropic (bao gồm cả Tim Ferriss) để tìm ra liều lượng tối ưu, nhưng hoàn toàn chưa được kiểm tra trong môi trường nghiên cứu

Một điểm khởi đầu tốt là 900mg chiết xuất atisô (5% axit caffeoylquinic), 4mg forskolin, 500mg L-phenylalanin, 750mg acetyl-L-carnitine, và 5mg vitamin B-6.

Tùy chỉnh Nootropics

Giống như chế độ ăn uống và các lựa chọn lối sống khác, các cách kết hợp và stacks nootropic tốt nhất thường tùy theo từng cá nhân. Nhiều nootropics tương tác khác nhau giữa người này với người kia, đó là lý do tại sao kiểm tra cá nhân, chủ quan có thể là một công cụ hiệu quả để tối ưu hóa việc nâng cao nhận thức. Hãy thử nghiệm những cách stack khác nhau và bạn tự xác định xem cách nào có hiệu quả nhất.

Một phương pháp hiệu quả để tùy chỉnh nootropics là xác định chất dẫn truyền thần kinh nào đang chiếm ưu thế trong não của bạn và chất nào đang bị thiếu hụt. Trong cuốn The Edge Effect của Eric Braverman, người ta có thể thực hiện một bài đánh giá để xác định những chất dẫn truyền thần kinh nổi trội và thiếu hụt của bạn.

Một số sản phẩm, chẳng hạn như Onnit’s Alpha Brain, với các kết hợp được tạo sẵn. Alpha Brain có nhiều hợp chất hiệu quả, bao gồm alpha GPC choline và L-theanine, nhưng nhiều thành phần không có mức độ hiệu quả nhất định đối với tất cả mọi người.

OptiMind là một nootropic khác với các kết hợp được tạo sẵn.

Ba quy tắc của Nootropics

Cũng giống như với bất kỳ công cụ nào khác, có cách sử dụng nootropics “đúng” và “sai”. Có rất nhiều sự khác biệt trong mục tiêu và phương pháp luận của việc dùng nootropics, nhưng lưu ý đến ba quy tắc này sẽ mang lại kết quả cân bằng và hiệu quả hơn.

1. Bạn phải theo dõi kết quả. Có nhiều công nghệ hiện đại khác nhau có thể cho phép bạn kiểm tra và theo dõi việc sử dụng nootropic để đảm bảo chúng đang có tác động tích cực đến nhận thức của bạn. Bất kể bạn đang cải thiện lĩnh vực nhận thức nào, Cambridge Brain Sciences và Quantified Mind có nhiều bài kiểm tra khác nhau để theo dõi sự tiến bộ. Ngay cả ứng dụng Mercury, cung cấp thử nghiệm chủ quan dựa trên cảm giác, có thể giúp bạn xác định xem liệu các nootropics nhất định có hiệu quả với bạn hay không. 
2. Đừng trở nên lệ thuộc. Những người sử dụng nootropics đôi lúc trở thành nạn nhân của chuyện lệ thuộc về mặt thể chất và/hoặc trí óc. Nghiện thế chất đối với caffeine, rhodiola, và phenibut có thể làm suy giảm nhận thức và thay đổi hóa học của não bộ về lâu dài. Nghiện tinh thần thì khó phân biệt hơn, nhưng tai hại không kém; bất cứ lúc nào bạn cảm thấy phải cần đến nootropics, hãy tạm nghỉ. Hãy sử dụng thuốc thông minh trong những trường hợp đặc biệt thay vì thường xuyên mong muốn nâng cao trí óc.
3. Nootropics không phải là một biện pháp thay thế. Nếu bạn thường xuyên bị thiếu ngủ, có chế độ ăn uống kém và không tập thể dục đều đặn, thì nootropics sẽ không thể giải quyết được các vấn đề của bạn. Lựa chọn lối sống phù hợp là ưu tiên hàng đầu; còn nâng cao nhận thức bằng nootropics chỉ là một phần thưởng cho những lúc cần thiết.

Hãy lưu ý đến ba quy tắc này và bắt đầu từ từ với nootropics có thể giúp mở rộng các khả năng nhận thức của bạn và giúp bạn đạt được mục tiêu. Các nền văn hóa truyền thông trên khắp thế giới đã sử dụng nhiều hợp chất tăng cường nhận thức này trong hàng ngàn năm, nhưng khoa học hiện đại đang xác thực những tuyên bố của chúng và làm cho mọi người dễ dàng tiếp cận hơn với nootropics. Quan trọng nhất là, chúng sẽ giúp bạn thoát khỏi những giới hạn và khiếm khuyết của gen di truyền.

Tác giả

Mans Denton là một người bẻ khóa sinh học (biohacker) với hy vọng tối ưu hóa những năng lực trí óc và thể chất bằng mọi cách có thể. Anh viết blog tại The Hacked Mind và quản lý Pure Nootropics, tập trung vào một nhánh nhỏ của thuốc thông minh an toàn.

Nguồn: https://www.artofmanliness.com/articles/supplements-to-boost-your-brain-a-primer-on-nootropics/