Đọc Vị Mọi Người Như Một Chuyên Gia: 17 Bí Quyết Theo Tâm Lý Học
Bài viết này không nói về việc đọc được suy nghĩ giống như Edward Cullen trong cuốn Chạng vạng đâu. Chỉ có ma cà rồng mới có thể làm điều đó (nếu họ thực sự tồn tại). Bài viết này nói về việc hiểu được những gì người khác muốn nói mà không cần thông qu
Đừng vội lo lắng.
Bài viết này không nói về việc đọc được suy nghĩ giống như Edward Cullen trong cuốn Chạng vạng đâu. Chỉ có ma cà rồng mới có thể làm điều đó (nếu họ thực sự tồn tại).
Bài viết này nói về việc hiểu được những gì người khác muốn nói mà không cần thông qua ngôn ngữ. Đó là việc cảm nhận được ý muốn thực sự của họ, kể cả khi những điều họ nói ra là ngược lại.
Khả năng thực sự thấu hiểu được về mọi người sẽ tác động đáng kể đến cuộc sống xã hội, cá nhân và công việc của bạn.
Khi bạn hiểu được cảm giác của người khác, bạn có thể điều chỉnh thông điệp và phong cách giao tiếp của mình để đảm bảo thông điệp được tiếp nhận theo cách tốt nhất có thể.
Điều này không quá khó. Nghe có vẻ sáo rỗng, nhưng bạn không cần bất kỳ năng lực đặc biệt nào để có thể đọc vị người khác.
Và, dưới đây là 17 mẹo để đọc vị mọi người như một chuyên gia:
1. Hãy khách quan và cởi mở
Trước khi cố gắng đọc vị mọi người, đầu tiên bạn phải luyện tập để có một tâm hồn cởi mở. Đừng để cảm xúc và những trải nghiệm trong quá khứ làm ảnh hưởng đến ấn tượng và quan điểm của bạn.
Nếu bạn xét đoán mọi người một cách dễ dàng, có thể bạn sẽ hiểu sai về họ. Hãy thật khách quan trong việc tiếp cận từng tương tác và tình huống.
Theo Chuyên gia y khoa Judith Orloff M.D trên trang Psychology Today, “Chỉ có tính Logic thôi thì sẽ không thể giúp bạn hiểu được tất cả về ai đó. Bạn phải có được những thông tin quan trọng khác thì mới có thể hiểu được những tín hiệu phi ngôn ngữ quan trọng mà mọi người đưa ra.”
Cô ấy nói rằng để nhìn thấu được ai đó, bạn phải “luôn giữ thái độ khách quan và tiếp nhận thông tin một cách trung lập mà không làm sai lệch nó”.
2. Chú ý đến vẻ bề ngoài
Judith Orloff M.D nói rằng khi muốn hiểu được người khác, hãy cố gắng chú ý đến vẻ bề ngoài của họ. Họ đang mặc trang phục gì?
Họ có phải kiểu ăn mặc để thành công không, điều này có cho thấy rằng họ có tham vọng không? Hay họ chỉ đang mặc quần jean và áo phông, nghĩa là họ thích sự thoải mái chăng?
Liệu họ có một mặt dây chuyền hình thánh giá hoặc hình đức Phật biểu thị xu hướng tôn giáo của họ không? Dù họ mặc gì đi nữa, bạn đều có thể cảm nhận được điều gì đó từ nó.
Sam Gosling, một nhà tâm lý học nhân cách tại Đại học Texas và là tác giả của cuốn sách Snoop, nói rằng bạn nên chú ý đến những “dấu hiệu xác định danh tính”.
Đây là những thứ mà mọi người lựa chọn để thể hiện ra qua vẻ bề ngoài của họ, chẳng hạn như áo phông có in khẩu hiệu, hình xăm hoặc nhẫn.
Đây là những gì Gosling đã nói:
“Dấu hiệu xác định danh tính là những sự thể hiện có chủ ý mà chúng ta đưa ra để thể hiện thái độ, mục tiêu, giá trị của mình, v.v.… Một trong những điều thực sự quan trọng cần ghi nhớ về dấu hiệu xác định danh tính là vì những dấu hiệu này là có chủ ý, nhiều người cho rằng chúng ta đang bị họ thao túng và chúng ta đang bị lừa, nhưng tôi nghĩ rằng có rất ít bằng chứng cho thấy giả định đó là đúng. Tôi nghĩ, nói chung, mọi người thực sự muốn được người khác biết đến. Họ thậm chí cố gắng thay đổi cả vẻ bề ngoài để đạt được điều đó. Họ muốn được nhìn nhận một cách chân thực hơn là một cách tích cực nếu buộc phải lựa chọn."
Ngoài ra, một số phát hiện cho thấy rằng có thể - ở một mức độ nào đó, các đặc điểm tâm lý có thể được đọc từ trên khuôn mặt của một người.
Vinita Mehta Ph.D., Ed.M. giải thích trong Psychology Today:
“Tính cách thiên về Hướng ngoại có thể biểu hiện qua các đặc điểm như mũi và môi nhô ra nhiều hơn, cằm và cơ hàm có xu hướng lõm xuống (cơ hàm là cơ được sử dụng để nhai). Ngược lại, khuôn mặt của những người ít có tính hướng ngoại hơn cho thấy hình mẫu ngược lại, trong đó vùng xung quanh mũi áp sát vào mặt. Những phát hiện này cho thấy rằng có lẽ các đặc điểm tâm lý - ở một mức độ nào đó có thể được đọc từ trên khuôn mặt của một người, mặc dù sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu được hiện tượng này”.
3. Chú ý đến tư thế của mọi người
Tư thế của một người nói lên rất nhiều điều về thái độ của người đó. Nếu họ ngẩng cao đầu, điều đó có nghĩa là họ tự tin.
Nếu họ bước đi một cách thiếu quyết đoán hoặc thu mình lại, đó có thể là dấu hiệu của sự thiếu tự tin.
Judith Orloff M.D nói rằng khi quan sát tư thế, hãy để ý xem họ có ngẩng cao đầu với phong thái tự tin hay họ bước đi thiếu quyết đoán hoặc thu mình lại, điều này cho thấy sự thiếu tự tin.
4. Quan sát các chuyển động cơ thể của họ
Hơn cả lời nói, con người thể hiện cảm xúc của mình thông qua các chuyển động.
Ví dụ: chúng ta nghiêng người về phía những người chúng ta thích và tránh những người chúng ta không thích
Evy Poumpouras, một cựu đặc vụ của Sở Mật vụ cho biết: “Nếu họ đang nghiêng người, lòng bàn tay mở ra và hướng lên trên, đó là một dấu hiệu tốt cho thấy họ đang kết nối với bạn”.
Nếu bạn quan sát thấy người đó đang nghiêng người ra xa, điều đó có nghĩa là họ đang cố tạo dựng một bức tường ngăn cách với bạn.
Một chuyển động khác cần chú ý là khoanh tay hoặc bắt chéo chân. Nếu bạn thấy một người đang làm điều này, điều đó cho thấy họ đang có thái độ phòng thủ, tức giận hoặc tự bảo vệ.
Evy Poumpouras nói rằng “nếu ai đó đang nghiêng người và đột nhiên bạn nói điều gì đó và họ khoanh tay lại, thì bạn nên biết rằng mình đã nói điều gì đó mà người này không thích”.
Mặt khác, khi ai đó giấu tay đi nghĩa là họ đang che giấu điều gì đó.
Nhưng nếu bạn thấy họ cắn môi hoặc cắn móng tay, điều đó có nghĩa là họ đang cố gắng xoa dịu bản thân khi bị áp lực hoặc trong tình huống khó xử.
5. Cố gắng diễn giải các biểu hiện trên khuôn mặt
Trừ khi bạn là một chuyên gia mặt lạnh, nếu không thì cảm xúc của bạn sẽ được khắc ngay trên mặt bạn.
Theo Judith Orloff M.D, có một số cách để giải thích các biểu hiện trên khuôn mặt. Đó là:
Khi bạn nhìn thấy những nét cau mày nhăn mặt, điều đó có thể cho thấy người đó đang lo lắng hoặc suy nghĩ quá mức.
Ngược lại, một người đang cười thật sự sẽ lộ ra những vết chân chim - những đường nét của niềm vui.
Một điều khác cần chú ý là mím môi có thể báo hiệu sự tức giận, khinh thường hoặc cay đắng. Ngoài ra, việc siết hàm và nghiến răng là dấu hiệu của sự căng thẳng.
Ngoài ra, Tiến sĩ Susan Krauss Whitbourne có mô tả một vài loại nụ cười trên trang Psychology Today.
Đó là:
Nụ cười khích lệ: Môi kéo thẳng lên trên, có vết lõm ở hai bên khóe miệng và lông mày nâng lên. Điều này biểu thị phản hồi tích cực.
Nụ cười thân thiện: Biểu hiện qua việc mím môi lại với nhau đồng thời tạo một chút vết lõm ở một bên miệng. Dấu hiệu của tình bạn và sự thích thú.
Nụ cười tự mãn: Môi trên hếch lên và má bị đẩy lên trên, mũi nhăn lại, vết lõm giữa mũi và miệng sâu hơn và mí mắt trên nhô cao.
6. Đừng lẩn tránh những cuộc nói chuyện phiếm
Có thể bạn cảm thấy không thoải mái khi nói chuyện phiếm. Tuy nhiên, đó có thể giúp bạn có cơ hội để làm quen với đối phương.
Những cuộc nói chuyện phiếm giúp bạn quan sát cách một người cư xử trong những tình huống bình thường. Sau đó, bạn có thể sử dụng nó như một điểm chuẩn để phát hiện chính xác bất kỳ hành vi nào khác thường.
Trong cuốn The Silent Language of Leaders: How Body Language Can Help–or Hurt–How You Lead (tạm dịch: Ngôn ngữ thầm lặng của nhà lãnh đạo: Ngôn ngữ cơ thể có thể tác động thế nào đến khả năng lãnh đạo), tác giả đã chỉ ra một số lỗi mà mọi người mắc phải khi cố gắng đọc vị người khác và một trong số đó là họ không hiểu được ranh giới của những hành động thông thường.
7. Xem xét hành vi tổng thể của người đó
Đôi khi chúng ta cho rằng nếu một hành động cụ thể được thực hiện, chẳng hạn như nhìn xuống sàn trong khi trò chuyện, điều đó có nghĩa là người đó đang căng thẳng hoặc lo lắng.
Nhưng nếu bạn đã quen với một người, bạn sẽ biết liệu người đó có đang tránh giao tiếp bằng mắt không hay chỉ là đang thư giãn khi họ nhìn xuống sàn nhà.
Theo LaRae Quy, một cựu đặc vụ phản gián của FBI, “mọi người có những thói quen và kiểu hành vi khác nhau” và một số hành vi này “có thể chỉ đơn giản là phong cách riêng”.
Đó là lý do tại sao việc tạo ra ranh giới về hành vi bình thường của người khác sẽ giúp ích cho bạn.
Học cách xác định bất kỳ điểm khác biệt nào so với hành vi thông thường của một người. Bạn sẽ biết có điều gì đó không ổn khi nhận thấy sự thay đổi trong giọng điệu, nhịp bước chân hoặc ngôn ngữ cơ thể của họ.
8. Đặt câu hỏi trực tiếp để nhận được câu trả lời thẳng thắn
Để có được câu trả lời thẳng thắn, bạn phải tránh xa những câu hỏi mơ hồ. Hãy luôn đặt những câu hỏi yêu cầu câu trả lời thẳng thắn.
Nhớ đừng ngắt lời khi người đó đang trả lời câu hỏi của bạn. Thay vào đó, bạn có thể quan sát cách cư xử của người đó khi họ nói chuyện.
INC khuyên bạn nên tìm kiếm "những ngôn từ hành động" để hiểu sâu hơn về cách suy nghĩ của một người:
“Ví dụ: nếu sếp của bạn nói rằng cô ấy “đã quyết định sử dụng thương hiệu X”, thì ngôn từ chỉ hành động là Đã quyết định. Từ này chỉ ra rằng rất có thể sếp của bạn 1) không bốc đồng, 2) đã cân nhắc nhiều lựa chọn và 3) suy nghĩ thấu đáo… Các ngôn từ hành động cho thấy cách một người suy nghĩ. ”
9. Chú ý ngôn từ và ngữ điệu
Khi bạn nói chuyện với ai đó, hãy cố gắng để ý những từ ngữ mà họ sử dụng. Khi họ nói "Đây là lần thăng chức thứ hai của tôi", họ muốn bạn biết rằng trước đây họ cũng đã từng nhận được một lần được đề bạt.
Đoán xem nào? Những người kiểu này dựa vào người khác để nâng cao hình ảnh bản thân. Họ muốn bạn khen ngợi họ để họ cảm thấy hài lòng về bản thân.
Theo Judith Orloff M.D, bạn cũng nên chú ý đến ngữ điệu được sử dụng:
“Ngữ điệu và âm lượng của giọng nói có thể nói lên nhiều điều về cảm xúc của chúng ta. Các tần số âm thanh tạo ra rung động. Khi tìm hiểu mọi người, hãy để ý xem giọng nói của họ tác động đến bạn như thế nào. Hãy tự hỏi bản thân: Giọng điệu của họ có nhẹ nhàng không? Hay nó thô lỗ, cộc cằn, hay cáu kỉnh? ”
11. Hãy nghe theo bản năng của bạn
Hãy nghe theo bản năng của bạn, đặc biệt là khi bạn gặp một người lần đầu tiên. Bạn sẽ có những phản ứng bản năng trước khi bạn có cơ hội suy nghĩ.
Bản năng của bạn sẽ giúp bạn xác định được xem bạn có cảm thấy thoải mái khi ở bên người đó hay không.
Theo Judith Orloff M.D, “Cảm giác bản năng diễn ra nhanh chóng, là một phản ứng nguyên thủy. Chúng là thước đo sự thật từ nội tâm của bạn, giúp bạn xác định xem liệu ai đó có đáng tin không.”
12. Đôi khi cảm thấy nổi da gà
Nổi da gà xảy ra khi chúng ta đồng cảm với những người làm ta cảm động hoặc truyền cảm hứng cho chúng ta. Nó cũng có thể xảy ra khi một người đang nói một điều gì đó đánh trúng tâm lý của chúng ta.
Kevin Gilliland, nhà tâm lý học lâm sàng tại Dallas, cho biết: “Khi chúng tôi xem xét nghiên cứu [về cảm giác ớn lạnh], ngoài phản ứng theo thuyết tiến hóa là để làm ấm bản thân, âm nhạc dường như cũng có thể kích hoạt cảm giác đó, cũng như những trải nghiệm cảm động và thậm chí cả những bộ phim”.
Ngoài ra, chúng ta cảm thấy điều đó khi chúng ta có những trải nghiệm deja-vu, khi bạn cảm thấy rằng bạn đã biết một người nào đó từ trước, mặc dù bạn thực sự chưa bao giờ gặp người đó.
13. Chú ý đến những linh cảm bất chợt
Đôi khi, bạn có thể có một khoảnh khắc chợt hiểu được về mọi người. Nhưng hãy cảnh giác vì những sự thấu hiểu này chỉ đến trong nháy mắt.
Chúng ta có xu hướng bỏ lỡ nó vì chúng ta tiếp tục đi đến suy nghĩ tiếp theo quá nhanh đến mức những nhận thức quan trọng này bị mất đi.
Theo Judith Orloff M.D, cảm giác theo bản năng là thước đo sự thật từ nội tâm của bạn:
“Cảm giác theo bản năng diễn ra nhanh chóng, một phản ứng nguyên thủy. Chúng là thước đo sự thật từ nội tâm của bạn, nó giúp bạn xác định xem ai đó có đáng tin không.”
Trong cuốn The Art of Resilience: A Practical Guide to Developing Mental Toughness (Tạm dịch: Nghệ thuật phục hồi: Hướng dẫn thực hành để phát triển một tinh thần dẻo dai), chúng tôi phác thảo chính xác ý nghĩa của việc trở nên dẻo dai về mặt tinh thần. Chúng tôi nêu ra 20 người kiên cường nhất trên thế giới và phân tích những đặc điểm chung của họ. Sau đó, chúng tôi trang bị cho bạn 10 công cụ xây dựng khả năng phục hồi mà bạn có thể bắt đầu sử dụng ngay hôm nay.
14. Cảm nhận sự hiện diện của ai đó
Điều này có nghĩa là chúng ta phải cảm nhận được toàn bộ bầu không khí cảm xúc xung quanh chúng ta.
Khi bạn tìm hiểu mọi người, hãy cố gắng để ý xem người đó có vẻ mặt thân thiện và cuốn hút bạn hay bạn đang phải đối mặt với một bức tường khiến bạn lùi bước.
Theo Judith Orloff M.D, sự hiện diện là:
“Đây là năng lượng tổng thể mà chúng ta phát ra, không nhất thiết phải tương ứng với lời nói hoặc hành vi của chúng ta.”
15. Nhìn vào mắt của mọi người
Người ta nói rằng đôi mắt là cánh cửa của tâm hồn của - chúng truyền tải năng lượng mạnh mẽ. Vì vậy, hãy dành thời gian để quan sát ánh mắt của mọi người.
Khi bạn quan sát, bạn có nhận thấy một tâm hồn cao thượng không? Hay là đó là tâm hồn xấu xa, giận dữ, hay đề phòng?
Theo Scientific American, đôi mắt có thể “cho thấy chúng ta đang nói dối hay nói thật”.
Chúng cũng có thể "đóng vai trò như một máy dò tìm rất tốt về những gì mọi người thích" bằng cách quan sát kích thước đồng tử.
16. Đừng đưa ra giả định
Điều này hầu như không cần phải nói, nhưng hãy nhớ rằng các giả định dẫn đến hiểu lầm. Khi bạn dễ dàng đưa ra các giả định mà không hề biết về người đó, điều đó sẽ dẫn đến nhiều rắc rối hơn.
Trong cuốn The Silent Language of Leaders: How Body Language Can Help–or Hurt–How You Lead (tạm dịch: Ngôn ngữ thầm lặng của nhà lãnh đạo: Ngôn ngữ cơ thể có thể tác động thế nào đến khả năng lãnh đạo), tác giả đã chỉ ra một số lỗi mà mọi người mắc phải khi đọc vị người khác và một trong số đó là không nhận thức được những thành kiến.
Ví dụ, nếu bạn cho rằng bạn của mình đang tức giận, thì bất cứ điều gì họ nói hoặc làm đối với bạn sẽ giống như sự tức giận được che giấu.
Đừng vội kết luận khi vợ bạn đi ngủ sớm chứ không cùng bạn xem chương trình TV yêu thích. Có thể cô ấy chỉ mệt mỏi thôi - đừng nghĩ rằng cô ấy không muốn dành thời gian cho bạn.
Chìa khóa để đọc vị mọi người như một chuyên gia là thư giãn và giữ một tinh thần cởi mở và tích cực.
17. Tập quan sát mọi người
Có công mài sắt có ngày nên kim, vậy nên bạn càng nghiên cứu nhiều về mọi người, bạn càng có thể đọc vị họ chính xác hơn.
Hãy thử làm một bài tập, xem các chương trình trò chuyện ở chế độ tắt tiếng. Quan sát nét mặt và hành động của họ sẽ giúp bạn biết được mọi người đang cảm thấy gì khi họ đang nói chuyện mà không cần nghe bất kỳ lời nào.
Sau đó, xem lại chương trình đó và bật âm lượng để xem bạn những gì bạn quan sát được có đúng không.
Kết luận
Một trong những điều quan trọng nhất bạn có thể biết là cách đọc vị mọi người.
Nó giúp cho bạn trở nên nhạy cảm trong những cuộc tranh luận và hiểu được nhu cầu của những người xung quanh bạn. Đó là một kỹ năng mà bạn có thể học để nâng cao EQ của mình.
Tin tốt là bất kỳ ai (kể cả bạn!) Đều có khả năng đọc vị mọi người.
Vấn đề là, bạn cần biết mình đang tìm kiếm điều gì.
----------
Tác giả: Jude Paler
Link bài gốc: How to read people like a pro: 17 tricks from psychology
Dịch giả: [ChamNguyen] - ToMo - Learn Something New