"Fast Focus - Tập Trung Thần Tốc": Cuốn Cẩm Nang Đạt Đến Sự Tập Trung Tức Thì

Bạn đã bao giờ nghe đến khái niệm “mì ăn liền” hay chưa? Đó chính là khái niệm chỉ thế giới mà chúng ta đang sống hôm nay, một thế giới tập trung vào một lối sống nhanh, gọn, thần tốc, ưa thích những gì thật tiện lợi và đôi khi chẳng hề dễ chịu với những điều không thể theo kịp tốc độ của một chiếc máy tính. Mạng xã hội và những niềm vui từ thế giới ảo đang dần thay đổi cách vận hành của thực tại mà ta đang sống, và một trong những thứ con người đang đánh mất dần chính là sự tập trung. “Bạn dường như không thể hoàn thành công việc đúng thời hạn. Bạn thường trễ hạn và năng suất làm việc của bạn sụt giảm nhanh chóng”; “Bạn có khuynh hướng trì hoãn. Bạn hoãn những nhiệm vụ quan trọng lại và thay vào đó chọn sử dụng quỹ thời gian có hạn của mình để trả lời những tin nhắn, lướt facebook và đọc các trang web tin tức”; “Bạn dễ dàng bị phân tâm. Chỉ một tin nhắn hay một email là đủ để kéo sự chú ý của bạn ra khỏi bất cứ việc gì bạn đang làm và phá hủy đà làm việc liên tục của bạn”; “Bạn có khuynh hướng mơ mộng giữa ban ngày. Bạn thấy mình đang nhìn trân trân vào khoảng không, mơ màng với những ảo tưởng trong khi đáng ra bạn phải thực hiện nhiệm vụ trước mắt” – đó là những vấn đề của con người thời đại hôm nay mà Damon Zahariades đã đề cập trong cuốn “Fast Focus – Tập trung thần tốc”, một cuốn sách mà tác giả gọi là cuốn cẩm nang dành cho những người đang cần tôi rèn sự tập trung, đang mắc phải căn bệnh thiếu tập trung của thời đại và cần giải quyết những “vấn đề” đã được đề cập đến.

Về tác giả

Damon Zahariades, “người tị nạn” trong giới kinh doanh, cũng là một “chuyên gia năng suất hàng đầu thế giới”. Damon hiểu được sự mất tập trung của người trẻ hiện nay khi chính bản thân tác giả cũng đã phải chịu đựng nhiều lần xao lãng, mất tập trung, những buổi họp không cần thiết hay những cuộc tán gẫu vô bổ với đồng nghiệp và một môi trường làm việc đầy thứ phân tâm. Damon Zahariades đã bắt đầu sự nghiệp riêng của mình sau đó, và hiện tại đang là một nhà văn, là tác giả của một danh mục những đầu sách về quản lý thời gian và hiệu suất làm việc, cũng như cây viết chính của trang blog chuyên về năng suất. 

Đến với cuốn sách, người đọc sẽ được định hướng một con đường ngắn nhất để luyện tập cho bộ óc mình sự tập trung cần thiết và hiểu rõ về “tập trung” cũng như các yếu tố gây nên sự mất tập trung. Cuốn sách được chia thành các phần hết sức rõ ràng, là một “hệ thống” những phương pháp hữu dụng để ta áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, nâng cao sự tập trung “trong công việc, việc nhà hay trong mọi hoạt động mà bạn tham gia.” Cuốn sách bao gồm 4 phần:

+ Phần 1: Đặt nền tảng

+ Phần 2: Cách tạo ra môi trường giúp bạn tập trung

+ Phần 3: 23 chiến thuật giúp cải thiện sự tập trung ngay lập tức

+ Phần 4: Thông tin thêm: Làm thế nào để tập trung trong một quán cà phê.

“Chẳng phải sự thiếu tập trung – tức nghệ thuật hội tụ tâm trí vào một việc cần hoàn thành vào đúng thời điểm và bỏ qua mọi thứ khác – là lí do khiến nhiều người trong chúng ta chẳng thể đạt được thành tựu gì lớn lao hay sao?” (John D.Rockefeller). Damon Zahariades đã trích dẫn những lời thông thái của Rockefeller như một cách để minh chứng cho tầm quan trọng của sự tập trung trong cuộc sống, và những người có khả năng tập trung cao độ, người có thể làm chủ sự chú ý của bản thân họ đã luyện tập một cách cao độ để có thể làm được điều ấy.

Đặt nền tảng

Đến với phần đầu tiên của cuốn sách, người đọc sẽ được làm quen với “tập trung” bằng cách phân tích và thấu hiểu ngọn ngành, gốc rễ của nó. Đây sẽ là câu trả lời cho câu hỏi rằng tập trung thực chất là gì, và giải thích tại sao con người hôm nay khó có thể duy trì sự tập trung của mình hay kiểm soát sự tập trung theo ý mình muốn. Damon Zahariades trong cuốn sách này đã giúp ta nhận biết được hai loại chú ý: “Chú ý có ý thức” và “chú ý vô thức”. 

Sự chú ý có ý thức chính là cách mà ta “tập trung” khi ta “quyết định sẽ để thứ gì thu hút sự chú ý của mình và thứ gì không”. Ngược lại, sự chú ý vô thức không thể hay khó được kiểm soát bởi con người. Nó là một phần của bộ gene từ tổ tiên ngàn đời, đã từng rất đắc lực trong việc giúp con người ta bảo vệ mạng sống và giữ sự cảnh giác với thú dữ xung quanh môi trường sống của mình ở quá khứ. Phân biệt được hai loại tập trung ấy cho ta cái nhìn khái quát và tổng thể về những điều mình phải làm để có thể duy trì, phát triển và luyện tập sự chú ý có ý thức và giảm bớt những tác nhân gây ra sự chú ý vô thức, hướng đến sự tập trung hoàn toàn một cách dài hạn và có kiểm soát. 

Hai kiểu chú ý nữa để ta phân biệt chính là “chú ý bao quát” và “chú ý chi tiết”. Trong khi sự chú ý bao quát cung cấp cho bạn một bức tranh toàn cảnh về mọi vật, mọi điều, để bạn có thể nhìn nhận một cách tổng quan nhất, thì sự chú ý chi tiết lại hướng bạn đến một sự vật, sự việc cụ thể - và cả hai kiểu chú ý này đều có thể được kiểm soát bởi cá nhân con người. Song, theo tác giả, “cả sự chú ý bao quát lẫn sự chú ý chi tiết đều tiềm ẩn những cạm bẫy... Nếu chỉ tập trung vào bức tranh toàn cảnh (chú ý bao quát) thì bạn sẽ bỏ sót những chi tiết quan trọng. Ngược lại, nếu chỉ chăm chăm vào những tình huống cụ thể (chú ý chi tiết) mà bỏ qua bức tranh tổng thể, có thể tầm nhìn của bạn sẽ bị thu hẹp và nhận thức tổng quan của bạn sẽ bị suy yếu”. Nhận biết về bốn kiểu chú ý một cách tường tận như thế đem lại nhiều lợi ích hơn chúng ta tưởng tượng – nó có ích khi ta “học cách phát triển và mài giũa sự tập trung của mình. Vì như dân gian đã có câu “biết địch biết ta, trăm trận trăm thắng”, một khi ta thực sự nắm rõ được những phần quan trọng và hiểu hết về “chú ý” lẫn “tập trung”, ta đã bước một bước đầu tiên lên con đường nắm giữ chiếc chìa khóa “Fast Focus – Tập trung thần tốc” một cách trọn vẹn.

Một phần cũng rất quan trọng nữa để ta hiểu về bản thân cũng như sự tập trung – đó là “Lý do ta mất tập trung” đã được tác giả Damon Zahariades đề cập rõ ràng ở phần I với 5 mục chính:

1. Thiếu hứng thú

2. Những cảm xúc tiêu cực

3. Khả năng tổ chức kém

4. Thiếu năng lượng

5. Thiếu kiểm soát

Đi cùng với những yếu tố trên là sự giải thích cặn kẽ dành cho từng yếu tố một, giúp ta làm quen với những tác nhân lớn nhất khiến con người mất tập trung, hay mười trở ngại hàng đầu đối với việc duy trì sự tập trung, như:

1. Sự kiệt quệ tinh thần

2. Sự bồn chồn

3. Sự căng thẳng

4. Sự gián đoạn

5. Sự thiếu minh mẫn

6. Những vấn đề chưa được giải quyết

7. Sự yếu kém trong việc lên kế hoạch

8. Sự bừa bộn

9. Mạng xã hội

10. Điện thoại của bạn

Có thể nói, phần đầu tiên đã đem đến một cái nhìn “nhập môn” nhưng vô cùng tổng quan, kỹ càng dành cho những người đang đau đầu với sự trì hoãn và xao lãng. Tác giả vừa giúp ta tìm hiểu sâu sắc về tập trung và những tác nhân ảnh hưởng đến sự tập trung, vừa mang đến cho ta những điều tích cực trong mục “7 tác động tích cực mà việc cải thiện sự tập trung sẽ mang lại cho cuộc sống của bạn” hay một bài kiểm tra nho nhỏ để người đọc có thể tự nhận thức được rằng liệu bản thân có đang “thật sự có vấn đề về sự tập trung?”. Từ đó, chúng ta đến với phần II của cuốn sách về “Cách tạo ra môi trường giúp bạn tập trung”.

Cách tạo ra môi trường giúp bạn tập trung

Không thể phủ nhận một điều rằng, yếu tố môi trường thực sự là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì và phát triển sự tập trung của ta. Theo Damon Zahariades, “môi trường xung quanh đóng vai trò rất lớn trong việc quyết định liệu bạn có thể giữ tập trung trong những khoảng thời gian dài hay không. 

Một môi trường thuận lợi có thể giúp bạn dễ dàng hơn trong việc tránh được các tác nhân gây phân tâm, tập trung vào công việc và thậm chí là đi vào trạng thái dòng chảy. 

Một môi trường không thuận lợi có thể khiến việc quản lý sự chú ý trở thành một nhiệm vụ gần như bất khả thi, ngoại trừ trong một vài khoảnh khắc ngắn ngủi nào đó”. 

Hãy thử tưởng tượng khi ta ngồi học trong thư viện của một trường đại học nổi tiếng, nơi toàn bộ các sinh viên đều đang yên lặng, tập trung vào cuốn sách hay chiếc laptop của mình và hoàn thành công việc – với việc học ở một khu chợ ồn ào, náo động và nhiều thú vui chơi. Ắt hẳn bạn cũng nhận ra được đâu là nơi sự tập trung của ta đạt đến hiệu quả tốt nhất. Với tầm quan trọng ấy, tác giả đã liệt kê ra một số nhân tố môi trường có tác động lớn nhất đến khả năng tập trung của ta, như: Ánh sáng, tạp âm, sự thoải mái, nhiệt độ môi trường, chất lượng không khí, mùi, sự có mặt của người khác, sự sắp xếp, sự bừa bộn, phương tiện chỉ báo thời gian, bảng trắng... Nhận biết được những nhân tố ảnh hưởng ấy, ta có thể giải quyết nó một cách đúng đắn để tập trung hơn và dễ dàng hơn trong việc hoàn thành mọi thứ bằng sự tập trung của bản thân mình.

Kết thúc phần II, ta đã đi được một nửa hành trình trong việc khám phá và học cách để phát triển một môi trường tập trung trọn vẹn. Phần tiếp theo của cuốn cẩm nang chính là “23 chiến thuật giúp bạn cải thiện sự tập trung ngay lập tức” bao gồm những hướng dẫn cặn kẽ của tác giả về những điều ta có thể làm để cải thiện sự tập trung ngay tức thì, tránh cho những cuộc điện thoại, email hay những người xung quanh làm ta xao nhãng. Những chiến thuật của “Fast Focus – tập trung thần tốc” đều dễ hiểu, dễ làm, dễ thực hiện, đáp ứng được nhu cầu của phần đa bạn trẻ hôm nay mà vẫn cung cấp được lượng lớn thông tin, vừa giúp ta hiểu vừa đem đến giải pháp tức thì cho ta để nâng cao và rèn luyện sự tập trung thêm nữa. Cùng với đó, trong “23 chiến thuật giúp bạn cải thiện sự tập trung ngay lập tức” cũng kèm một vài mẹo nhỏ và thông tin hữu ích khiến việc đọc không nhàm chán, mệt mỏi mà ngược lại cuốn hút vô cùng.

Một phần đặc biệt mà tôi muốn đề cập đến trong cuốn sách của Damon Zahariades chính là phần IV: “Thông tin thêm: Làm thế nào để tập trung khi bạn làm việc trong một quán cà phê”. Có lẽ đây chính là một phần phụ đầy thú vị và giá trị đối với chúng ta – thế hệ trẻ hôm nay.

Thông tin thêm: Làm thế nào để tập trung khi bạn làm việc trong một quán cà phê.

Một điều không hề xa lạ đối với con người của thế kỷ mới, nhất là những người trẻ hôm nay – đó là việc “chạy deadline” trong những quán cà phê với ánh sáng dịu mắt, nền nhạc nhẹ thư giãn và tiếng ồn trắng nâng cao sự tập trung hơn rất nhiều. Khi công nghệ phát triển, chiếc laptop trở thành một công cụ hữu ích và đa nhiệm, tiện lợi trong cả việc giải trí lẫn làm việc, phát triển bản thân và hoàn thành các dự án của mình. Trong cuốn “Fast Focus – tập trung thần tốc” cũng đề cập đến điều này: “Chắc hẳn bạn đã từng gặp những người như vậy. Thực tế, có thể bạn cũng là một trong số họ. họ làm báo cáo, cập nhật email và chuẩn bị các bài thuyết trình. họ lên lịch cho những cuộc họp, nhập dữ liệu vào các bảng tính và tính toán số liệu. Nếu họ là giáo viên thì bạn sẽ thường thấy họ chấm bài”. Nhưng bên cạnh những lợi ích của mình, các quán cà phê cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về sự xao lãng và mất tập trung khi ta mải mê để ý đến những vị khách khác hay món nước hoặc bánh ngọt nào mới đem đến cho người ngồi bên cạnh. Việc này sẽ khiến cho nỗ lực gia tăng hiệu suất làm việc, hoàn thành công việc hay thậm chí là “chạy deadline” của ta tan thành mây khói, và ta sẽ mất thời gian cũng như công sức, tiền bạc để đến quán cafe nhưng chẳng thu lại điều gì cả.

Không thể phủ nhận những nguy cơ tiềm ẩn xung quanh môi trường của một quán cafe, nhưng nó cũng là một nơi vô cùng thuận lợi để hoàn thành bài tập hay những dự án của bản thân mình. Vậy ta phải làm sao để tận dụng tối đa không gian quán cafe cho những mục đích của mình? Trong cuốn sách này, Damon Zahariades đã chỉ cho ta điều ấy bằng những tips tưởng như vô cùng đơn giản lại mang đến những hiệu quả bất ngờ. Không chỉ một số tips, tác giả còn đưa ra gợi ý để ta có thể từ chối khéo léo những lời bắt chuyện, bỏ ngoài tai những điều ồn ào và tập trung hết sức vào công việc. Một số lời khuyên như: Ngồi quay mặt vào tường, phớt lờ cửa ra vào, đeo tai nghe choàng đầu hoặc tai nghe nhét tai, v.v... Có lẽ đó chính là lời giải đáp tốt nhất cho thắc mắc, và cũng là những lời khuyên hữu ích để ta có thể tiếp tục làm việc thật hiệu quả ở các quán cà phê thân quen.

Lời kết

Thời đại số mang đến cho con người những ưu thế khổng lồ trong việc nắm bắt thông tin và phát triển bản thân, nhưng cũng đem đến cho chúng ta những bất tiện trong việc tập trung và tránh xao lãng để hoàn thành dự định, mục tiêu sẵn có. Tệ hơn cả, ta dần trở nên bối rối và không biết làm sao để thoát khỏi sự xao lãng ấy, để thực sự tập trung và cải thiện hiệu suất của bản thân mình. Hiểu được điều ấy, “Fast Focus – Tập trung thần tốc” đã ra đời như một cuốn cẩm nang chứa những bí kíp, thông tin, giải pháp để ta tôi rèn bản thân và tìm được hướng đi trong việc thoát khỏi sự xao lãng, hướng đến tập trung hoàn toàn một cách dễ dàng. Nếu bạn đang cảm thấy khó khăn, mệt mỏi trong việc tập trung và duy trì sự tập trung, sao không thử tìm đến cuốn sách của một tác giả hàng đầu trong hiệu suất để tìm được hướng đi cho riêng mình?

Tác giả: Minh Ngọc - Bookademy

Xem sách tại:

Lazada: https://shorten.asia/PMbZcC1H

Shopee: https://shope.ee/40BPg5RzXN