Hiện tượng “mang thai lây lan” tại nơi làm việc

Bạn đã bao giờ nhận ra rằng dường như nhiều người trong văn phòng lại mang thai cùng một thời điểm? Ban đầu là một bức ảnh siêu âm thai xuất hiện trên Facebook, rồi bỗng chốc, mọi người xung quanh đều đang chờ đón thiên thần nhỏ của họ.

Những câu chuyện tán gẫu sau giờ làm về các buổi tiệc hay quán bar giờ đây bị thay thế bởi các cuộc bàn luận về xe đẩy, ngày dự sinh. Bạn có cảm giác như một “dịch bệnh trẻ sơ sinh” đang bùng phát – nhưng ít ra điều này dễ chịu hơn COVID-19. Và bạn không hề điên rồ, bởi hóa ra có một lý do khoa học đứng sau hiện tượng này.

Tin hay không thì tùy, mang thai thật sự là một hiện tượng "lây lan" tại nơi làm việc, thậm chí giữa anh chị em ruột, theo nghiên cứu mới từ Đại học Cologne.

Khoa Học Về Hiện Tượng Mang Thai “Lây lan”

Giáo sư Thomas Leopold đã phân tích dữ liệu từ hệ thống Social Statistical Datasets (SSD) tại Hà Lan, nơi lưu trữ thông tin về gia đình và nơi làm việc của toàn bộ dân số Hà Lan. Kết quả cho thấy nếu một đồng nghiệp hoặc anh chị em có con, điều đó có thể kích hoạt một phản ứng dây chuyền khiến nhiều người khác cũng quyết định sinh con.

Nguyên nhân chính là do tác động của việc “học hỏi xã hội” (social learning). Khi một người nuôi ý định có con, họ có thể vô tình ảnh hưởng đến người xung quanh, từ anh chị em đến đồng nghiệp, nhờ vào việc chia sẻ kinh nghiệm.

Theo lý thuyết học hỏi xã hội, hành vi của con người có thể được hình thành bằng cách quan sát và bắt chước người khác. Chẳng hạn, khi xem quảng cáo, ta dễ bị thuyết phục rằng một loại kem dưỡng da nào đó sẽ làm da mình hoàn hảo, hay một loại nước uống sẽ giúp ta khỏe mạnh hơn. Và ta mua sản phẩm ấy vì tin rằng nó sẽ cải thiện bản thân – thực chất, con người rất dễ bị ảnh hưởng.

Nghiên cứu cho thấy lý thuyết này cũng áp dụng với việc mang thai. Các đồng nghiệp có thể ảnh hưởng đến quyết định sinh con của nhau khi họ chia sẻ trải nghiệm làm cha mẹ, đặc biệt về cách cân bằng giữa công việc và gia đình.

Phụ Nữ Dễ Bị Ảnh Hưởng Hơn

Hiệu ứng "lây lan" này đặc biệt mạnh mẽ ở phụ nữ. Do chi phí thể chất và tinh thần của việc sinh con lớn hơn đối với phụ nữ, nên những thông tin họ nhận được từ đồng nghiệp về việc cân bằng giữa công việc và gia đình trở nên rất giá trị. Nhìn thấy đồng nghiệp nữ vượt qua khó khăn ấy giúp họ giảm bớt sự bất định – điều vốn ảnh hưởng nhiều hơn đến phụ nữ so với nam giới.

Ngoài ra, áp lực xã hội cũng góp phần không nhỏ. Khi việc mang thai trở thành điều phổ biến ở nơi làm việc, một số người có thể thay đổi thái độ để phù hợp với chuẩn mực xã hội. Nghiên cứu còn chỉ ra rằng phụ nữ thường đánh giá hạnh phúc của mình bằng cách so sánh với những phụ nữ khác. Việc có con đôi khi được xem như một dấu hiệu của thành công.

Làm Việc Từ Xa Có Ảnh Hưởng Gì Đến Hiện Tượng Này?

Sau đại dịch COVID-19, nhiều người chuyển sang làm việc từ xa. Liệu việc không còn tiếp xúc trực tiếp tại văn phòng có làm giảm hiện tượng này?

Câu trả lời là không. Các nhà nghiên cứu cho biết chỉ cần một cuộc trò chuyện qua Zoom hoặc nhìn thấy bài đăng của đồng nghiệp trên mạng xã hội cũng đủ để khởi đầu hiệu ứng dây chuyền.

Đây là một phát hiện quan trọng, bởi nếu hiện tượng này không xảy ra, nó có thể tác động lớn đến nhân khẩu học. Mô phỏng của nghiên cứu cho thấy nếu không có hiệu ứng từ đồng nghiệp, số ca mang thai có thể giảm 5,8%, và không có hiệu ứng từ anh chị em, con số này giảm thêm 1,5%.

Lời Kết

Mang thai “lây lan” hóa ra không chỉ là cảm giác cá nhân mà còn được khoa học chứng minh. Vì vậy, nếu bạn thấy mình đột nhiên muốn gia nhập “câu lạc bộ cha mẹ” sau khi đồng nghiệp thông báo tin vui, hãy nhớ rằng bạn không hề đơn độc – đó là sức mạnh của cộng đồng và xã hội!

Nguồn: You Are More Likely To Get Pregnant If Your Colleagues Are