Ngợi ca những mối tình không được đáp lại

Chúng ta vốn là một loài thực tế, và khi nghĩ về tình yêu, ta thường tập trung vào kiểu tình yêu có hồi kết rõ ràng, tình yêu song phương dẫn đến những mối quan hệ chính thức, thậm chí có thể là một tổ ấm chung.

Nhưng thực tế kỳ lạ hơn nhiều: phần lớn những câu chuyện tình yêu của nhân loại lại diễn ra theo cách không có điểm đến, trong tâm trí của chỉ một bên. Có vẻ như, xét trên toàn cục, ta dường như bị cuốn hút trước hết bởi chính những mối tình đơn phương.

Mỗi ngày, trên khắp thế giới, hàng triệu câu chuyện tình âm thầm được dệt lên bởi một người, trong khi đối tượng của sự ngưỡng mộ ấy lại vô tư sống cuộc đời mình, chẳng hề hay biết. Một người lặng lẽ nhìn ai đó trên chuyến tàu, liếc trộm một đại biểu tại hội nghị, hay chăm chú quan sát phong thái của người đi siêu thị – và trái đất vẫn quay, không chút xáo trộn.

Những người yêu đơn phương thường dễ bị xem thường, thậm chí đáng thương. Nếu được thiết kế tốt hơn, nếu tỉnh táo hơn, lẽ ra chúng ta đã không để bản thân phải rung động trước những người không hề có ý định đáp lại tình cảm của mình, cũng chẳng lãng phí thời gian vào những khao khát không đi đến đâu.

Thế nhưng, nếu nhìn từ góc độ bao dung hơn, khả năng nuôi dưỡng những giấc mơ dịu dàng ấy thật sự rất đáng ca ngợi và cao quý. Đó là một kỳ tích khi có thể thổi bùng những khát khao mãnh liệt mà không gây phiền toái cho người khác. Khả năng mơ mộng là một thành tựu lớn lao của loài người. Thay vì ước rằng ta đừng bao giờ mơ mộng, có lẽ điều đáng lo hơn chính là một ngày nào đó, nếu ta không thể mơ nữa. Nếu phải đối diện với thực tại trần trụi hoặc ép buộc người khác chấp nhận những cảm xúc không được mong đợi, cuộc sống sẽ trở nên nghẹt thở biết bao. Giấc mơ đơn phương chính là một chiếc van an toàn tinh tế, giúp ta cân bằng giữa sự chấp nhận buông xuôi và sự bộc phát không kiểm soát.

Tình yêu không được đáp lại còn mang đến cho ta cơ hội rèn luyện khả năng lạc quan theo một cách rất đặc biệt. Sau vài thập kỷ sống trên đời, ta dễ dàng trở nên hoài nghi con người, thất vọng vì sự tầm thường, ích kỷ và ngu ngốc của họ. Nhưng khi nghĩ về người mình thầm yêu, ta có thể cho phép bản thân thoải mái phóng chiếu những suy tưởng đẹp đẽ nhất, như một vị thần hoặc một bậc phụ huynh ngắm nhìn đứa con mới chào đời. Chỉ cần đôi mắt xanh biết nói hoặc cách họ mở hộp sữa chua một cách tinh tế cũng đủ khiến ta nghĩ rằng ta đã tìm được một thiên thần. Đúng là ta đã tự huyễn hoặc bản thân, nhưng trong một thế giới đầy lý do để thất vọng về con người, đây hẳn là một sự huyễn hoặc đáng trân trọng và dễ tha thứ.

Tình yêu đơn phương có một đặc quyền đặc biệt: không phải đối mặt với những thất vọng đến từ thực tế. Ta không tìm kiếm sự hiểu biết chính xác về việc chung sống với người ấy sẽ ra sao. Ta không thực sự muốn biết cách họ xử lý một cuộc khủng hoảng ở nơi làm việc hay phản ứng trong chuyến du lịch về thăm gia đình. Ta đã quá quen thuộc với những thử thách như vậy – và kết quả thường chẳng mấy vui vẻ. Nếu có bên nhau, sớm muộn gì họ cũng sẽ bộc lộ những khiếm khuyết, giống như bao người khác ta từng biết. Thế nhưng, khi yêu đơn phương, dù bị từ chối sự thân mật, ta lại được trao tặng một thứ có thể còn đẹp đẽ hơn: hy vọng vô tận.

Trong người ấy, ta có thể đặt vào đó tất cả những gì mình mong muốn ở con người: một trí tuệ sắc sảo, sự hài hước duyên dáng, tính cách ấm áp và một thế giới quan tuyệt vời. Những lý tưởng ấy không thuộc về người ấy thực sự, mà thuộc về chính những mơ ước của ta. Và khi ta lớn tuổi hơn, tình yêu đơn phương nhắc nhở ta về niềm đam mê và hy vọng – một cảm giác như được tiếp thêm sức sống, như nhận ra rằng ta vẫn còn có thể chạy, vẫn còn có thể bật cười khúc khích.

Một ngày nào đó, có lẽ không xa, ta có thể phải đối mặt với những "cảnh sát tư tưởng", những kẻ soi mói tâm trí ta và lên án mọi giấc mơ viển vông. Nhưng hiện tại, ít nhất ta vẫn được tự do mơ. Trong trí tưởng tượng, ta và người ấy có thể đi nghỉ ở Bồ Đào Nha, có bốn đứa trẻ đáng yêu, hay cùng nhảy múa thâu đêm trên quảng trường – và chẳng ai có thể ngăn cản.

Khó có thể chia sẻ những cảm xúc này với hầu hết mọi người xung quanh. Nhưng với những ai hiểu được, ta sẽ dành cho họ một lòng biết ơn đặc biệt. Một người bạn thực sự sẽ đồng hành cùng cơn mê của ta, nhẹ nhàng dẫn ta quay về thực tại mà không phán xét hay trách móc.

Tình yêu đơn phương buộc ta phải phát triển một khiếu hài hước với chính bản thân. Sau tất cả, ta không thể nghĩ quá tốt về chính mình khi nhìn lại những ngây ngô, buồn cười của mình. Nó mang ta đến gần hơn với sự khiêm nhường, xác nhận rằng ta thực sự… rất nực cười.

Nếu may mắn, sẽ không ai bị tổn thương. Chỉ là, trong một khoảng thời gian, thế giới bỗng trở nên kỳ diệu, tràn đầy cảm hứng và tươi đẹp hơn thường lệ. Thay vì cố gắng biến những khao khát ấy thành hiện thực hoặc vứt bỏ chúng vì nghĩ rằng chúng quá ngốc nghếch, có lẽ ta nên để chúng tồn tại, không cần hoàn hảo, không cần hợp lý, chỉ là một phần của tâm trí – cỗ máy phức tạp bị bó buộc bởi sự hạn hẹp của cuộc sống – đang quay đều bánh xe của nó, bị mê hoặc bởi viễn cảnh về một hạnh phúc mà, thật đúng đắn nhưng cũng thật vô vọng, sẽ mãi không thể chạm tới.

Nguồn: IN PRAISE OF UNREQUITED LOVE - The School Of Life