Tại sao đôi khi nên để trẻ từ bỏ

ĐIỂM CHÍNH  

– Việc dạy trẻ kiên trì là một nguyên tắc cơ bản trong nuôi dạy con. Tuy nhiên, từ bỏ cũng có thể phù hợp với sự phát triển và quan trọng cho sự trưởng thành. 

– Trẻ có thể cần từ bỏ một số thứ để ưu tiên tập trung vào những điều quan trọng hơn. 

– Những cuộc thảo luận có chủ đích có thể hướng dẫn gia đình qua các cuộc trò chuyện khó khăn này.

Amy, 14 tuổi, và cha mẹ cô, Sara và John, tham gia cuộc họp Zoom từ phòng khách của họ. Ngay từ biểu cảm của Amy, tôi đã biết có điều gì đó không ổn. Sara mở đầu câu chuyện, nói rằng Amy, một học sinh năm đầu trung học, vừa nói với họ rằng cô bé muốn bỏ đá bóng. Amy đảo mắt và bảo tôi rằng mẹ cô đã nói không đúng – cô chỉ muốn rời đội bóng du lịch chứ không phải bỏ luôn đội bóng ở trường. John lo lắng rằng nếu Amy từ bỏ bây giờ, cô sẽ không thể chơi bóng ở trường đại học và đó cũng là việc trốn tránh một cam kết mà cô đã hứa với đội.

Amy thở dài – kiểu thở chỉ có ở những đứa trẻ 14 tuổi – và với vẻ mặt căng thẳng, cô nói: "Bố mẹ không hiểu gì cả. Con sẽ không chơi bóng ở trường đại học đâu và con chỉ muốn gặp bạn bè vào cuối tuần thôi. Bố mẹ không thể bắt con làm điều này mãi được!" Tôi yêu cầu cả nhà hít thở sâu, lấy đồ ăn nhẹ và ngồi lại trên ghế sau 5 phút.

TỪ BỎ LÀ MỘT PHẦN CỦA QUÁ TRÌNH TRƯỞNG THÀNH

"Những kẻ bỏ cuộc thì không bao giờ chiến thắng và những người chiến thắng thì không bao giờ bỏ cuộc" là câu nói ăn sâu vào nhận thức của chúng ta. Nhưng đó là một quan niệm nguy hiểm. Thực tế, những người thành công đã có nhiều quyết định về việc nên tiếp tục làm gì và nên từ bỏ điều gì. Cho dù đó là một nhà văn quyết định không bao giờ học toán nữa sau năm đầu đại học, hay một vận động viên chọn một môn thể thao để xuất sắc và từ bỏ những môn khác, người lớn thành công là những người kiên trì trong những gì có ý nghĩa và từ bỏ những gì không còn phù hợp. Việc dạy trẻ cách đưa ra những quyết định như vậy cũng quan trọng không kém việc dạy chúng cách kiên trì trước những thử thách.

Khi Amy và bố mẹ quay lại Zoom, bước đầu tiên của tôi là khuyến khích Amy nói chuyện trong khi bố mẹ lắng nghe yên lặng – không ngắt lời. Lắng nghe chủ động không phải là điều dễ dàng, nhưng nó rất mạnh mẽ. Với chút động viên, Amy giải thích rằng cô cảm thấy bị quá tải bởi lịch học mới ở trường. Cô có các lớp học danh dự và một chương trình nghệ thuật biểu diễn đặc biệt; cô cũng có buổi tập bóng đá kéo dài đến 5 giờ chiều và các trận đấu còn kết thúc muộn hơn. Khi về đến nhà, tắm rửa và ăn tối, cô không thể bắt đầu làm bài tập trước 7 giờ tối – và bài tập cũng mất hàng giờ. Cô nói rằng khối lượng bài tập nhiều hơn rất nhiều so với lớp 8 năm ngoái. Khi leo lên giường, cô chỉ muốn có vài phút nhắn tin với bạn bè.

TRẺ EM ĐANG CÂN BẰNG RẤT NHIỀU YÊU CẦU

Sara và John gần như đồng thanh nói rằng gia đình họ đặt tất cả thiết bị điện tử trong bếp để sạc qua đêm. Họ nhận ra rằng gần đây Amy đã trở nên chống đối chính sách này hơn kể từ khi trường học bắt đầu. Amy bật khóc nức nở, nói rằng đó là khoảng thời gian duy nhất cô có thể nói chuyện với bạn bè – và khi từ bỏ điện thoại, cô khó ngủ vì lo lắng về những gì mình đang bỏ lỡ. Qua những hơi thở ngắt quãng, cô nói rằng cô không học chung lớp với bạn bè – và với chỉ 20 phút nghỉ trưa, cô hầu như không gặp được họ. Bố mẹ cô chen vào rằng học tập và các hoạt động ngoại khóa nên là ưu tiên hàng đầu, nhưng tôi nhắc họ rằng nhu cầu kết nối với bạn bè của Amy cũng là một ưu tiên phát triển. Họ đã biết điều đó, nhưng họ đang cố gắng vượt qua nỗi sợ Amy bị lệch hướng trên con đường vào đại học, trong khi hiểu rằng cô bé cũng cần thời gian để ở bên bạn bè.

3 CHIẾN LƯỢC ĐỂ NÓI VỀ VIỆC TỪ BỎ

Trước khi buổi họp kết thúc, tôi đã hướng dẫn bố mẹ của Amy vài công cụ để tiếp tục trò chuyện với con tại nhà. Tôi nhắc lại ba chiến lược hàng đầu của mình:

1. Lắng nghe chủ động
2. Kiểm soát lo lắng của chính mình
3. Hiểu rằng học cách từ bỏ cũng quan trọng như học cách kiên trì.

Lắng nghe những mối lo của con là công cụ quan trọng nhất trong cuộc trò chuyện này. Hãy cố gắng lắng nghe mà không vội vàng đưa ra ý kiến, không xen vào trải nghiệm của chính mình hay áp đặt suy nghĩ về cảm giác mà con "nên" có. Hãy mở lòng, tò mò về những gì đang diễn ra trong tâm trí của con, và hiểu rằng cảm xúc của chúng ngay lúc này là thật và đáng được tôn trọng, dù đôi khi chúng ta không thể hiểu hết.

Công cụ mạnh mẽ thứ hai là giữ bình tĩnh và nhận thức về sự lo lắng của bản thân khi con đề cập đến việc từ bỏ. Trẻ em có thể cảm nhận được sự lo lắng của cha mẹ, và điều đó ảnh hưởng đến nỗi sợ hãi của chúng. Chúng ta cần tạo cho con không gian để tự đáp ứng nhu cầu của mình, thay vì lấp đầy bằng những phản ứng cảm xúc của chúng ta. Điều này không có nghĩa là chúng ta không có cảm xúc, nhưng việc hiểu rõ nguồn gốc cảm xúc của mình sẽ thay đổi rất nhiều cách mà cuộc trò chuyện diễn ra.

Cuối cùng, điều cực kỳ quan trọng là nhớ rằng học cách từ bỏ điều gì đó cũng quan trọng như học cách kiên trì theo đuổi nó. Đừng mặc định rằng việc từ bỏ lúc nào cũng xấu. Đôi khi, từ bỏ có thể mở ra những cánh cửa mới cho con, hoặc giúp duy trì sức khỏe tinh thần, từ đó mở ra nhiều cơ hội sau này.

MỘT KẾT QUẢ ĐÁNG SUY NGẪM

Amy và bố mẹ tiếp tục cuộc trò chuyện tại nhà, với những hướng dẫn mà chúng tôi đã thảo luận. Tuần sau, Sara nhắn tin cho tôi rằng Amy đã quyết định từ bỏ đội bóng du lịch và vui vẻ lên kế hoạch cho các hoạt động cuối tuần với bạn bè.

Việc sử dụng điện thoại vào buổi tối cũng ít căng thẳng hơn, nhưng vẫn đang trong quá trình điều chỉnh. Hóa ra, Sara và John cũng cảm thấy nhẹ nhõm vì có thêm chút thời gian rảnh vào cuối tuần.

Từ bỏ không phải lúc nào cũng là lựa chọn đúng, nhưng đôi khi, đó chính là điều mà con bạn – và chính bạn – cần.

Nguồn: Why It's OK to Let Kids Quit Sometimes – PsychologyToday

Image: Ermolaev Alexander / Shutterstock