Ước muốn bắt chước - Những ước muốn được người khác gieo cho
Tôi sẽ bắt đầu ra quyết định dựa trên những gì hắn muốn. Nếu hắn chuyển đến một nơi, tôi sẽ bắt đầu đánh giá chỗ tôi sống dựa theo nơi đó. Nếu hắn lên hạng hành khách Bạch kim, tôi sẽ không hài lòng với hạng Vàng.
"Tôi định gọi một ly bia ở quán bar. Bạn tôi gọi một ly martini. Đột nhiên tôi “nhận ra” là tôi cũng muốn một ly martini.
Nếu thành thật với bản thân, tôi đã không muốn uống martini khi bước vào cửa. Tôi rất muốn một ly bia lạnh. Điều gì đã thay đổi? Không phải ông bạn khiến tôi nhớ đến một khao khát trong tiềm thức của mình là muốn một ly martini; bạn tôi đã gieo cho tôi một ước muốn mới. Tôi muốn một ly bởi vì bạn tôi muốn một ly trước.
Một ly martini thì vô hại. Nhưng giả sử trong khi ngồi ở quán bar nhâm nhi, bạn tôi kể với tôi là hắn sắp được lên chức. Hắn sẽ được tăng thêm 20.000 đô la tiền lương và có một chức danh mới: Giám đốc điều hành gì gì đó nghe có vẻ rất quan trọng. Chức này còn đi kèm với nhiều ngày phép hơn nữa.
Khi tôi cười nói với hắn là tin đó thật thú vị, tôi cảm thấy hơi lo. Chẳng phải tôi cũng nên kiếm thêm 20.000 đô la? Liệu hai đứa có thể lên kế hoạch đi nghỉ cùng nhau không nếu hắn có chế độ nghỉ phép gấp đôi tôi? Mà cũng quái thật! Hai đứa tốt nghiệp cùng trường đại học, và ở trường cũng như sau này tôi làm việc tích cực gấp đôi hắn. Tôi đang tụt hậu à? Tôi đã chọn đúng đường không? Mặc dù tôi đã từng nói là tôi không bao giờ có thể làm trong mảng của hắn, nhưng bây giờ tôi đang chỉ trích quyết định của chính mình.
Bạn tôi đã trở thành một hình mẫu ước muốn của tôi. Chúng tôi sẽ không bao giờ nói về nó. Nhưng có một lực bên trong tôi đã được kích hoạt mà, nếu không được kiểm soát, sẽ gây ra xung đột. Tôi sẽ bắt đầu ra quyết định dựa trên những gì hắn muốn. Nếu hắn chuyển đến một nơi, tôi sẽ bắt đầu đánh giá chỗ tôi sống dựa theo nơi đó. Nếu hắn lên hạng hành khách Bạch kim, tôi sẽ không hài lòng với hạng Vàng.
Đôi khi tôi sẽ bắt chước hắn theo cách phản chiếu, làm ngược lại mọi thứ hắn làm. Nếu hắn mua một chiếc Tesla, tôi sẽ không bao giờ muốn chiếc Tesla. Tôi không muốn bất kỳ thứ gì gợi nhắc rằng tôi cứ luôn đi sau 1 bước. Tôi khác. Tôi sẽ mua một chiếc Ford Camaro cổ điển và bắt đầu nhìn mấy gã lái Tesla trên đường bằng nửa con mắt (Ôi cái bọn chỉ biết hùa theo đám đông...)—hoàn toàn không biết hành vi của tôi là do hình mẫu của tôi điều khiển.
Khi hắn mất việc, tôi thấy khoái. Khi hắn lại có việc làm, tôi thấy ghen tị. Ngay cả những cảm xúc của tôi cũng phản ánh mối quan hệ giữa tôi với hình mẫu của tôi.
Và hiện tại khi tôi đang cạn ly martini của mình, tôi thấy hắn còn có thêm một trái ô liu."
Xin giới thiệu quyển sách truy rõ nguồn gốc của peer pressure - áp lực đồng trang lứa: ƯỚC MUỐN BẮT CHƯỚC - NHỮNG ƯỚC MUỐN ĐƯỢC NGƯỜI KHÁC GIEO CHO VÀ SỰ THẬT VỀ ÁP LỰC ĐỒNG TRANG LỨA.
Con người thường nghĩ rằng ước muốn của mình là tự do, rằng những khao khát, những đam mê đều tự thân sinh ra. Thế nhưng, điều đó không đúng. Sự thật là đây: Hầu hết các ước muốn mà ta nghĩ là của mình đều do người khác gieo cho.
René Girard—cha đẻ của thuyết mô phỏng—đã phát hiện, trong hầu hết các tác phẩm văn học, cũng như trong cuộc sống, mỗi nhân vật đều không tự phát ước muốn bất cứ điều gì. Thay vào đó, ước muốn của họ đều được hình thành khi họ tương tác và bắt chước theo các hình mẫu.
Trong thế giới hiện đại ngày nay, mạng xã hội đã nhân gấp bội số lượng hình mẫu quanh ta, khiến áp lực đồng trang lứa đè nặng lên mỗi người. Đồng nghiệp của ta luôn có vẻ giàu có hơn, hàng xóm của ta luôn có vẻ hạnh phúc hơn, và con nhà người ta luôn có vẻ xuất sắc hơn. Đó là một vòng xoáy tiêu cực không hồi kết.
Để thoát ra và sống cuộc sống của chính mình, cách duy nhất là hiểu thấu bản chất của các hình mẫu và ước muốn. Quyển sách này sẽ giúp bạn tiến bước đầu tiên.
Những bạn muốn chuyên sâu ngành khoa học xã hội hoặc tâm lý học rất nên đọc.
Đặt sách Tiki: https://shorten.asia/yKsGk4uH
Sách hiện đang giảm giá cực tốt tại tiki và shopee.