Về những tội ác trên mặt báo

Bạn vừa cãi nhau với lũ trẻ. Sau đó, bạn sẽ phải đến chỗ làm, giữ ý tứ từng lời trước mặt sếp. Còn bây giờ, bạn đang ngâm mình trong bồn tắm, cầm tờ báo trên tay. Trang nhất là một câu chuyện chấn động: một đầu bếp ở California, tin rằng vợ mình ngoại tình, đã phân xác bà ấy và luộc các phần thi thể suốt bốn ngày. Chỉ còn vài mảnh xương sọ sót lại – và từ những mảnh này, danh tính của bà mới được xác định. Tiếp đến là câu chuyện về một cặp đôi sống gần Luton. Họ giả làm chuyên gia tư vấn tài chính, kết thân rồi đầu độc hàng loạt những khách hàng già cả.

Một bài báo khác kể về một người phụ nữ ở Tây Ban Nha đã đâm chết hàng xóm của mình mười ba nhát. Nhiều tháng liền, con chó của bà hàng xóm sủa inh ỏi suốt ngày trong khi bà ấy đi làm (bà làm nghề vệ sinh răng miệng). Người phụ nữ đã phàn nàn không ngừng, để lại những lời đe dọa, gọi cảnh sát nhiều lần và thậm chí có lần đá con chó ngay trên phố. Rồi con chó biến mất không tung tích. Hai ngày sau, người ta tìm thấy xác bà hàng xóm. Hoặc bạn bị cuốn vào câu chuyện về một nhân viên cấp trung của ngành y tế Úc. Ông ta giả mạo hàng loạt hợp đồng cung cấp thiết bị y tế và dùng số tiền đó để mua sắm xa xỉ. Trong hai năm trước khi bị bắt, ông ta đã mua 47 chiếc vali Louis Vuitton và 11 chiếc đồng hồ Patek Philippe.

Từ một góc nhìn khách quan, thật khó hiểu khi chúng ta lại thấy những chuyện như vậy thú vị. Đây đều là những điều kinh khủng, tàn ác. Nhưng một cách kỳ lạ, chúng lại khiến ta cảm thấy được an ủi, thậm chí (dù không muốn thừa nhận) là có đôi chút thích thú khi đọc về chúng. Có lẽ chúng ta lo rằng việc thích thú khi đọc những câu chuyện này đồng nghĩa với việc ngầm ủng hộ tội ác. Nhưng sự thật là không phải vậy. Chúng ta không cổ vũ tội phạm, không hân hoan trước những điều khủng khiếp ấy. Ngược lại, chính sự sai trái hiển nhiên trong những câu chuyện này mới tạo nên cảm giác hài lòng lạ lùng nơi chúng ta.

Một phần của niềm thích thú ấy đến từ sự bình thường đến khó tin của những người gây án. Vị đầu bếp kia khiến bạn nhớ đến cậu bé nghịch ngợm trong lớp học thời tiểu học. Người phụ nữ với con chó thì giống một người vừa đi ngang qua bạn ở siêu thị. Chúng ta hầu hết chỉ nhìn thấy phiên bản hoàn hảo, chỉnh chu của những người xung quanh, trong khi lại phải đối diện với bản thân đầy khiếm khuyết, phức tạp của chính mình. Sự so sánh bất công đó khiến chúng ta luôn cảm thấy mình kỳ lạ hơn người khác rất nhiều. Có những sở thích khó nói khiến bạn đỏ mặt. Bạn thấy muốn khóc khi bị kẹt xe. Ở chỗ đông người, bạn cảm giác ai cũng ổn ngoại trừ mình. Tại nơi làm việc, bạn buộc phải cười với một câu nói mà thực lòng chẳng thấy buồn cười chút nào.

Và đó là lúc những kẻ phạm tội trên mặt báo xuất hiện. Họ vẽ lại thước đo của sự kỳ quặc. Bằng việc trở thành những kẻ lạ lùng gấp năm mươi lần, họ kéo những điều khác thường của bạn trở về mức bình thường và tầm thường. Ý nghĩ nấu chín người bạn đời chưa từng một lần lướt qua đầu bạn. Bạn sống cả đời mà không hề muốn gian lận bệnh viện để sưu tập hành lý hàng hiệu. Trong lĩnh vực đầu độc và đâm chém hàng xóm, bạn hoàn toàn vô tội, như tuyết đầu mùa trắng muốt.

Đây cũng là lý do sâu xa khiến rất nhiều đàn ông trung niên say mê đọc sách về Adolf Hitler. Mức độ giận dữ, hoang tưởng, tàn bạo và hủy diệt của ông ta khiến hầu hết mọi người khác bỗng trở nên dễ thương hơn hẳn khi đem ra so sánh. Có thể bạn đã uống bia cả tối, lỡ buông ba câu nói có phần xúc phạm và quên đánh răng trước khi đi ngủ. Nhưng nếu so với tiêu chuẩn ở dinh thự Berchtesgaden, bạn thật sự là một người rất tử tế.

Không phải cuộc sống của bạn không có những thử thách. Bạn cũng từng bị phản bội đến đau lòng; từng ao ước tiền bạc và những món đồ xa xỉ; từng trải qua những tranh cãi căng thẳng với hàng xóm. Nhưng so với họ, bạn đã phản ứng thật đẹp đẽ. Bạn đã giận dữ, đã ghen tị, đã có những lúc căng thẳng về tiền bạc – nhưng bạn không làm những điều mà họ đã làm. Bạn chấp nhận đau đớn thay vì gây ra tội ác. Sự tàn nhẫn của họ làm sáng tỏ sự tử tế âm thầm trong bạn.

Nguồn:  ON CRIMES IN THE NEWSPAPERS - The School Of Life