Câu hỏi chúng ta nên đặt ra khi lo âu

Một trong những điều khó khăn nhất của lo âu là nó có xu hướng chiếm trọn tâm trí ta. Nó ngự trị ngay giữa đầu óc, lì lợm chặn đứng mọi suy nghĩ khác, không cho bất cứ điều gì len vào hay xuyên qua. Dù lo âu khiến ta đau đớn, nó lại từ chối bị đặt câu hỏi, bị phân tích, bị bóc tách hay sắp xếp lại. Ta vừa sợ hãi, vừa không thể nghĩ đến điều gì khác ngoài nỗi sợ của chính mình. Ý nghĩ của ta trở nên nặng nề, bế tắc, quẩn quanh, cứ mãi lặp đi lặp lại: liệu cửa đã khóa chưa, giấy tờ đã ký xong chưa, tài khoản mạng xã hội có bị tấn công không. Lo âu chi phối và gạt bỏ mọi hoạt động trí óc khác; tất cả những gì còn lại trong ta chỉ là nỗi hoảng hốt. Kiên cố và áp đảo, lo âu gần như làm tê liệt tâm trí ta.

Nhưng vẫn có một cách khéo léo để đối phó với lo âu—đó là đặt ra một câu hỏi chạm đến bản chất sâu xa của nó: rằng lo âu, trong nhiều trường hợp, chỉ là lớp khói mù che lấp một điều khác, một điều ta thực sự lo lắng hay đau buồn nhưng lại không muốn đối diện.

Một điều kỳ lạ trong tâm trí con người là ta có thể chọn cảm thấy lo âu thay vì đối mặt với những gì còn đau đớn và khó chịu hơn trong cuộc sống. Đôi khi, lo lắng còn dễ chịu hơn là hiểu rõ chính mình.

Ta có thể thấy hoảng hốt vì sợ trễ chuyến bay, nhưng thực ra đó là cách ta né tránh câu hỏi khó hơn: liệu chuyến đi này có đáng không, liệu vợ hoặc chồng ta có còn yêu ta không. Ta có thể sợ hãi về một vấn đề tài chính nào đó, nhưng sâu xa hơn, nỗi sợ ấy che đậy sự bối rối về hướng đi trong đời sống tình cảm. Ta có thể hoang mang về một vấn đề tình dục, nhưng ẩn sâu dưới đó là những tổn thương về giá trị bản thân và những ký ức thời thơ ấu đã từng bóp nghẹt nó. Đôi khi, ta tự mời nỗi hoảng loạn đến chỉ để che chắn cho những đau đớn thực sự trong lòng.

Nhưng dĩ nhiên, ta luôn tốt hơn khi tìm đến gốc rễ của nỗi bất an, thay vì để tâm trí mình ngập trong những hoảng sợ vô định. Và để làm được điều đó, có một câu hỏi đơn giản nhưng có thể hé lộ một điều vô cùng quan trọng:

"Nếu tâm trí bạn không bị lấp đầy bởi những lo lắng này, thì lúc này bạn sẽ phải nghĩ về điều gì?"

Câu hỏi ấy, tuy giản dị trong cấu trúc nhưng sắc bén trong ý nghĩa, có thể mở ra một khoảnh khắc nhận thức hoàn toàn mới mẻ.

Câu trả lời có thể là:
– Tôi có thể nhận ra mình đang buồn và cô đơn đến nhường nào…
– Tôi có thể nhận ra mình đang giận dữ với bạn đời của mình…
– Tôi có thể nhận ra mình cảm thấy bị bỏ rơi…

Và đó, chính là điều ta nên làm ngay lúc này. Đối diện, thấu hiểu và xử lý tất cả những cảm xúc mà lo âu bấy lâu nay đang cố đẩy ra xa.

Một số nỗi lo có thể chấp nhận được, vì chúng gắn liền với những điều thực sự đáng lo trong cuộc sống. Nhưng có một loại lo âu khác, một loại rất phổ biến, tồn tại không vì lý do nào khác ngoài việc đánh lạc hướng ta khỏi chính bản thân mình. Nếu ta phải chịu đựng khổ đau—mà thực tế là ta không thể tránh khỏi—thì ít nhất hãy chắc chắn rằng ta đang khổ đau vì những điều đúng đắn.

Đôi khi, ta nên đổi những hoảng loạn vô định lấy một điều quan trọng hơn: sự đối diện với những mâu thuẫn và phức tạp thật sự trong cuộc sống. Và ta nên bắt đầu bằng một câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng có thể làm thay đổi tất cả:

"Nếu tâm trí bạn không bị lấp đầy bởi những lo lắng này, thì lúc này bạn sẽ phải nghĩ về điều gì?"

Nguồn: THE QUESTION WE SHOULD ASK OURSELVES WHEN ANXIOUS | The School Of Life