Hội chứng kiệt sức của giới trẻ

Mới đây, một đoạn tâm sự của cô gái 28 tuổi xuất hiện trên mạng xã hội đã khiến nhiều người chú ý bởi nó nhắc tới một vấn đề mà khá nhiều người đang mắc phải. Thậm chí đây còn được gọi là hội chứng thường trực, có tên: "kiệt sức và mệt mỏi". 

"Tôi không thể nhớ nổi lần cuối cùng mình thực sự được thư giãn là khi nào. Thực ra, tôi bây giờ còn chẳng biết làm cách nào để bản thân được thư giãn. Mỗi khi định đọc sách hay xem TV, tôi lại lo lắng rằng mình sẽ phung phí thời gian mà lẽ ra phải để dành để làm những công việc khác, và danh sách những việc ấy lại lập tức hiện ra trong đầu tôi. Tôi cảm thấy tội lỗi bởi mình còn hàng tá việc cần phải làm, từ dọn dẹp nhà cửa, đi tập gym hay đi mua quà sinh nhật cho mẹ của bạn trai.

Và cứ thế, bộ não tôi luôn không ngừng hoạt động. Tôi luôn ở trong trạng thái lo âu về những việc mình cần phải làm, nhưng thực sự tôi chẳng bao giờ bắt tay vào làm chúng. Bình thường tôi đã hay lo âu, bồn chồn lẫn trầm cảm, và giờ những căng thẳng còn khiến tôi cảm thấy thao thức vào ban đêm, và làm tôi mắc chứng mất ngủ.

Giới trẻ hiện nay luôn bị mắc kẹt trong hàng tá những danh sách việc cần làm dài lê thê, nhưng họ lại chẳng biết bắt đầu từ đâu và hoàn thành nó như thế nào

Tôi nghĩ mình giống như nhiều bạn trẻ khác, bị mắc phải hội chứng "kiệt sức" của thế hệ 9x ngày nay. Đây không phải một chứng bệnh được công nhận, cũng không có con số thống kê cụ thể nào hết. Thế nhưng, tại Anh lại có tới 74% người trẻ cho biết họ bị stress tới mức không thể chịu đựng được. Ngoài ra, 49% những người trẻ hay bị stress trong độ tuổi từ 18 -24 cảm thấy rằng việc tự so sánh bản thân mình với người khác chính là nguyên nhân chính gây ra stress, trong khi những độ tuổi lớn hơn thì nguyên nhân này ít gây ảnh hưởng hơn. Có thể nói, đây chính là loại stress khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi nhất, là trạng thái căng thẳng đầu óc dẫn tới kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần."

Được biết, ý tưởng về hội chứng kiệt sức này được nhắc đến lần đầu tiên bởi Anna Helen Petersen, một biên tập viên của BuzzFeed. Bài viết của cô đã chỉ ra rằng trong thời đại ngày nay, ranh giới giữa công việc và cuộc sống thường ngày trở nên mờ nhạt dần và đôi khi không thể phân định nổi, khiến chúng ta mất cân bằng. Hơn nữa, ai cũng luôn trong trạng thái online 24/7, và lúc nào cũng được yêu cầu phải trong tình trạng “liên lạc được”, kể cả đối với công việc, mạng xã hội, hay chuyện tình cảm. Dĩ nhiên kể cả khi đi du lịch. Bài viết đã thu hút sự chú ý của không ít người và đón nhận nhiều góp ý trái chiều, khiến tác giả sau đó đã phải viết thêm một bài khác để thể hiện những ý kiến đa chiều này.

Biên tập viên này tin rằng một trong những dấu hiệu dễ thấy nhất cho thấy bạn mắc hội chứng này chính là việc bạn không thể làm nổi những việc lặt vặt, ví như đi rút tiền ở ngân hàng hay đi trả lại một món đồ bạn mua online mà không ưng ý. Cô nêu ý kiến của mình: 

“Những việc đó không hề khó chút nào, mà cũng không phải tôi là người lười biếng. Nhưng mỗi lần phải làm những việc vớ vẩn không quan trọng đó, những việc mà không giúp cho công việc hay cuộc sống của tôi dễ dàng tốt đẹp hơn nhưng tôi vẫn phải làm, thì tôi lại trốn tránh không muốn làm. Tôi càng cố gắng hoàn thành những công việc đó, thì cuộc sống của tôi càng lộ rõ những sự mệt mỏi và kiệt sức… Và không chỉ ở trong những môi trường làm việc cao độ và căng thẳng. Đây không phải là một vấn đề mang tính tạm thời: nó là một căn bệnh của thế hệ chúng ta.”

Cô gái 28 tuổi cho hay công việc là một ưu tiên lớn trong cuộc sống của cô, và cô luôn tự đặt ra áp lực rằng mình phải làm việc thật tốt và chăm chỉ. Tức là, cô sẽ luôn phải làm gì đó – trả lời email liên tục, mang laptop của công ty về nhà và làm việc vào ban đêm.

"Nhưng cứ khi nào công việc của tôi suôn sẻ thì đời sống cá nhân lại chẳng ra gì. Tôi vẫn còn một đống việc nhà phải làm. Mới đây, tôi đã phải liệt kê ra danh sách việc nhà, chia theo từng phòng, và đặt lịch từng tuần cho mỗi phòng. Rồi còn những cuộc hẹn, những danh sách vật dụng cần mua mà tôi biết có đến một nửa trong số đó tôi chẳng cần dùng đến hoặc sẽ không bao giờ mua, ví dụ như những thực phẩm để tự làm bữa trưa mang đi từ nhà cho tiết kiệm tiền. Tôi thường đặt lịch nhắc nhở tự động qua email mỗi tối, để cứ mở laptop lên là tôi sẽ thấy danh sách đó hiện lên trên màn hình."

Đây được cho là một trong những cách giúp cô gái có thể kiểm soát những công việc trong cuộc sống của mình, tuy nhiên cô cho biết bản thân lại chẳng bao giờ có thể hoàn thành những gì đã đặt ra, đồng thời luôn cảm thấy bị quá tải. Điều này khiến con người cảm thấy mệt mỏi, và sẽ chỉ muốn vùi mình trong chăn để tạm quên đi "núi công việc" bản thân sẽ phải giải quyết, từ đó dần trở nên lười biếng hơn mỗi ngày.

Theo nhà tâm sinh lý học người Anh Beverley Hills, triệu chứng cơ bản nhất của hội chứng "kiệt sức" chính là người ta luôn có cảm giác không tìm thấy lối ra trong chính cuộc sống hàng ngày của bản thân. Điều này có nghĩa là con người ta sẽ luôn cảm thấy căng thẳng, stress, mất ngủ, thiếu lòng tin ở bản thân, luôn trong trạng thái nghi ngờ, cảm thấy trống rỗng và chẳng biết làm gì tiếp theo.

Nhà tâm sinh lý học cũng tin rằng hội chứng kiệt sức của giới trẻ một phần tới từ “những kỳ vọng quá sức từ gia đình, công việc, và xã hội”. Nhất là với sức ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông và mạng xã hội ngày nay, nơi luôn gây áp lực cho chúng ta rằng hãy sống hết mình, hãy có một cuộc sống thật là tốt đẹp, dẫn đến “nỗi sợ hãi thất bại, và cả ngược lại, nỗi sợ thành công: "Nếu cuối cùng tôi đạt được tất cả những thứ đó thì tôi phải làm thế nào để duy trì chúng? Thà không có còn hơn”. 

Hình ảnh và tiêu chuẩn về thành công trong cuộc sống cũng khác xa so với các thế hệ đi trước. Vào thời cha mẹ mình, họ chỉ cần một công việc với mức lương khấm khá là quá đủ rồi, thế nhưng bây giờ chúng ta luôn cảm thấy mình vừa phải có một công việc vừa lương cao, vừa thú vị, vừa truyền cảm hứng, đúng theo sở thích và đam mê. Tiêu chuẩn về sức khỏe cũng vậy. Với những người của thế hệ trước, điều độ healthy tức là ăn ngày ba bữa và luôn có quần áo sạch. Còn bây giờ, lối sống lành mạnh là phải dậy sớm đi gym từ 5 giờ sáng, đi kèm 30 phút chạy để tập cardio, ăn càng nhiều rau xanh càng tốt, và chăm lo cho làn da để nó không bị nhăn nheo lão hóa đi hàng ngày. Tức là cái gì cũng phải thật tốt cho sức khỏe, đúng trend, đúng mốt – và cứ thế chúng ta ngày ngày vắt kiệt sức của mình.

Cô gái trẻ cho biết bản thân đã từng tìm rất nhiều cách để khiến bản thân không còn lâm vào tình trạng kiệt sức, từ đi gặp bác sĩ tâm lý, xin nghỉ làm cả vài tuần, đọc tài liệu về phương pháp quản lý thời gian, ra ngoài gặp gỡ bạn bè cho khuây khỏa, tuy nhiên cảm giác căng thẳng, lo âu vẫn không có dấu hiệu suy giảm. Ngược lại, cô luôn cảm thấy có lỗi với bản thân mình. Cuối bài chia sẻ của mình, cô cũng bày tỏ rằng đó chỉ là suy nghĩ, là những gì mà cô cảm thấy về cuộc sống hiện nay, đồng thời để lại những lời nhắn gửi tới cả những người thuộc thế hệ đi trước.

"Tôi cũng biết rằng nhiều người sẽ nghĩ đây chỉ là một loại vấn đề vớ vẩn tầm phào mà người trẻ chúng tôi thích thổi phồng lên. Nhưng thế giới đang thay đổi và đây là vấn đề của thế hệ chúng tôi. Tôi biết cuộc sống cũng không dễ chịu gì vào thời cha mẹ ông bà tôi, và so với họ thì chúng tôi sung sướng hơn nhiều, nhưng chúng tôi cũng vẫn có những rắc rối của thế hệ mình. Nếu thế hệ trước hiểu được những áp lực gì người trẻ đang phải gặp hiện nay, có lẽ họ sẽ bớt nghĩ rằng người trẻ bây giờ chỉ có lười biếng và hay quan trọng hóa vấn đề. Chúng tôi thực sự cũng đang làm hết sức mình, và nhìn thì có vẻ dễ dàng nhưng thực tế thì hoàn toàn không phải vậy."

Nguồn: https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/c384d54a-0116-437f-83e8-ddbca65b6c06

Diệu Linh - Theo Thể Thao & Văn Hóa