Tại sao giới trẻ ngày nay khó thoát khỏi kiếp độc thân?
Tình yêu là cuộc chơi của những người dũng cảm
Nếu thử tìm kiếm trên mạng cụm từ "giới trẻ và tình yêu," bạn sẽ ngay lập tức thấy một loạt kết quả buồn bã như: "Tình yêu của giới trẻ đã lụi tàn," "Giới trẻ giờ không còn muốn yêu nữa," hay "Giới trẻ tự tay phá hủy tình yêu của mình."Nghe qua thật là chua xót, mệt mỏi và đầy cay đắng, khiến người ta không khỏi xót xa.
Mấy hôm trước, chúng tôi đã có dịp trò chuyện với thầy Thẩm Dịch Phi, phó giáo sư ngành Xã hội học tại Đại học Phục Đán, về chủ đề "Tình yêu của giới trẻ" và cách để có một tình yêu chất lượng. Trong buổi livestream, không khí nóng lên hẳn, các bạn trẻ không ngại ngần chia sẻ những trăn trở về tình yêu của mình:
- Yêu xa mệt mỏi quá, phải làm sao đây?
- Chồng ngoại tình, liệu có nên tha thứ không?
- Khó lòng rung động với ai, liệu mình có vấn đề gì không?
- Mình là người phụ nữ mạnh mẽ hơn, anh ấy lại hơi yếu đuối, có nên tiếp tục mối quan hệ này không?
Mọi người đều xoay quanh câu hỏi “Có nên không, có đáng không và phải làm sao bây giờ?” Điều đó cho thấy rằng, ai cũng đang rối bời trong biển tình cảm.
Những quan điểm của thầy Thẩm thật sự gây ấn tượng sâu sắc cho mọi người:
Tình yêu là cuộc chơi của những người dũng cảm
Đừng bao giờ đánh giá quá cao khả năng chịu đựng của bạn trong một cuộc hôn nhân không tình yêu; bản chất của tình yêu chính là sự tò mò về người khác. Mỗi câu nói đều đáng để ghi chép lại, khiến ai cũng có cảm giác hy vọng tình yêu của mình sẽ tìm thấy một hướng đi.
Dưới đây là những điều tinh túy nhất trong buổi trò chuyện mà chúng tôi đã chắt lọc lại. Hãy kiên nhẫn đọc hết, chắc chắn sẽ hữu ích cho bạn.
Thứ nhất, hãy hiểu rõ về kịch bản tình yêu xưa và nay.
Ngày xưa, hai người đến với nhau nhờ trời định, bát tự hợp nhau, gọi là duyên phận. Tình cảm có sâu đậm hay không không quan trọng, vì chuyện yêu đương phần lớn gắn liền với điều kiện vật chất. Khi ấy, con người chủ yếu quan tâm đến chuyện nối dõi tông đường, lo cơm áo gạo tiền và nuôi dạy con cái. Chính vì thế, tình yêu thật sự là một thứ xa xỉ.
Nhưng ngày nay, tình yêu đã khác đi rất nhiều. Không còn phụ thuộc vào "bát tự hợp hay không hợp" nữa. Chúng ta đến với nhau không phải vì lời hứa trọn đời, mà là vì cảm thấy hạnh phúc. Tình yêu và hôn nhân đã trở thành con đường để tìm kiếm niềm vui cá nhân – đây gọi là kịch bản tình yêu mới.
Thứ hai, yêu cầu trong cuộc sống đã thay đổi.
Nếu trong kịch bản cũ, ăn no mặc ấm là đủ hạnh phúc, thì ngày nay, chỉ ăn no mặc ấm thôi chưa thể khiến chúng ta vui. Giờ đây, chúng ta muốn ăn ngon, mặc đẹp, sống thoải mái. Thậm chí khi vật chất ngày càng dư dả, niềm vui từ đó cũng giảm dần. Lúc này, niềm vui lại đến nhiều hơn từ sự gắn kết giữa người với người.
Chúng ta thích trò chuyện, tìm kiếm những mối quan hệ thân mật sâu sắc. Nhưng trớ trêu thay, vì hai lý do, mối quan hệ thân mật này lại ngày càng khó khăn.
Thứ nhất, văn hoá chúng ta vẫn còn lạc hậu, từ chỗ xem tình yêu là một thứ xa xỉ, giờ lại coi nó như một phần tất yếu của cuộc sống, nhưng khổ nỗi chẳng ai dạy chúng ta cách yêu sao cho đúng.
Thứ hai, chúng ta lúng túng với sự pha trộn của kịch bản tình yêu cũ và mới.
Trong kịch bản cũ, chồng là trụ cột kinh tế, là "thuyền trưởng" của gia đình. Vợ là hậu phương, lo toan mọi chuyện nhà cửa và phụ thuộc tài chính vào chồng. Giờ thì vai trò này đã lạc hậu, không còn cần thiết nữa, và mô hình “nam chủ ngoại – nữ chủ nội” rõ ràng là không còn phù hợp. Nhưng nó có một ưu điểm, đó là rất ổn định.
Kịch bản mới thì thế nào? Mỗi người đều có thể tự vẽ nên cuộc sống riêng của mình, không cần phải đóng vào các vai trò truyền thống. Tình yêu vì thế cũng thay đổi, không chỉ là nghĩa vụ, mà là hành trình tìm kiếm niềm vui. Nhưng kịch bản này có nhược điểm là kém ổn định, dễ thay đổi hơn.
Thế là chúng ta vừa muốn “ổn định” như kịch bản cũ, vừa muốn “tự do” như kịch bản mới.
Từ phim ảnh, sách báo, đến truyền thông xã hội, đủ thứ ảnh hưởng đã làm chúng ta tạo ra một kiểu “tư duy tình yêu” – vừa muốn “lửa yêu” mãnh liệt của kịch bản mới, lại muốn “bình yên” vững bền của kịch bản cũ. Để hòa hợp cả hai điều này thực sự cần kỹ năng, nhưng khổ nỗi chẳng ai dạy kỹ năng này cả. Thành ra, chúng ta chỉ mong tìm được “Mr. Right” – người hoàn hảo. Nhưng mà “Mr. Right” là ai?
Phái mạnh mong tìm được người vợ hiện đại, độc lập tài chính, lại vẫn sẵn sàng làm hậu phương chu toàn cho gia đình. Phái nữ thì muốn tìm một người chồng vừa yêu chiều, tôn trọng vợ, lại vừa là người đảm bảo kinh tế.
Nhưng cái khó là chúng ta muốn quá nhiều, thành ra “người trong mộng” ngày càng hiếm. Thế là đi đâu cũng thấy chẳng ai hợp mình cả. Thực tế, đàn ông và phụ nữ ở thành phố vẫn khá cân bằng về số lượng, nhưng trong đầu chúng ta thì hai kịch bản cũ – mới cứ lẫn lộn, muốn cả đôi, dẫn đến kỳ vọng quá cao mà thực tế lại không đáp ứng được.
Làm sao để yêu một cách chất lượng?
Để có một tình yêu chất lượng, trước tiên cần phải nhìn lại "kịch bản tình yêu" trong đầu mình. Phải nhận thức lại bản chất của tình yêu là gì và học cách tạo dựng mối quan hệ thân mật. Ngày xưa, yêu đương chưa được coi trọng, nhưng ngày nay, tình yêu đã có ý nghĩa và niềm vui riêng của nó.
Khi trưởng thành hơn, ta lại càng cần sự gắn kết, vì đó là cách mỗi người tìm thấy sự phát triển bản thân và hạnh phúc. Thế nào là một mối tình chất lượng? Đó là sự kết nối giữa hai cá thể độc lập, cùng xây dựng nên "chúng ta" - mà trong đó, bạn có lợi, tôi cũng có lợi. Không phải là "không có bạn, tôi sống không nổi," mà là "nhờ có bạn, cuộc sống của tôi trở nên tốt đẹp hơn."
Một tình yêu cao chất lượng là khi hai người cùng nắm tay vượt qua mọi thử thách một cách vui vẻ. Thực tế, nhiều gia đình vẫn hạnh phúc, rất nhiều người yêu nhau thực sự. Đơn giản là người ta ngại “khoe” mà thôi. Phim ảnh và tin tức thường đậm tính bi kịch để câu kéo, khiến chúng ta lầm tưởng hôn nhân đều gặp trục trặc, trong khi ngoài đời, tình yêu vẫn rất đẹp.
Nói về "kỹ năng yêu" - đó là một hành trình học hỏi. Tình yêu chất lượng không hề khó như bạn nghĩ, ngược lại còn có thể khiến cuộc sống hạnh phúc hơn rất nhiều. Đừng chờ tôi đưa ra "123 bước" để làm thế nào để yêu chất lượng, vì chẳng có quy tắc nào là đúng cho tất cả. Tình yêu về cơ bản là sự điều chỉnh trong nhận thức.
Một người bạn của tôi là ví dụ điển hình. Chưa đến 30, mẹ cô ấy đã hối kết hôn, sắp xếp ngay cho một buổi xem mắt. Cô ấy về kể: "Chán lắm, chẳng hợp gì cả!" Cả hai đều sống ở Thượng Hải, rất thuận lợi, thế mà cô ấy nói không. Anh chàng mặc chiếc áo khoác cũ, cầm theo một hộp hạt, hẹn ở một nơi đơn giản. Cô phán: "Chắc chắn là hạt nhà còn dư, chứ không phải mua đặc biệt cho mình, rõ là chẳng có thành ý."
Tôi mới hỏi: "Có thử tìm hiểu chưa? Tại sao anh ấy mặc áo khoác đó? Tại sao lại là hộp hạt?" Có thể anh ấy nghĩ hạt tốt cho sức khỏe đấy chứ? Nhưng cô ấy nói: “Chẳng có gì phải hỏi, thế là không hợp rồi!” Bởi vì trong đầu cô ấy đã có một "kịch bản tình yêu": Người quan tâm mình thì phải thể hiện ra như thế nào.
Nhưng tình yêu là gì? Về bản chất, tình yêu chính là sự tò mò về người khác.
Tình yêu thật ra bắt đầu từ sự tò mò, nhưng là tò mò đủ lớn để khiến ta muốn lại gần một người, muốn tìm hiểu mọi ngóc ngách của họ. Đó mới là lúc tình yêu bắt đầu nảy mầm.
Vậy nên, điều đầu tiên chúng ta cần là nuôi dưỡng sự tò mò về người khác, và qua đó xem liệu người ấy có hợp với mình hay không. Trong khóa học "Tư duy tình yêu" của xã hội học, có nhắc đến một lý thuyết thú vị: "Hệ số 0.5." Nếu bạn luôn có quá nhiều tiêu chí đánh giá, thấy cái này không ổn, cái kia không hợp, thì hãy nhân hệ số đó với 0.5. Cứ thế, chỉ cần bốn cái “0.5” thì đã không còn ai là “người phù hợp” bên cạnh bạn rồi!
Ví dụ như bạn thấy anh ta mặc áo khoác không hợp mắt, cầm hộp hạt không đúng ý, chiều cao không ổn, nghề nghiệp lại chưa phải tiêu chuẩn. Cứ nhân lần lượt như thế, cuối cùng bạn sẽ chẳng còn ai để yêu cả! Dĩ nhiên, không có nghĩa là ta phải “tò mò về tất cả mọi người” hay quen đại. Đầu tiên, hãy xác định đâu là những điều cơ bản không thể chấp nhận, những điều có thể khiến bạn không thoải mái hay tổn thương. Khi đã có những giới hạn rõ ràng, bạn mới bắt đầu mở lòng với những ai khiến bạn có thiện cảm.
Nếu bạn quá đặt nặng yếu tố tài chính trong tình yêu, thì ở những khía cạnh khác, bạn nên giảm bớt yêu cầu. Tình yêu ngày nay không chỉ là tình cảm mà còn là một con đường giúp ta phát triển bản thân. “Trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình” nghe thì mơ hồ, nhưng tình yêu lại mang đến một cơ hội thật sự.
Yêu một người cũng là cách để nhìn vào “tấm gương phản chiếu của chính mình,” qua đó ta hiểu hơn về điều mình thực sự cần, điều gì khiến mình vui, hay liệu những công thức yêu đương từ người khác có phù hợp với mình không. Từ đó, chúng ta từng bước hoàn thiện bản thân, đồng thời cũng giúp người kia phát triển tốt hơn.
Vậy nên, tình yêu không chỉ là cơ hội để ta trưởng thành mà còn là hành trình tìm kiếm hạnh phúc.
MC:
Cảm ơn thầy Thẩm vì những chia sẻ rất nền tảng. Những lý thuyết này có vẻ khá trừu tượng, làm thế nào để áp dụng vào những tình huống cụ thể? Chúng ta sẽ vào phần giải đáp câu hỏi tình cảm ngay sau đây!
Câu hỏi 1: Làm sao để duy trì tình yêu xa?
Bạn trai em phát triển sự nghiệp tốt ở Hàng Châu, còn công việc của em lại bám rễ tại Vũ Hán, khó mà chuyển đổi. Em phân vân không biết nên theo bạn trai đến Hàng Châu hay thuyết phục anh ấy đến Vũ Hán cùng mình.
Thẩm Dật Phi trả lời:
Thử hỏi điều gì đáng sợ nhất trong tình yêu xa? Đó là khi ta nghĩ về tương lai mà chẳng thấy người kia đâu trong kế hoạch của mình.
Khi còn chưa chính thức xa cách, hai người nên ngồi lại và làm rõ những câu hỏi quan trọng: đâu là vấn đề của riêng em, đâu là vấn đề của riêng anh ấy, và đâu là những thứ cần ta cùng nhau xây dựng thành “chuyện của hai đứa.” Chẳng hạn, nếu em xác định rằng mình cần thêm hai năm để phát triển ở Vũ Hán, và hai người có thể gặp lại sau đó, thì đó cũng là một hướng giải quyết, đúng không?
Nhưng, nếu đi theo hướng đó mà kết cục lại là chia tay, em sẽ chịu nổi không? Nếu sự hy sinh đó quá lớn, đừng đưa ra quyết định. Còn nếu nghĩ rằng, dù chia tay cũng không phải là phí hoài, em vẫn muốn thử, vậy hãy bàn bạc về cách để bảo đảm lợi ích của “chúng ta” nhiều nhất có thể.
Trong vấn đề này, thực ra điều cần bàn sâu không hẳn là Hàng Châu hay Vũ Hán, mà là đâu là quyết định quan trọng của em, đâu là quyết định quan trọng của anh ấy và đâu là quyết định mà cả hai cần cùng nhau thực hiện. Nếu một trong hai phải nhượng bộ, hãy để người kia hiểu rằng đó là sự hy sinh và sự nhượng bộ đó xứng đáng nhận được sự đền đáp, hỗ trợ từ đối phương.
Hãy mang vấn đề ra thảo luận một cách thẳng thắn, đừng ngại xung đột. Nếu ngay trong lúc yêu, những điều này mà còn ngại ngùng không dám nói, thì sau này khi kết hôn, những vấn đề sẽ còn nhiều hơn gấp bội. Chính qua quá trình va chạm và thỏa hiệp, chúng ta mới xây dựng được một “chúng ta” vững chắc hơn.
Câu hỏi 2: Làm sao để xử lý xung đột trong tình yêu?
Mình yêu nhau đã 7 năm, cưới nhau 1 năm, tình cảm thì vô cùng tốt. Cơ mà cái kiểu yêu nhau là cứ suốt ngày "khịa" nhau, nhưng hễ xa chút lại nhớ nhau quay quắt. Thế mà tụi mình chẳng bao giờ cãi nhau, cứ gặp xung đột thì lại lờ đi, như chưa hề có chuyện gì xảy ra. Còn bản thân mình thì cứ thế tránh né, để mọi thứ trôi qua.
Chuyên gia Thẩm Dịch Phi: Thật ra đây là câu chuyện về cách xử lý xung đột. Có người bảo mình ghét nhất là chiến tranh lạnh. Nhưng thật ra, chiến tranh lạnh có hai kiểu: một là xử lý lạnh, hai là bạo lực lạnh. Nghe giống nhau, nhưng khác đấy!
Vậy xử lý lạnh là gì? Là kiểu "Đợi chút, để mình suy nghĩ xem nguyên nhân của vấn đề này là gì, mình cần thêm thời gian để suy ngẫm." Đó chính là xử lý lạnh. Còn bạo lực lạnh thì lại khác, cốt lõi của nó là dùng sự im lặng để trừng phạt người kia, chứ chẳng phải để giải quyết vấn đề hay để bình tĩnh đâu. Nếu phát hiện mình đang rơi vào bạo lực lạnh, cẩn thận nhé! Vì người đó muốn trừng phạt bạn, chứ không phải để tìm ra cách giải quyết đâu.
Ngoài bạo lực lạnh, còn mấy kiểu khác, chỉ cần cả hai cùng tìm cách dung hòa, tự điều chỉnh để tìm ra điểm cân bằng là được. Ví dụ như nếu cả hai đều nóng tính, dễ bùng nổ, thì hãy đặt ra vài "từ an toàn" để nhắc nhau dừng lại trước khi mọi thứ trở nên căng thẳng. Hoặc, nếu một người nóng tính, một người lại lạnh lùng, thì người nóng tính nên hỏi: "Em cần anh chịu đựng bao lâu?". Nhớ là phải rõ ràng, nếu không cả tuần có khi khó chịu bứt rứt không yên!
Tất cả những điều này đều có thể thương lượng. Có thể lần đầu, lần thứ hai sẽ cãi nhau không vui, nhưng những mối tình bền vững, sâu sắc đều trải qua sự dung hòa như thế. Đó là một dạng kỹ năng yêu đấy.
Cần tìm ra "chiến lược" riêng cho cả hai. Chẳng hạn, bạn có thể lùi lại một bước, nhưng cần xác định rõ là sẽ lùi đến đâu, vì nếu lùi thêm nữa là bạn "bùng cháy" đấy! Đừng để đến lúc bùng nổ mới ngỡ ngàng.
Mối quan hệ không cãi nhau có thực sự tốt không? Nhiều người sợ xung đột. Nhưng mình nghĩ rằng, khi ôm nhau là hai cơ thể tiếp xúc, còn khi cãi nhau, đó là hai tâm hồn đang chạm vào nhau. Nếu muốn từ yêu cuồng nhiệt ban đầu đến mức "nắm tay nhau đi hết cuộc đời", chắc chắn bạn sẽ phải trải qua những chuyển biến sâu sắc.
Vậy nên, đừng sợ xung đột xảy ra.
Câu hỏi 3: Làm sao để bắt đầu một mối quan hệ tình cảm?
Mình không thấy tò mò về ai cả, cũng không biết bắt đầu thế nào. Nếu từ đầu đã nhắm đến việc tìm người yêu, thì có vẻ mục đích quá rõ ràng. Nhưng nếu chỉ định làm bạn, mình lại không có nhu cầu trò chuyện nhiều. Vậy phải làm sao đây?
Chuyên gia Thẩm Dịch Phi: Vì sao người ta nói tình yêu là cuộc chơi của những kẻ can đảm?
Có một kết luận hơi bi quan trong xã hội học rằng, xã hội tương lai sẽ chia làm hai nhóm: một nửa sống cuộc đời vui vẻ, còn nửa kia chỉ đứng nhìn cuộc đời người khác. Họ sẽ ngồi trước màn hình, thấy người ta yêu đương ngọt ngào cũng đủ mãn nguyện, còn mình thì... thôi khỏi; thấy người ta cạnh tranh đủ thứ, mình đứng ngoài cổ vũ trong game là được, chẳng cần lao vào làm gì.
Nhưng tại sao chúng ta cần bước ra ngoài? Mục tiêu không phải để lập mối quan hệ thân mật, mà là vì muốn tham gia vào đời sống, thì bạn phải tạo ra sự kết nối với người khác.
Vậy thì quay lại với ba chức năng lớn của tình yêu. Thứ nhất, tình yêu là con đường giúp bạn trưởng thành. Thứ hai, đó là cách học cách kết nối - kỹ năng này không chỉ cần trong tình yêu mà còn trong mọi khía cạnh cuộc sống. Và thứ ba, tình yêu là sự thăng hoa của cảm xúc và dục vọng. Hãy tập trung vào điểm thứ hai: mối quan hệ càng thân mật, chúng ta càng khó chấp nhận sự khác biệt, và việc kết nối với người khác càng trở nên thách thức. Chính khi ở trong một mối quan hệ thân mật, bạn mới có cơ hội trau dồi cách kết nối với người khác.
Mấu chốt của việc này là làm sao để mình có thể đặt mình vào vị trí của người khác, làm sao để chấp nhận những khác biệt, và làm sao để nhìn thấy những điểm tốt của người khác.
Tình yêu là kết quả, không phải mục tiêu. Trước tiên, bạn cần có sự tò mò và mong muốn kết nối với người khác. Trên hành trình đó, bạn sẽ gặp những người thú vị, và có thể bạn sẽ thành bạn thân với người này, hợp tác tốt với người kia, và biết đâu lại gặp một người trở thành người yêu của bạn.
Thế nên, đừng chỉ nghĩ đến tình yêu. Hãy nghĩ rằng, bạn đang mở lòng để tham gia vào cuộc sống. Tình yêu sẽ tự nhiên xuất hiện vào một ngày nào đó, khi bạn không ngờ đến, với người mà bạn cảm thấy thực sự phù hợp.
Vậy hãy cứ kết bạn trước, tạo ra những kết nối, và có sự tò mò về người khác. Học hỏi từ mọi người chưa bao giờ là thừa - ngược lại, điều đó có khi còn mang lại nhiều điều tốt hơn cả những gì bạn nghĩ đấy!
Câu hỏi 4: Người yêu ngoại tình rồi, có nên tha thứ không? Sau khi chia tay, có nên níu kéo lại tình cảm không?
Chuyên gia Thẩm Dịch Phi: Trước tiên, bạn cần hiểu rõ nguyên nhân của việc ngoại tình. Có phải là do nghiện tình dục, hay người ấy đã quyết định dứt khoát mối quan hệ và ngoại tình chỉ là bước cuối cùng, hoặc còn vì lý do nào khác nữa? Nguyên nhân rất quan trọng, vì nó quyết định liệu người đó có thể tái phạm hay không. Đây là điều đầu tiên bạn cần xác định.
Thứ hai, nếu đã xảy ra chuyện ngoại tình, hãy xem xét “quy tắc 3R.” Đối phương không thể chỉ đơn giản xin lỗi là xong, mà cần có những hành động cụ thể để sửa đổi. Nếu người ấy thực sự đáp ứng được 3R, bạn mới có thể cân nhắc việc quay lại.
Nhưng thật ra, điều tệ hại nhất khi ngoại tình không hẳn là sự phản bội, mà là lòng tin đã bị phá vỡ. Làm sao để xây dựng lại niềm tin? Đó là bài toán khó đặt ra giữa cả hai người. Đối phương có thể nói rằng: “Anh sẽ giao hết điện thoại cho em kiểm tra,” nhưng thực lòng có thể chẳng mấy thoải mái. Quá trình xây dựng lại lòng tin, khổ cực hơn bạn tưởng rất nhiều.
Vậy nên, đầu tiên là phải hiểu rõ nguyên nhân ngoại tình. Nếu không thể tha thứ, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng cho việc chia tay. Còn nếu bạn muốn tha thứ, thì hãy xác định rõ đối phương cần phải làm gì để chứng minh sự thay đổi.
Đến với câu hỏi thứ hai, khi đối phương đã chủ động nói chia tay, thì thường chúng ta không còn nắm quyền quyết định. Hãy hỏi rõ lý do thực sự. Không ai chỉ vì vài lần cãi vã mà đột ngột chia tay, chắc chắn có nguyên nhân sâu xa phía sau. Khi người ấy nói rõ lý do, bạn hãy tự hỏi: Lý do này có dễ thay đổi hay không?
Những điều này sẽ quyết định liệu hai người có thể bước tiếp trong mối quan hệ lâu dài hay không. Mỗi lần chia tay đều là một cơ hội để bạn mừng thầm trong lòng, vì ít nhất bạn đã loại bỏ được một người không phù hợp cho mối quan hệ lâu dài. Tình yêu, cuối cùng, chính là để thử xem liệu bạn và người ấy có thể đi cùng nhau đến cuối đường hay không.
Câu hỏi 5: Làm sao để giải quyết mối quan hệ với gia đình gốc?
Từ nhỏ mình đã khó chịu khi mẹ cứ hay “vạch lá tìm sâu”, xét nét đủ điều, làm mình thấy mệt mỏi. Đến lúc có bạn trai, mình mới phát hiện mình cũng chẳng khác gì mẹ, cũng hay xét nét anh ấy và đôi khi còn gắt gỏng với anh. Điều đó làm bạn trai rất tổn thương và chính mình cũng thấy ghét bản thân. Mình phải làm sao để hòa giải với mẹ đây?
Chuyên gia Thẩm Dịch Phi: Thật ra, ai cũng có những nét giống cha mẹ mình, nhưng cũng có những nét rất khác. Điều bạn cần hỏi chính mình là: khi xử lý những việc cụ thể, chỗ nào đang xảy ra vấn đề, và điều gì bạn muốn thay đổi ở bản thân?
Nếu bạn cảm thấy thay đổi bản thân đã khó khăn như vậy, thì có thể bạn sẽ hiểu rằng mẹ bạn cũng gặp khó khăn tương tự. Đó có phải là một cách để bạn hiểu mẹ mình hơn không?
Chúng ta cần không ngừng đặt câu hỏi, đi sâu vào bản chất của vấn đề để tìm ra gốc rễ. Hãy thử suy nghĩ xem điều gì khiến bạn cảm thấy khó khăn nhất hiện giờ, và bạn muốn thay đổi điều gì ở bản thân? Khi bắt đầu thay đổi, có trở ngại nào làm bạn băn khoăn không?
Gia đình gốc có thực sự ảnh hưởng lớn đến chúng ta, đặc biệt là những ảnh hưởng tiêu cực, như người ta vẫn hay nói? Trong xã hội học, người ta vẫn đùa rằng gia đình gốc chính là “thứ ngáng đường,” vì đó là nơi cha mẹ dùng kinh nghiệm và giá trị thời trẻ của họ để dạy chúng ta. Nhưng khi chúng ta lớn lên, những giá trị ấy thường đã lỗi thời.
Vậy nên, điều cha mẹ truyền đạt có khi đã lạc hậu, điều đó là khó tránh khỏi. Xã hội tiến bộ chính là nhờ thế hệ sau không hoàn toàn nghe theo thế hệ trước, và mỗi thế hệ đều khác biệt.
Vậy nên, khi nói đến gia đình gốc, hãy cố gắng tách mình ra một chút. Đừng trách cứ quá nhiều vì gia đình nào cũng có những giới hạn, và mỗi thế hệ đều có những điểm hạn chế riêng. Thoát ra khỏi những ảnh hưởng ấy chính là cách để bạn sống tốt hơn.
Câu hỏi 6: Có nên lấy người mà mình không yêu nhưng lại tốt với mình không?
Chuyên gia Thẩm Dịch Phi: Đừng đánh giá quá cao khả năng chịu đựng của bạn trong một cuộc hôn nhân không có tình yêu.
Trong một mối quan hệ dài lâu, chúng ta sẽ gặp phải vô số khác biệt, và để hòa hợp, bạn sẽ phải nhún nhường, phải thay đổi. Tại sao tôi lại sẵn sàng nhún nhường, chấp nhận khác biệt? Vì tôi yêu bạn, và vì yêu nên tôi mới muốn thay đổi. Nhưng nếu ngay cả trong cuộc sống hàng ngày bạn đã thấy người ấy thật khó ưa, thì thực tế sẽ khắc nghiệt hơn bạn tưởng đấy. Kiểu gì bạn cũng sẽ chán nản, thậm chí không qua nổi ba năm.
Nếu muốn thử thay đổi, có hai hướng: Thứ nhất, tự hỏi bản thân rằng liệu bạn có đang đánh giá người ấy một cách công bằng không. Có lẽ anh ấy có những ưu điểm mà bạn chưa nhìn ra, và bạn có thể thử học cách nhìn nhận người ấy khác đi. Nếu làm đủ cách mà vẫn không chấp nhận được, thì thôi, đừng dại mà đánh cược cuộc đời mình vào một cuộc hôn nhân thiếu tình yêu – tỷ lệ thắng thấp lắm.
Trong xã hội hiện đại, khi cả nam lẫn nữ đều có thể tự chủ tài chính, thì không cần thiết phải kết hôn nếu thiếu tình yêu. Ngày xưa, mọi người không có lựa chọn, phải kết hôn để cùng gánh vác kinh tế gia đình. Thời bao cấp, không cưới thì không có nhà ở; thời nông nghiệp, không có hôn nhân là không có tiền, khó mà sống. Nhưng ngày nay, hôn nhân và tình yêu là gì? Đó là một trong những con đường tìm kiếm hạnh phúc. Khi bước vào đó, ít nhất phải có chút hy vọng rằng cuối cùng ta sẽ hạnh phúc hơn, dẫu có va vấp hay xung đột đi nữa, đích đến vẫn là hạnh phúc.
Thời nay, bạn có nhiều lựa chọn: có thể kết hôn, có thể chờ thêm chút nữa, hoặc thậm chí chẳng cần kết hôn. Bạn có thể đưa ra quyết định tối ưu nhất cho mình. Cũng chính vì thế mà chúng ta nỗ lực để độc lập về kinh tế – để khi yêu, ta được tự do lựa chọn.
Lời kết
Chuyện tình yêu không phải cứ vào được cuộc sống hôn nhân mới là tốt, mà điều cốt lõi là bạn có trưởng thành, có học được gì qua tình yêu đó hay không. Chúc bạn tìm thấy sự trưởng thành và bình yên trong tình yêu của mình.