Tầm quan trọng của việc cảm nhận cảm xúc của chính mình

Thật lạ lùng khi trong tâm lý con người, những nỗi phiền muộn lớn lao nhất đôi khi lại bắt nguồn từ việc ta không cho phép bản thân cảm nhận trọn vẹn mức độ tổn thương mình đang trải qua.
Thật lạ lùng khi trong tâm lý con người, những nỗi phiền muộn lớn lao nhất đôi khi lại bắt nguồn từ việc ta không cho phép bản thân cảm nhận trọn vẹn mức độ tổn thương mình đang trải qua. Ẩn sau những trạng thái lo âu, trầm cảm, cáu kỉnh hay u sầu thường là những nỗi đau chưa được ta thực sự nhìn thẳng, và vì thế, chưa được ta chăm sóc bằng sự quan tâm cần thiết, chỉ vì chúng không phù hợp với khuôn mẫu mà ta vẫn nghĩ là đáng để mình dành thời gian hay lòng trắc ẩn. Chúng ta dễ rơi vào khủng hoảng tinh thần khi xem nhẹ mức độ nghiêm trọng của những vấn đề đang đè nặng lên mình. Việc học cách xử lý cảm xúc bắt đầu từ việc nhận ra rằng, ngay cả những nỗi đau âm ỉ cũng xứng đáng được lắng nghe.
Chúng ta biết, một cách đại khái, rằng nỗi đau cần được cộng hưởng, được vang lên. Nếu một người thân yêu qua đời, ta biết mình cần thời gian để khóc thương; nếu bị sa thải, ta hiểu mình cần đi qua những cảm xúc tủi nhục và hoang mang. Và ta cũng ý thức rằng nếu không làm như vậy, những nỗi đau chưa được xử lý ấy có thể xuất hiện qua chứng mất ngủ, rối loạn tiêu hóa, co giật cơ mặt, đau lưng, cơn giận bộc phát hoặc sự tê dại trong lòng.
Photo by Brett Jordan on Unsplash
Vấn đề nằm ở chỗ: bảng phân loại nỗi đau mà ta ngầm sử dụng, cái danh sách những gì xứng đáng được chú ý và chăm sóc, lại đầy rẫy sai lệch và bỏ sót. Có thể ta đã có sẵn phản ứng phù hợp với những biến cố được xem là “lớn” như cái chết hay ly hôn. Nhưng ta thường đánh giá quá thấp sức ảnh hưởng của vô vàn những nỗi đau âm thầm, kém phần rõ ràng, và ít được xã hội công nhận.
Những việc nhỏ, những vết thương sâu
Chẳng hạn, việc một đoạn trao đổi ngắn qua mạng với khách hàng bỗng chuyển sang thái độ khó chịu, ác ý và điều đó khiến ta mất tinh thần cả ngày, thoạt nghe có vẻ ngớ ngẩn. Ta không phải kiểu người dễ bị xáo động bởi những chuyện vặt vãnh như thế; ta có thể vượt qua mà chẳng cần bận tâm. Hoặc, một chuyến ghé thăm ngắn ngủi người mẹ mà ta vốn có mối quan hệ chẳng mấy êm đẹp, liệu có thể gây hại gì? Hoặc chỉ lướt qua trang mạng xã hội của người cũ thì có gì nghiêm trọng đâu? Ta tự nhủ mình đang kiểm soát tình hình. Ta sẽ tiếp tục sống như không có chuyện gì.
Nhưng thực tế là: ta không thể. Một cú đánh âm thầm đã giáng xuống; một vết thương nào đó bắt đầu rỉ máu. Việc phủ nhận điều này chỉ khiến khó khăn chồng chất thêm. Ta cố gắng bước tiếp, nhưng như mọi trải nghiệm trong đời sống tâm lý, nỗi đau chưa được nhìn nhận bắt đầu cầm giữ ta làm con tin. Ta không ngủ được. Không làm việc nổi. Và rồi ta nổi giận vô cớ với một người lái xe khác.
Không còn lựa chọn nào tốt hơn ngoài việc trân trọng sự nhạy cảm của chính mình. Trước những cú va đập gần như vô hình, ta cần dừng lại mọi hoạt động thường nhật và giương cao lá cờ trắng. Ta cần khóc một chút trên giường, gọi cho người bạn thân để than phiền, hoặc viết thêm vài dòng trong nhật ký. Ta cần tự nhủ: chuyện này làm mình đau, chuyện này thật tệ, và mình hoàn toàn có quyền thấy nhói lòng.
Chúng ta, dù có muốn hay không, đều bị ảnh hưởng sâu sắc bởi vô vàn điều tưởng như nhỏ nhặt. Dù điều đó có phiền phức đến đâu, chúng ta vẫn dễ chao đảo vì một email mãi chưa được hồi đáp, vì cách cuộc hẹn cà phê kết thúc thật hững hờ, vì cuộc trò chuyện không mấy thiện chí với người hàng xóm, hay vì sự gắt gỏng vô cớ từ cha mẹ.
Làm thế nào để xử lý cảm xúc của bạn
Chúng ta không nên chất chồng thêm nỗi đau bằng cách giả vờ như nó không tồn tại. Hãy cho phép mình được cảm nhận trọn vẹn từng nỗi đau đã xảy đến, xứng đáng với mức độ mà nó mang theo. Học cách xử lý cảm xúc là học cách thừa nhận sự nhạy cảm, không phải bằng sự can đảm gượng ép, mà với trí tưởng tượng phong phú và lòng nhân ái, để sống một cuộc đời tuy mong manh hơn, nhưng cũng ít méo mó hơn, dịu dàng hơn và sáng tạo hơn rất nhiều.
Nguồn: THE IMPORTANCE OF FEELING OUR FEELINGS | The School Of Life