Tôi yêu anh ấy gần như mọi lúc

“Tôi đang yêu anh ấy... gần như mọi lúc.” 

— Blake Lively, khi nói về chồng mình, Ryan Reynolds.

Lời khẳng định của Lively rằng cô yêu Reynolds gần như mọi lúc dường như trái ngược với bản chất của tình yêu sâu sắc. Có lẽ cô khao khát anh ấy về mặt thể xác gần như mọi lúc, nhưng yêu anh ấy thì là… mọi lúc.

Những cảm xúc bùng nổ, kéo dài và bền lâu

“Trái tim không bao giờ quên, không bao giờ từ bỏ, mảnh đất mà người xưa từng ghé qua.”
— Robert James Waller, Những Nhịp Cầu Ở Quận Madison

Chúng ta có thể phân biệt ba dạng cảm xúc chính: cảm xúc bùng nổ, cảm xúc kéo dài và cảm xúc bền lâu. Cảm xúc bùng nổ thường như những cơn bão, mãnh liệt và thoáng qua, xuất hiện gần như ngay lập tức. Cảm xúc kéo dài là sự nối tiếp liên tục của những cơn bùng nổ, nhưng lại mang cảm giác thuộc cùng một dòng cảm xúc, chẳng hạn như hai người say đắm bên nhau suốt cả đêm. Còn cảm xúc bền lâu thì mang tính tiềm tàng và hiện thực, đồng thời trải qua một quá trình phát triển hoặc tàn phai đầy ý nghĩa. Cảm xúc bùng nổ luôn hiện diện trong cả hai dạng còn lại — kéo dài và bền lâu.

Bản chất tiềm ẩn của tình yêu sâu sắc

“Bông hồng anh tặng đã phai màu và héo úa. Nhưng tình yêu được giấu kỹ trong tim em sẽ mãi mãi ở đó.” 

— Vô danh

“Em có thể nằm cạnh anh mãi... hoặc cho đến khi ta thấy đói và quyết định đi ăn.” 

— Vô danh

Sự khác biệt lớn giữa một cảm xúc thoáng qua và một cảm xúc bền lâu nằm ở bản chất tiềm ẩn của cảm xúc sau. Một cảm xúc bền lâu có khả năng tự nhiên để được đánh thức, để chuyển từ hậu cảnh trở thành trung tâm của trải nghiệm cảm xúc. Dục vọng là một cảm xúc bùng nổ, trong khi tình yêu lãng mạn lại có thể là một cảm xúc bền lâu (Ben-Ze’ev, 2017).

Tình yêu lãng mạn là sự hòa quyện của tình bạn, sự quan tâm và ham muốn thể xác. Tình bạn và sự quan tâm là những cảm xúc có tính tiềm tàng, có thể kéo dài suốt nhiều năm và ngày càng trở nên sâu đậm hơn. Vì vậy, bạn không thể nói rằng mình đang yêu một cách sâu sắc, hay là một người bạn thân thiết với ai đó… chỉ trong năm phút, hay chỉ thỉnh thoảng. Thời gian là yếu tố không thể thiếu trong tình yêu sâu sắc, tình bạn sâu đậm và sự quan tâm chân thành.

Ngược lại, ham muốn thể xác thể hiện một thái độ nhất thời, thoáng qua và không có tính bền vững (theo nghĩa nói trên). Sự ngắn ngủi của hoạt động thể xác được thể hiện rõ qua “hiệu ứng sáng hôm sau.” Như một người phụ nữ từng ly hôn chia sẻ: “Tình yêu của đàn ông dành cho tôi chỉ kéo dài bằng lớp trang điểm. Khao khát cháy bỏng trong đêm vụt tan biến khi sáng mai lớp phấn son kia trôi mất.”

Tình yêu lãng mạn bền lâu mang tính tiềm tàng ở chỗ nó có thể dịch chuyển từ hậu cảnh của nhận thức lên tiền cảnh. Dù không phải lúc nào ta cũng nghĩ đến người mình yêu, tình yêu ấy vẫn luôn hiện diện đâu đó trong nền cảm xúc. Nó giống như một bản nhạc dịu dàng vang lên ở phía sau, cho phép ta tập trung vào những việc khác, nhưng đôi lúc lại bất chợt nổi bật lên, chiếm trọn sự chú ý. Ngay cả khi tình yêu chỉ là một giai điệu nền, nó vẫn chứa đựng một thái độ đánh giá, thể hiện qua hành vi của người đang yêu. Tình yêu sâu sắc mà một người phụ nữ dành cho bạn đời không nhất thiết phải bộc lộ qua những cảm xúc mãnh liệt thường trực như ham muốn thể xác, mà nó âm thầm định hình cách cô nhìn nhận và cư xử với anh, cũng như với người khác. Chẳng hạn, tình yêu ấy ảnh hưởng đến sự quan tâm cô dành cho những gì anh làm, đến những việc cô muốn chia sẻ cùng anh, đến khát khao cô hướng về anh, và cả cách cô nhìn những người khác. Tương tự, một người mẹ có thể mãi mãi đau buồn trước sự ra đi của đứa con. Trong khoảng thời gian ấy, nỗi đau có thể dai dẳng, dữ dội, đến mức khiến bà chẳng còn đủ tâm trí để chú tâm vào bất kỳ điều gì phức tạp trong cuộc sống. 

Image: Liderina/Shutterstock

Chiều sâu và cường độ trong tình yêu lãng mạn

“Tôi từng nghĩ mình trăng hoa, nhưng hóa ra tôi chỉ… kỹ lưỡng mà thôi.” 

— Russell Brand
“Những chàng trai trẻ không biết họ đang làm gì, nhưng họ có thể làm điều đó suốt cả đêm.” 

— Madonna

Cường độ lãng mạn giống như một bức ảnh chụp nhanh khoảnh khắc cảm xúc lên đến đỉnh điểm; nó phản ánh mức độ mãnh liệt nhất thời của khát khao cháy bỏng, thường mang màu sắc thể xác. Còn chiều sâu lãng mạn thì vượt lên trên cường độ ấy, vì nó gắn liền với yếu tố thời gian.

Một tình yêu sâu sắc có thể kéo dài suốt năm tháng, ngay cả khi sự thân mật thể xác không còn thường xuyên. Cũng như bạn không thể nói rằng: “Anh ấy là chồng tôi, là bạn tôi, nhưng chỉ hầu hết thời gian,” thì bạn cũng không thể nói: “Tôi yêu anh ấy một cách sâu sắc, nhưng chỉ thỉnh thoảng.” Tình yêu sâu sắc, cũng như tình bạn đích thực, luôn bền bỉ theo năm tháng, ngay cả khi người bạn đời đôi lúc có hành xử không giống như những gì ta vẫn kỳ vọng ở một người bạn.

Những đỉnh cao của cảm xúc lãng mạn thường chỉ kéo dài trong khoảnh khắc. Thế nhưng, đôi khi chúng có thể được kéo giãn theo thời gian, chẳng hạn như khi hai người cùng nhau đắm say suốt một đêm dài. Nếu muốn diễn tả mức độ thường xuyên và khoảng thời gian mà cảm xúc ấy hiện diện, ta có thể nói điều gì đó như: “Tôi bị anh ấy cuốn hút mãnh liệt gần như mọi lúc.”

Yêu Berta suốt sáu mươi năm

“Tôi đã yêu Berta suốt sáu mươi năm.” 

— Ya'akov Hazan

Khi ở tuổi 92, chính trị gia và nhà hoạt động xã hội người Israel, Ya’akov Hazan, nói rằng ông đã yêu Berta suốt sáu mươi năm, điều đó không có nghĩa là ông đã nghĩ đến bà, hay khao khát bà về mặt thể xác, từng giờ từng phút suốt quãng thời gian ấy. Tình yêu lãng mạn là một cảm xúc phức tạp. Nó vẫn tồn tại ngay cả khi trong tâm trí không hiện diện hình bóng người thương, hay khi ham muốn thể xác không hề dâng trào.

Tình yêu lãng mạn vẫn có thể bền lâu ngay cả khi hai người không ở bên nhau. Thật vậy, trong nhiều trường hợp, việc không thường xuyên ở cạnh nhau lại càng khiến tình yêu ấy thêm sâu đậm, bởi mỗi người có thêm không gian riêng cho chính mình. Tình yêu lãng mạn luôn hàm chứa khao khát được gần gũi với người mình yêu, thế nhưng ngày càng có nhiều cặp đôi lựa chọn sống xa nhau về mặt địa lý. So với những mối quan hệ cận kề, những mối quan hệ yêu xa lại thường cho thấy chất lượng cao hơn trên nhiều khía cạnh: sự hòa hợp trong mối quan hệ, tình yêu dành cho đối phương, niềm vui khi ở bên nhau, chất lượng của những cuộc trò chuyện, và khả năng giao tiếp được cải thiện. Xét trên khía cạnh ấy, khoảng cách dường như lại trở thành một kiểu gần gũi mới trong tình yêu.

Tình yêu của Lively dành cho Reynolds

“Bí quyết cho cuộc hôn nhân của chúng tôi là tình bạn bền chặt… Chúng tôi đã là bạn suốt hai năm trước khi hẹn hò. Và tôi luôn đối xử với anh ấy như một cô bạn gái thân thiết.” 

— Blake Lively

Lively xem tình bạn là nền tảng cho mối quan hệ yêu đương của cô với Ryan. Quả thật, tình bạn chính là gốc rễ cho một tình yêu sâu sắc và lâu bền. Cũng giống như tình yêu sâu sắc, bạn không thể chỉ làm bạn "trong phần lớn thời gian".

Nếu Lively thực sự đang yêu Ryan Reynolds một cách sâu sắc, thì tình yêu ấy là một dòng chảy liên tục, vẫn hiện hữu ngay cả khi họ đang giận dỗi hay tranh cãi. Có lẽ cô ấy muốn nói rằng tình yêu ấy luôn hiện diện trong tâm trí cô trong phần lớn thời gian, nhưng không có nghĩa là nó biến mất mỗi khi họ không làm tình hay không nghĩ đến nhau.

Tình yêu lãng mạn sâu sắc là một trạng thái cảm xúc phức tạp, bao gồm cả những khoảnh khắc bùng nổ của cảm xúc tích cực mãnh liệt như ham muốn tình dục, lẫn những cảm xúc tiêu cực như giận hờn, bực tức hay ghen tuông. Những cảm xúc mãnh liệt ấy có thể xuất hiện thường xuyên, nhưng không thể kéo dài liên tục; chúng có thể lặp lại nhiều lần hoặc chỉ thỉnh thoảng mới xuất hiện. Nhưng tình yêu lãng mạn sâu sắc thì luôn âm ỉ chảy trong từng khoảnh khắc.

Xin lỗi nhé, Blake, nhưng có vẻ như rốt cuộc thì, cô vẫn yêu Ryan mọi lúc đấy chứ, chỉ là cô có thể “chỉ” khao khát anh ấy về mặt thể xác trong phần lớn thời gian mà thôi.

Tài liệu tham khảo

Ben-Ze’ev, A. (2017). Does loving longer mean loving more? On the nature of enduring affective attitudes. Philosophia, 45.

Nguồn: I Love Him Most of the Time | Psychology Today