4 Nguyên mẫu của Nam tính trưởng thành - Tâm lý học Carl Jung (Phần 3)

Đây là phần 3 của loạt bài viết về các nguyên mẫu của nam tính trưởng thành, dựa theo cuốn sách King, Warrior, Magician, Lover của Robert Moore & Douglas Gillette. Bạn nào muốn đọc bản tiếng Anh thì inbox cho page nhé.

Đọc 2 phần trước ở đây

4 Nguyên mẫu của Nam tính Trưởng thành: Người yêu   

Trong 2 phần trước, chúng ta đã tập trung vào các nguyên mẫu của tâm lý học bé trai. Hôm nay chúng ta sẽ xem xét nguyên mẫu đầu tiên của Nam tính Trưởng thành: Người yêu.

Ban đầu tôi dự định đi theo trình tự các nguyên mẫu như trong cuốn sách, bằng cách bắt đầu với nguyên mẫu Nhà Vua và kết thúc với nguyên mẫu Người yêu. Nhưng Will, một thành viên lâu năm của cộng đồng AoM đề xuất rằng tôi nên thay đổi vị trí của chúng. Tại sao? Bởi vì theo Moore và những người theo trường phái Jung khác, mỗi nguyên mẫu sẽ mạnh lên ở một số giai đoạn nhất định trong cuộc đời của một người đàn ông. Người yêu (như chúng ta sẽ thấy ngay sau đây) là nguyên mẫu của chủ nghĩa lý tưởng tuổi trẻ và sự sôi nổi và thường là nguyên mẫu đầu tiên trong số các nguyên mẫu được phát triển ở một người đàn ông. Nguyên mẫu Nhà Vua thường mạnh lên cuối cùng và là đỉnh cao tột bậc của các nguyên mẫu khác.

Tôi nghĩ đây là cách tiếp cận hay, đó là những gì tôi sẽ làm. Cảm ơn Will!

Vì thế, hãy bắt đầu phân tích nguyên mẫu Người yêu.

Người yêu ở mức trọn vẹn 

Khi bạn nghe từ “người yêu”, bạn có thể nghĩ đến sự lãng mạn và tình dục. Nhưng có nhiều kiểu tình yêu–tình yêu dành cho gia đình, bạn bè, cho Chúa, và cho chính cuộc sống–và nguyên mẫu Người yêu say mê tìm kiếm tất cả.

Người yêu là nguyên mẫu của cảm xúc, cảm giác, chủ nghĩa lý tưởng và nhục dục. Giống như từ "người yêu", nhục dục thường chỉ được kết hợp với tình dục nhưng thực tế nó có một ứng dụng rộng hơn thế. Nhục dục có nghĩa là khơi mở và sử dụng tất cả các giác quan của bạn trong tất cả các lĩnh vực của cuộc sống–chạm, nếm, ngửi, nghe và nhìn–hay nói cách khác–trải nghiệm càng nhiều chiều kích của cuộc sống càng tốt.

Do đó, khi một người đàn ông kết nối với năng lượng của nguyên mẫu Người yêu, anh ta cảm thấy sống động với sức mạnh và sinh lực và kết nối với thế giới và những người xung quanh anh ta. Một người đàn ông kết nối với nguyên mẫu Người Yêu thì cảm nhận một cách sâu sắc, cho dù những cảm xúc ấy là niềm vui sướng hay khổ đau.

Người Yêu hòa hợp với những thế lực bí ẩn làm nền tảng cho sự tồn tại hàng ngày của chúng ta; đây là nguyên mẫu thúc đẩy khía cạnh tâm linh của một người đàn ông và là nguyên mẫu mà các Muses cư trú. Khi chúng ta có được những tia cảm hứng hay sáng tạo, nguồn năng lượng của Người Yêu đó sẽ tự thể hiện trong cuộc sống chúng ta. Một người đàn ông dành thời gian để phát triển nguyên mẫu này sẽ trải nghiệm những linh cảm, hiểu biết sâu sắc và trực giác đó thường xuyên hơn những người đàn ông không phát triển nguyên mẫu Người yêu.

Một người đàn ông đã phát triển đầy đủ mẫu Người Yêu trong cuộc sống của mình cũng thường rất giỏi đọc ý nghĩ của người khác và các tín hiệu xã hội. Anh ấy biết đồng cảm với người khác và hiểu cách hòa hợp và kết nối với nhiều loại người.

Bởi vì Người Yêu rất sống động và gợi cảm nên anh ta tận hưởng mọi lạc thú cuộc đời, cho dù là đồ ăn thức uống ngon, nghệ thuật đẹp hay những cô gái xinh đẹp. Đây là nguyên mẫu thúc đẩy ham muốn của chúng ta. Nhưng cơn thèm khát này không chỉ dành cho những khoái lạc “thấp hèn” như tình dục và thức ăn, mà còn hướng đến một cuộc sống đầy ý nghĩa và mục đích. Và khi tìm kiếm sự tự do để đam mê theo đuổi những mục đích này, Người yêu có thể xem những giới hạn và quy tắc là quá ư trói buộc.

Đây là lý do tại sao nguyên mẫu Người yêu có mối quan hệ độc đáo với 3 nguyên mẫu khác của Nam tính Trưởng thành. Trong khi năng lượng của Người Yêu tìm kiếm là vô biên, thì nguyên mẫu Nhà Vua, Chiến binh và Pháp sư mang đến cho người đàn ông cấu trúc và sự kỷ luật. Do đó, niềm đam mê của Người yêu thúc đẩy và cung cấp năng lượng cho ba nguồn sinh lực này, và đến lượt chúng, chúng truyền tải và khai thác năng lượng của Người Yêu theo cách lành mạnh và hướng tới những mục tiêu xứng đáng.

Bạn có thể tìm thấy nguyên mẫu Người Yêu trong các câu chuyện thần thoại và nghi lễ trải dài qua các nền văn hóa và thời gian. Vị thần Hy Lạp Dionysus có lẽ là ví dụ nổi bật nhất. Dionysus là Thần rượu vang, vui chơi, nghệ thuật, đam mê và tình dục. Những người theo ông tin rằng khi một người đàn ông trở nên tràn ngập cảm xúc đến mức phát điên thì Dionysus chính là thủ phạm. Lễ hội hàng năm được tổ chức để vinh danh ông vào mỗi mùa xuân là một nghi lễ lấy cảm hứng từ nguyên mẫu Người Yêu: người ta sẽ uống nhiều rượu, nhảy múa, xem kịch và làm tình thật nhiều.

Một câu chuyện hiện đại tiêu biểu cho nguyên mẫu Người yêu là Zorba, người Hy Lạp. Zorba là một người đàn ông sống cuộc đời thật trọn vẹn. Anh ta là con người phàm tục. Anh ta thích đồ ăn và thức uống ngon. Anh ta nhảy múa hết mình. Zorba hiểu rằng để một người đàn ông thực sự tự do thì anh ta cần có một đời sống tình cảm sâu sắc; anh ấy cần một chút điên rồ:

Đó là một người đàn ông có nguyên mẫu Người Yêu lành mạnh trong cuộc đời mình. Nguyên mẫu Người Yêu thường là nguyên mẫu đầu tiên được phát triển ở người đàn ông. Hãy nhìn phần lớn đàn ông trẻ tuổi và bạn sẽ thấy họ thường bị nguyên mẫu Người Yêu chi phối ra sao. Họ tìm kiếm những điều mới mẻ và đầy phấn khích, họ phát triển các mối quan hệ tình cảm và tình dục đầy cuồng nhiệt, và họ tràn đầy lý tưởng của tuổi trẻ. Những trải nghiệm của họ được đánh dấu bởi sự mãnh liệt.

Những bóng âm

Hãy nhớ rằng mỗi nguyên mẫu đều có một đỉnh cao nhất, đại diện cho sự toàn vẹn của nguyên mẫu, và một bóng âm bị tách làm hai cực. Những bóng âm này là kết quả của việc nguyên mẫu không được hợp nhất vào người đàn ông một cách lành mạnh và gắn kết. Hai bóng âm của nguyên mẫu Người yêu là Người yêu si mê và Người yêu Bất lực.

Người Yêu si mê

Nếu những nguyên mẫu khác không khai thác được nguồn năng lượng của Người Yêu thì bóng âm Người yêu si mê có thể xuất hiện.  

Theo Moore, khi người đàn ông bị bóng âm Người yêu si mê chiếm hữu thì anh ta “vĩnh viễn không yên.” Anh ta suốt đời đi tìm kiếm một thứ, một con người hay trải nghiệm nào đó sẽ làm anh ta cảm thấy mình thực sự đang sống. Nhưng liệu đó có phải là do anh ta đang kỳ vọng quá mức, hay do anh ta thậm chí còn không biết mình đang kiếm tìm thứ gì ngay từ đầu, cơn đói mơ hồ ấy đeo bám anh ta suốt đời không bao giờ được thỏa mãn.

Người yêu si mê sẽ phải lòng mọi cô gái mà anh ta hẹn hò, rồi sau đó chìm trong tuyệt vọng khi bị nàng đá. Anh ta liên tục nghĩ ra những ý tưởng về phát minh hay công việc kinh doanh sẽ giúp anh ta giàu có, nhưng anh ta chưa bao giờ làm việc với chúng đủ lâu để đạt được thành công. Căn hộ của anh ta đầy những món đồ linh tinh mà anh ta mua tùy hứng và chẳng bao giờ dùng. Hộ chiếu của anh ta đầy dấu xuất nhập cảnh nhưng anh ta không hạnh phúc hơn chúng ta khi đi du lịch khắp thế giới. 

Người yêu si mê là một người sưu tập–sưu tập những trải nghiệm, tài sản, hay phụ nữ. Nhưng thiếu đi cấu trúc, thiếu một triết lý sống tổng quát để kết nối tất cả những thứ mà anh ta sưu tập, cuộc đời của anh ta có cảm giác rời rạc thay vì là một tổng thể. Không có một kênh để di chuyển, nguồn năng lượng của Người Yêu sẽ bị tiêu tán theo cả triệu hướng. 

Mặt trái của bóng âm này là người đàn ông lấy hết năng lượng của Người Yêu và tập trung nó vào một thứ. Anh ta có thể quá ám ảnh với những đối tượng mà anh ta khao khát, đến nỗi thay vì mang lại niềm vui, chúng mang đến sự hủy hoại và đổ nát. Có lẽ bạn đã biết một người đàn ông quá dính mắc vào một công việc, một dự án nào đó, hay thậm chí một sở thích đến mức nó hủy hoại anh ta về mặt tài chính và những mối quan hệ của anh ta. Đó chính là người đàn ông bị bóng âm Người yêu si mê chiếm hữu.  

Tôi nghĩ rằng Jay Gatsby trong cuốn sách Đại gia Gatsby (cuốn sách yêu thích của tôi), là một ví dụ hoàn hảo về người đàn ông bị ám bởi bóng âm Người yêu si mê. Anh ta khao khát Daisy Buchanan suốt cả cuộc đời. Anh ta nghiện cái ý nghĩ được ở bên nàng và dành cả đời để tích lũy tài sản bằng hoạt động tội phạm chỉ để có thể ở bên nàng. Nhưng cuối cùng, Daisy khiến Gatsby thất vọng. Con người thật của Daisy không đúng như những tưởng tượng của Gatsby về cô mà anh đã bị ám ảnh suốt bao năm qua. Nếu bạn đã đọc sách, bạn đã biết kết cục của Jay Gatsby. Bài học rút ra: bị ám ảnh bởi bóng âm Người yêu si mê dẫn đến sự hủy diệt.

Người yêu bất lực

Bóng âm Người yêu Bất lực xuất hiện khi một người đàn ông mất kết nối với nguyên mẫu Người Yêu ở mức trọn vẹn của nó. Trong khi Người yêu ở mức độ toàn vẹn nhìn thế giới với những kết cấu và màu sắc rực rỡ thì Người yêu bất lực chỉ nhìn thấy màu xám xịt. Đàn ông bị thống trị bởi nguyên mẫu Người yêu bất lực cảm thấy u uất trầm cảm, buồn nản, và bế tắc trong lòng. Chẳng có gì mang lại niềm vui cho họ. Họ đã đánh mất niềm đam mê dành cho cuộc sống. Các mối quan hệ, dù là quan hệ yêu đương hay tình bạn, đều khó khăn và chùn bước với người đàn ông bị bóng âm Người yêu Bất lực chiếm hữu. Ham muốn tình dục, cũng như đời sống tình dục, không còn tồn tại ở những người đàn ông này.

Trong khi Người yêu si mê không tạo cho bản thân anh ta đủ cấu trúc, thì Người Yêu Bất lực có thể nảy sinh ở người đàn ông kỷ luật bản thân quá mức. Điều này thường xảy ra với những người đàn ông sùng đạo, những người vượt xa những lời khuyên nhủ về đức tin của mình, chất đầy những quy tắc quá đoan trang và cảm thấy xấu hổ khi “ham mê” những lạc thú trong cuộc sống. Nguồn năng lượng của nguyên mẫu Người yêu được tích tụ đằng sau con đập của những giới hạn này, và khi thiếu một con đường lành mạnh để theo đuổi, không sớm thì muộn nó cũng sẽ bùng phát theo những cách tiêu cực, như nghiện phim khiêu dâm. Người Yêu Bất Lực trở thành Người yêu si mê.

Tiếp cận Nguyên mẫu Người Yêu  

Theo Moore, Người Yêu là nguyên mẫu bị kìm nén và còi cọc nhất ở đàn ông ngày nay. Đàn ông phương Tây không được khuyến khích “kết nối với cảm xúc của họ.” Là đàn ông, chúng ta phải lãnh đạm trước bất cứ ai và bất cứ thứ gì. Nhưng những người đàn ông vĩ đại trong lịch sử hiểu rằng cảm xúc, khi được khai thác đúng cách, sẽ là thứ thúc đẩy tạo nên điều vĩ đại. Người Hy Lạp cổ đại gọi đây là niềm đam mê đối với cuộc sống. Đó là một ngọn lửa sôi sục trong lòng thúc đẩy một người đàn ông làm nên những chuyện lớn lao.  

Vì vậy tiếp cận nguyên mẫu Người yêu rất quan trọng đối với sự thành công của chúng ta với tư cách đàn ông. Nhưng chúng ta phải làm như thế nào?

Cách dễ nhất để kết nối với nguyên mẫu Người yêu là dành nhiều thời gian hơn để tận hưởng những thứ mang lại cho bạn niềm vui trong cuộc sống. Người yêu si mê suốt đời tìm kiếm thứ niềm vui tồn tại mãi mãi. Khi anh ta được thưởng thức “khoái cảm” đầu tiên của thứ gì đó–dù đó là một loại ma túy mới, một địa điểm mới, một người yêu mới hay một chiếc xe mới–bộ não anh ta phát sáng vì vui sướng. Nhưng bộ não chúng ta sẽ nhanh chóng quen thuộc với kích thích cũ, và mỗi kích thích có thêm mang lại khoái cảm giảm dần. Vì vậy Người yêu si mê sẽ tìm kiếm kích thích lớn hơn để cảm nhận được khoái cảm như lần đầu tiên anh ta thử. Nhưng anh ta sẽ sớm thích nghi với “liều lượng” đó. Và chẳng mấy chốc mà Người yêu si mê bị mắc kẹt vào một vòng luẩn quẩn tiêu cực–sự bồn chồn và bất mãn đeo bám anh ta.

Câu trả lời cho cái vòng luẩn quẩn ngắn ngủi này và khai thác nguồn năng lượng Người Yêu theo cách lành mạnh là điều mà trước đây chúng tôi đã bàn đến trước đây: trau dồi đức tính điều độ và hoàn toàn hiện diện trong cuộc sống của bạn.  

Thay vì muốn có nhiều hơn, bạn dừng lại để trải nghiệm những thứ mà bạn đã có và làm theo cách sâu sắc hơn, sử dụng mọi giác quan của bạn. Bạn biến những hoạt động nhỏ nhặt hàng ngày thành những thói quen đầy thỏa mãn, mang lại niềm vui.

Ví dụ, bạn có thích uống cafe không? Vậy hãy tạo ra một trải nghiệm uống cafe thật chậm rãi, thong thả cho bản thân vài lần một tuần. Ngửi mùi hạt cafe trước khi xay, rót vào một chiếc cốc bạn yêu thích, và từ từ nhâm nhi nó trước hiên nhà, thưởng thức mùi vị của nó. 

Nhai thức ăn thật chậm rãi và thưởng thức hương vị của nó. Hãy đụng chạm và hôn lên làn da của cô ấy thay vì cứ hùng hùng ‘lâm trận’, hãy đi bộ sau cơn mưa rào và hít thở cái bầu không khí trong lành đó. Hãy nhớ, Người yêu trải nghiệm cuộc sống nhiều nhất có thể, bằng nhiều giác quan nhất có thể.

Một cách khác để tiếp cận Nguyên mẫu Người yêu là tham gia một sở thích mà bạn đam mê, đặc biệt là những sở thích đòi hỏi kỹ năng nghệ thuật hay sự khéo léo. Hãy ưu tiên dành thời gian cho sở thích đó. Không quan trọng nó ngớ ngẩn như thế nào. Miễn là nó mang lại cho bạn niềm vui và mang đến cơ hội cho sự sáng tạo được thoát ra, hãy làm đi.

Một người đàn ông tìm cách tiếp cận nguyên mẫu Người Yêu cũng nên biến việc đọc sách trở thành thói quen suốt đời. Đắm mình vào văn chương và các bài viết thuộc nhiều chủ đề khác nhau sẽ kích thích bộ não bạn và cung cấp cho nó thứ để suy nghĩ thay vì chỉ quanh quẩn nghĩ đến chuyện nên ăn bánh mì kẹp thịt nguội hay gà tây cho bữa trưa. Tìm kiếm tri thức sẽ thúc đẩy khả năng tưởng tượng và truyền cảm hứng của nguyên mẫu Người Yêu.

Dành thời gian ngoài trời–đi dã ngoại và cắm trại. Thiên nhiên giúp bạn tiếp xúc với những thế lực bí ẩn của cuộc sống.

Và tất nhiên bạn có thể tiếp cận nguyên mẫu Người Yêu bằng cách dành thời gian cho chuyện yêu đương. Hãy lên kế hoạch cho một buổi hẹn hò bất ngờ với bạn gái hoặc vợ bạn. Buổi hẹn không cần phải đắt tiền hay rườm rà. Và đừng chỉ dừng lại ở đó. Hãy viết thư tình cho người phụ nữ của bạn, hoặc nếu bạn cảm thấy có cảm hứng, hãy viết thơ tình. Bùm. Tiếp cận ngay lập tức nguyên mẫu Người Yêu.

Ngoài những gợi ý trên, Moore cũng cung cấp vài kỹ thuật để tiếp cận tiếp cận được tất cả các nguyên mẫu nam tính trưởng thành một cách trọn vẹn trong cuộc đời chúng ta. Những kỹ thuật này đòi hỏi cái mà Moore gọi là tưởng tượng tích cực.

Moore gợi ý là hãy ngưỡng mộ và học hỏi những người đàn ông là tấm gương đại diện cho từng nguyên mẫu. Đối với nguyên mẫu Người Yêu, bạn có thể đọc tiểu sử và nghiên cứu tác phẩm của những nghệ sĩ vĩ đại mà bạn ngưỡng mộ. Bạn có thể dành một tháng để nghiên cứu cuộc đời của Leonardo da Vinci. Hoặc nếu bạn hâm mộ Hemingway, hãy đọc tất cả tiểu thuyết của ông.

Một kỹ thuật cuối cùng để tiếp cận các nguyên mẫu trong cuộc sống của bạn là “cứ hành động như thể” là bạn đã tiếp cận được chúng. Đó là triết lý “hãy cứ giả vờ cho đến khi nó thành thật” được Aristotle tán thành. Nếu bạn cảm thấy như thể bóng âm Người yêu Bất lực đang kiểm soát tâm hồn bạn và bạn đánh mất sinh lực và sức mạnh, vậy hãy hành động như thể bạn đam mê với cuộc sống và đã tiếp cận được trọn vẹn nguyên mẫu Người yêu. Nếu bạn chưa từng hứng thú với nghệ thuật, cứ ép bản thân đi tham quan viện bảo tàng và ngắm nhìn các tác phẩm nghệ thuật. Hãy hành động như thể bạn thực sự yêu thích và chẳng mấy chốc bạn sẽ thấy mình không cần phải giả vờ nữa.   

Đọc tiếp phần 4 ở đây

Nguồn: Art of Manliness